ΣτΕ Ολομ. 355/2023
Πρόεδρος: Ε. Νίκα, Πρόεδρος ΣτΕ
Εισηγητής: Γ. Ανδριοπούλου, Σύμβουλος Επικρατείας
Απάντηση σε προδικαστικό ερώτημα υποβληθέν με την ΔΠ Χανίων 450/2021: Η διαφορά που γεννάται από την αμφισβήτηση της απόρριψης από τη Φορολογική Διοίκηση της προβλεπόμενης από τη μεταβατική διάταξη της παραγρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019 αιτήσεως φυσικού προσώπου, περί απαλλαγής του από την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη του για φορολογικά χρέη νομικού προσώπου, συνιστά διαφορά ουσίας, αρμόδιο για την εκδίκαση της οποίας είναι το μονομελές διοικητικό πρωτοδικείο, ενώπιον του οποίου άγεται με το ένδικο βοήθημα της προσφυγής.
Με την 450/2021 απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων, υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 3900/2010:
Εάν η διαφορά που γεννάται από την προσβολή ρητής απορριπτικής απόφασης (ή τυχόν σιωπηρής απόρριψης) της Δ.Ε.Δ. της Α.Α.Δ.Ε. επί ασκηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής, στρεφόμενης κατά της απόρριψης από τη Φορολογική Διοίκηση αίτησης φυσικού προσώπου περί απαλλαγής του από την φερόμενη προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη του για φορολογικά χρέη νομικού προσώπου, υποβληθείσας δυνάμει των διατάξεων της παρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 50 του ν. 4174/2013, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 34 του ν. 4646/2019, είναι ακυρωτική διαφορά υπαγόμενη στη γενική ακυρωτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας ή διοικητική διαφορά ουσίας και, στην τελευταία αυτή περίπτωση, αν η εν λόγω διοικητική διαφορά ουσίας έχει φορολογικό αντικείμενο, οπότε το καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο ορίζεται βάσει των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 2 περίπτ. β΄ του Κ.Δ.Δ. και απαιτείται η καταβολή αναλογικού παραβόλου κατ’ άρθρο 277 παρ. 3 του Κ.Δ.Δ., ή, αντίθετα, αν πρόκειται για αμιγώς χρηματική, μη φορολογική διαφορά, η οποία υπάγεται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα του Τριμελούς ή Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, κατ’ άρθρο 6 παρ. 1 και 2 περ.γ΄ του Κ.Δ.Δ. και για την οποία απαιτείται η καταβολή παγίου παραβόλου, κατά το άρθρο 277 παρ. 2 εδ. α΄ του Κ.Δ.Δ.
Με την 355/2023 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας το υποβληθέν ερώτημα απαντήθηκε ως εξής:
Η ανωτέρω διαφορά συνιστά διαφορά ουσίας, για την εκδίκαση της οποίας αρμόδια είναι τα διοικητικά δικαστήρια, ενώπιον των οποίων άγεται με το ένδικο βοήθημα της προσφυγής, κατ’ αντιστοιχία και προς τα ισχύοντα στο πλαίσιο της πάγιας κατά την παρ. 7 του άρθρου 50 του ν. 4174/2013 (Κ. Φ.Δ.) ρυθμίσεως.
Περαιτέρω, κρίθηκε ότι, ενόψει ότι το αντικείμενο της προσφυγής, που παρέχεται στους διοικούντες νομικά πρόσωπα από την ανωτέρω μεταβατική διάταξη της παρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019, περιορίζεται στη διαπίστωση της συνδρομής ή μη των προϋποθέσεων της -κατά το στάδιο εισπράξεως και όχι βεβαιώσεως του φόρου- ευθύνης αυτών βάσει της νεώτερης ευμενέστερης ρύθμισης του άρθρου 34 του ν.4646/2019, εφαρμοστέες, κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, είναι οι διατάξεις που ισχύουν για τις διαφορές που αναφύονται κατά την είσπραξη δημοσίων εσόδων, ήτοι το άρθρο 218 του Κ.Δ.Δ. όσον αφορά στο αρμόδιο δικαστήριο (μονομελές διοικητικό πρωτοδικείο) και το άρθρο 277 παρ. 2 περ. α΄ του ίδιου Κώδικα όσον αφορά στο παράβολο. Κατά τη γνώμη, όμως, πέντε μελών του Δικαστηρίου, αρμόδιο καθ’ ύλην δικαστήριο προς εκδίκαση της διαφοράς, ενόψει του ποσού αυτής (άνω των 60.000 ευρώ), είναι το τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο, το οποίο, ελλείψει ειδικής νομοθετικής προβλέψεως περί του αρμοδίου καθ’ ύλην δικαστηρίου, έχει τη γενική καθ’ ύλην αρμοδιότητα εκδίκασης των διοικητικών διαφορών ουσίας, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 6 του Κ.Δ.Δ., με εξαίρεση τις χρηματικές διαφορές των οποίων το αντικείμενο δεν υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, οι οποίες ανήκουν στην αρμοδιότητα του μονομελούς διοικητικού πρωτοδικείου, σύμφωνα με την περ. γ της παρ. 2 του ίδιου άρθρου 6 του Κ.Δ.Δ..
Η υπόθεση παραπέμπεται στο Μονομελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Χανίων, για την έκδοση οριστικής αποφάσεως επί της ασκηθείσης προσφυγής.
