Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ (Αρ.Πρ. 48352/12)

ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ M. ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ
ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
(Προσφυγή υπ’ αριθμόν 48352/12)
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ
15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015
Η απόφαση αυτή θα καταστεί οριστική, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 44 § 2 της Σύμβασης
Ενδέχεται να τύχει βελτιώσεων ως προς την μορφή
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
Στην υπόθεση M. και άλλων κατά της Ελλάδος
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Πρώτο Τμήμα), συνεδριάζον σε τμήμα συντιθέμενο από τους δικαστές :
Isabelle Berro – Lefèvre
Πρόεδρο,
MirjanaLazarovaΤrajkovska
Julia Laffranque
Paulo Pinto de Albuquerque
Λίνο - Αλέξανδρο ΣΙΣΙΛΙΑΝΟ
Erik Mose
SkenijaTurkovic
Δικαστές και
Soren Nielsen
Γραμματέας Τμήματος
Αφού διασκέφτηκε σε συμβούλιο την 9η Δεκεμβρίου 2014
Εκδίδει την ακόλουθη απόφαση, η οποία υιοθετήθηκε κατά την ημερομηνία αυτήν.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1.- Η υπόθεση εισήχθη δυνάμει της υπ’ αριθμόν 48352/12 προσφυγής, την οποία κατέθεσαν κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας δεκατέσσερις προσφεύγοντες διαφορετικών υπηκοοτήτων (τα ονόματα των οποίων αναφέρονται σε παράρτημα) οι οποίοι προσέφυγαν ενώπιον του Δικαστηρίου την 16η Ιουλίου 2012 δυνάμει του άρθρου 34 της Συμβάσεως για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («η Σύμβαση»). Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
2.- Οι προσφεύγοντες εκπροσωπήθηκαν από τον κ. ΤΣΙΤΣΕΛΙΚΗ, Δικηγόρο, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξουσίους της κ. Δ. ΚΑΛΟΓΗΡΟ, Δικαστικό Αντιπρόσωπο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτουςκαικα Κ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ, Εισηγήτρια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
3.- Οι προσφεύγοντες ισχυρίζονται, ειδικότερα, παραβιάσεις των άρθρων 3, 5 παρ.1 και 5 παρ. 4 της Συμβάσεως.
4.- Την 21ηΜαρτίου 2013, η προσφυγή κοινοποιήθηκε στην Κυβέρνηση.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ι.- ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΕΩΣ
Α.- Σύλληψη και διοικητική κράτηση των προσφευγόντων με σκοπό την έκδοσή τους.
5.- Σε διαφορετικές ημερομηνίες, οι οποίες αναφέρονται σε παράρτημα, οι προσφεύγοντες εισέρχονται παρανόμως στην Ελλάδα στην περιοχή του Έβρου.
Ο προσφεύγων υπ’ αριθμ. 14 συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση την 20ηΝοεμβρίου 2011. Οι προσφεύγοντες υπ’ αριθμ. 1 και 2, την 25ηΝοεμβρίου 2011. Οι προσφεύγοντες υπ’ αριθμ. 3, 4 και 5 την 26η Νοεμβρίου 2011. Οι υπ’ αριθμόν 6, 12 και 13 την 28η Νοεμβρίου 2011, ο υπ’ αριθμόν 11 προσφεύγων την 3η Δεκεμβρίου 2011. Οι υπ’ αριθμόν 7, 8, και 9 προσφεύγοντες την 1η Ιανουαρίου 2012 και ο υπ’ αριθμόν 10 προσφεύγων την 4η Ιανουαρίου 2012.
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
6.- Οι προσφεύγοντες, οι οποίοι στερούντο όλοι ταξιδιωτικών εγγράφων, κρατήθηκαν προσωρινώς σε διάφορους συνοριακούς σταθμούς έως την υιοθέτηση αποφάσεων που διατάσσουν την απέλασή τους.
7.- Δυνάμει των από 23, 28 και 29 Νοεμβρίου 2011, 1 και 6 Δεκεμβρίου 2011, 4 και 7 Ιανουαρίου 2012 αποφάσεων, ο Διευθυντής της Αστυνομικής Διευθύνσεως Ορεστιάδος διέταξε την απέλαση των προσφευγόντων και την συνέχιση της κρατήσεώς τους (επειδή υπήρχε κίνδυνος να διαφύγουν) για περίοδο μη δυναμένη να υπερβεί τους έξι μήνες στο κέντρο κράτησης Φυλακίου.
8.- Σε διαφορετικές ημερομηνίες από την 17η Δεκεμβρίου 2011 έως την 8η Μαρτίου 2012 (την 17η Δεκεμβρίου 2011 για τον υπ’ αριθμόν 14 προσφεύγοντα, την 17η Ιανουαρίου 2012 για τους υπ’ αριθμούς 6 και 13 προσφεύγοντες, την 11η Φεβρουαρίου 2012 για τους υπ’ αριθμούς 1, 3, 4 και 5 προσφεύγοντες, την 14η Φεβρουαρίου 2013 για τον υπ’ αριθμόν 2 προσφεύγοντα και την 8η Μαρτίου 2012 για τους υπ’ αριθμούς 7, 9 και 10 προσφεύγοντες), οι προσφεύγοντες κατέθεσαν αιτήσεις χορήγησης ασύλου. Τις ίδιες ημερομηνίες, ο Διευθυντής της Αστυνομικής Διευθύνσεως Ορεστιάδος διέταξε την συνέχιση της κράτησης των προσφευγόντων έως να αποφασισθεί επί της αιτήσεως χορήγησης ασύλου για προθεσμία μη δυναμένη να υπερβεί τις 90 ημέρες. Οι αποφάσεις διευκρίνιζαν ότι οι εν λόγω προσφεύγοντες στερούντο ταξιδιωτικών εγγράφων, ότι ήταν απαραίτητο να επαληθευθούν η ταυτότητά τους και οι προϋποθέσεις εισόδου τους στην Ελλάδα και ότι η συνέχιση της κράτησής τους επιβαλλόταν για την γρήγορη και Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
αποτελεσματική εξέταση των αιτήσεών τους χορήγησης ασύλου.
9.- Την 22α Φεβρουαρίου 2012, οι προσφεύγοντες διατύπωσαν ενστάσεις για την συνέχιση της κρατήσεώς τους ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αλεξανδρουπόλεως. Ισχυρίσθηκαν, μεταξύ άλλων, την παραβίαση των άρθρων 5 και 3 της Συμβάσεως. Σε ό,τι αφορά το άρθρο 5, επικαλέσθηκαν την ανισότητα της αποφάσεως απέλασης. Σχετικά με το άρθρο 3 υπογράμμισαν ότι οι συνθήκες κρατήσεώς τους ήταν απαράδεκτες : δεν υπήρχε δυνατότητα εξόδου έξω από το κτίριο, η υγιεινή και η διατροφή ήταν ελεεινές και ο αριθμός κρατουμένων ανά κελί υπερέβαινε την συνήθη χωρητικότητα υποδοχής.
10.- Την 2α Μαρτίου 2012, η Πρόεδρος του Διοικητικού Πρωτοδικείου απέρριψε τις προβαλλόμενες ενστάσεις. Κατ’ αρχήν διαπίστωσε ότι οι πρώτοι έξι προσφεύγοντες αποφυλακίσθηκαν την 24η Φεβρουαρίου 2012 και έλαβαν απόδειξη κατάθεσης της αιτήσεώς τους χορήγησης ασύλου. Συνεπώς, οι ενστάσεις τους, κατά την γνώμη της, στερούντο αντικειμένου. Σχετικά με τις αιτιάσεις στην Σύμβαση έκρινε ότι :
«(…) Οι προσφεύγοντες είναι επικίνδυνοι για την δημόσια τάξη, επειδή δεν δύνανται να εξασφαλίσουν τα προς το ζην παρά μόνο εάν παραβιάσουν τον νόμο. Επιπλέον, δεν είναι δυνατό να εφαρμοσθούν μέτρα λιγότερο εξαναγκαστικά από την κράτησή τους. η στέγαση σε ιδιώτη [πρέπει, συνεπώς, να αποκλεισθεί]. Επιπλέον, ο ισχυρισμός σχετικά με την αδυναμία εκτελέσεως του μέτρου της απέλασης είναι αβάσιμος, επειδή [η δυνατότητα εκτελέσεως της απέλασης πρέπει να εκτιμηθεί με βάση την επιτρεπομένη προθεσμία κρατήσεως]
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
Οι ισχυρισμοί των προσφευγόντων που αφορούν τις προϋποθέσεις κρατήσεως είναι απαράδεκτες, επειδή, κατά την διαδικασία ενστάσεων, πρέπει να εξετασθεί μόνο η νομιμότητα της αποφάσεως κράτησης, κατ’ εξαίρεση όλων των θεμάτων σχετικών με την εφαρμογή της και ειδικότερα αυτών σχετικών με τις προϋποθέσεις κράτησης (απόφαση Bizzotoκατά Ελλάδος της 28ης Οκτωβρίου 1996). Πραγματική προστασία για παρόμοια προβλήματα προσφέρεται στους προσφεύγοντες δυνάμει των διατάξεων του διοικητικού και ποινικού δικαίου, καθώς εκπροσωπούνται από δικηγόρους και όχι μέσω ενστάσεων. Αυτές αποσκοπούν στην άρση της κράτησης, άρα σε καμία περίπτωση δεν δύναται να προβεί κάποιος στην άρση της κράτησης για πρόσωπα που κρατούνται λόγω του ότι είναι επικίνδυνα για την δημόσια τάξη ή υπάρχει κίνδυνος να διαφύγουν».
11.- Οι άλλοι προσφεύγοντες αποφυλακίσθηκαν τις ακόλουθες ημερομηνίες : ο υπ’ αριθμόν 8 προσφεύγων την 6ηΜαρτίου 2012, οι υπ’ αριθμ. 13 και 14 προσφεύγοντες, την 7η Μαρτίου 2012, ο υπ’ αριθμόν 11 προσφεύγων, την 8η Μαρτίου 2012, οι υπ’ αριθμ. 7, 9 και 10 προσφεύγοντες την 9η Μαρτίου 2012. Ο υπ’ αριθμόν 12 προσφεύγων (κρατούμενος από την 28η Νοεμβρίου 2011) παραδόθηκε στις τουρκικές αρχές την 30η Ιανουαρίου 2012.
12.- Την 19η, 23η, 29η και 30η Μαρτίου 2012, κατόπιν την 23η, 25η και 30η Μαΐου 2012, οι αρχές απέρριψαν τις αιτήσεις χορήγησης ασύλου που είχαν καταθέσει οι προσφεύγοντες.
Β.- ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΕΥΓΟΝΤΩΝ
1.- Εκδοχή των προσφευγόντων.
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
13.- Οι προσφεύγοντες κρατήθηκαν στο Κέντρο Κράτησης Φυλακίου. Ήταν στοιβαγμένοι σε μικρά κελιά μαζί με άλλους. Τα κελιά ήταν άθλια, δεν υπήρχαν ούτε καρέκλες, ούτε τραπέζια, στους κρατουμένους δεν δίνονταν ούτε κλινοσκεπάσματα, ούτε προϊόντα προσωπικής υγιεινής. Δεν είχαν ζεστό νερό και οι τουαλέτες ήταν μονίμως βουλωμένες.
14.- Οι κρατούμενοι ελάμβαναν γεύματα πολύ μικρής διατροφικής αξίας, το κόστος των οποίων ανερχόταν στο ποσό των € 5,85 ημερησίως. Σχετικά με τους περιπάτους των κρατουμένων, υπήρχε περιφορά σε διάφορα κελιά, έτσι ώστε οι προσφεύγοντες δεν έβγαιναν παρά μία ή δύο φορές την εβδομάδα, ακόμα και καθόλου. Δεν υπήρχε ούτε ραδιόφωνο, ούτε τηλεόραση και δεν ήταν δυνατή ουδεμία φυσική δραστηριότητα ή διασκέδαση.
2.- Εκδοχή της Κυβέρνησης
15.- Η Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι όλοι οι παράνομοι μετανάστες που συνελήφθησαν από την Αστυνομική Διεύθυνση Ορεστιάδας (35.930 το 2010, 28.231 το 2011 και 23.266 το 2012) κρατήθηκαν στο Κέντρο Κράτησης Φυλακίου, το οποίο λειτουργούσε την περίοδο αυτή, ως χώρος πρώτης υποδοχής, ως χώρος κράτησης αλλοδαπών υπό απέλαση και ως χώρος φύλαξης ανηλίκων, οι οποίοι δεν συνοδεύονται. Το κέντρο διέθετε επτά θαλάμους συνολικής χωρητικότητας 348 ατόμων. Οι θάλαμοι δεν περιείχαν τραπέζια και καρέκλες για λόγους ασφαλείας.
16.- Σε κάθε θάλαμο υπήρχε καρτοτηλέφωνο, ώστε οι κρατούμενοι να επικοινωνούν με το εξωτερικό.
17.- Η συντήρηση των χώρων από την δημιουργία του το 2007 είχε ανατεθεί από την Νομαρχία Έβρου σε Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ιδιωτική εταιρεία καθαρισμού αντί € 33.649, 44 ετησίως. Επιπλέον, οι τοίχοι των θαλάμων βάφονται κάθε φορά που το επιτρέπουν οι περιστάσεις και πραγματοποιούνται εργασίες απεντόμωσης και απολύμανσης από ιδιωτική εξειδικευμένη εταιρεία.
18.- Η θέρμανση εξασφαλίζεται από κεντρικό σύστημα. Το 2011, 2012 και 2013 ο ελληνικός στρατός παρείχε στο κέντρο αντιστοίχως 50,000, 12.000 και 7.500 λίτρα καυσίμου. Λέβητας εξασφαλίζει την παροχή ζεστού νερού 24 ώρες το 24ωρο. Υπάρχει σύστημα αερισμού, το οποίο ενισχύεται από τις πόρτες του διαδρόμου.
19.- Καθ’ όλη την διάρκεια του 2011, η μη κυβερνητική οργάνωση «Ιατροί Χωρίς Σύνορα» εφοδίαζε το κέντρο με υπνόσακους και είδη προσωπικής υγιεινής.
20.- Ο περίπατος πραγματοποιείται ανά θάλαμο και διαρκεί μία ώρα ημερησίως.
21.- Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο 2011, στο Κέντρο ευρίσκετοομάδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.Ν.Ο) αποτελούμενη από δύο ιατρούς, έναν ψυχολόγο, μία κοινωνική λειτουργό και τρεις διερμηνείς. Όταν οι κρατούμενοι έχουν ανάγκη ειδικής περίθαλψης, μεταφέρονται στα Νοσοκομεία Διδυμοτείχου και Αλεξανδρουπόλεως.
22.- Η διατροφή των κρατουμένων εξασφαλίζεται από την Νομαρχία του Έβρου, η οποία έχει συνάψει συμβόλαιο με εταιρεία εστίασης. Οι κρατούμενοι λαμβάνουν τρία γεύματα ημερησίως αρχικώς προς € 6,67 ανά κρατούμενο ημερησίως, κατόπιν, από την 1η Ιουνίου 2011 προς € 5,87. Τέτοια ποσά επαρκούν για να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες των κρατουμένων. η προετοιμασία γευμάτων σε συλλογική βάση
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
επιτρέπει την μείωση της τιμής μονάδος. Όλες οι μερίδες έχουν βάρος 450 έως 500 γραμμάρια. Το σάντουιτς έχει βάρος 200 γραμμάρια και κάθε κρατούμενος λαμβάνει με το γεύμα ψωμί 350 γραμμαρίων. Στην περίπτωση που ορισμένοι κρατούμενοι εκτιμούν ότι η ποσότητα δεν τους αρκεί, δύνανται να ζητήσουν επιπλέον σάντουιτς. Συγκριτικώς, η Κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι το ποσό των € 5,87 αντιστοιχεί στο τριπλάσιο του ποσού που δαπανάται από το Πανεπιστήμιο Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών της Μακεδονίας για το γεύμα και δείπνο φοιτητών σε εβδομαδιαία βάση (€ 1,79 συμπερ. ΦΠΑ).
ΙΙ.- ΟΙΚΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ
23.- Το εθνικό δίκαιο και πρακτική, στην εν λόγω περίπτωση, περιγράφεται στις αποφάσεις Bygylashviliκατά Ελλάδος (υπ’ αριθμ. 58164/10, 25 Σεπτεμβρίου 2012), Barjamaj κατά Ελλάδος (υπ’ αριθμ. 36657/11, 2 Μαΐου 2013).Horshillκατά Ελλάδος (υπ’ αριθμ. 70427/11, 1η Αυγούστου 2013). Khuroshvili κατά Ελλάδος (υπ’ αριθμ 58165/10, 12 Δεκεμβρίου 2013) και B.M.κατά Ελλάδος (υπ’ αριθμ. 53608/11, 19 Δεκεμβρίου 2013).
Ειδικότερα, το άρθρο 76 παρ. 5 του υπ’ αριθμόν 3386/2005 νόμου, όπως τροποποιήθηκε από τον υπ’ αριθμόν 3900/2010 νόμο, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2011, σχετικά με την είσοδο, παραμονή και κοινωνική ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια ορίζει :
« Σε περίπτωση που ο προς απέλαση αλλοδαπός δεν κρίνεται ύποπτος φυγής ή επικίνδυνος για τη δημόσια τάξη ή ο πρόεδρος του διοικητικού πρωτοδικείου διαφωνεί ως προς την κράτηση του, με την ίδια απόφαση τάσσεται σε αυτόν προθεσμία προς αναχώρηση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ημέρες, εκτός εάν υφίστανται λόγοι [που αντιτίθενται στην] απέλαση».
24.- Από την 18η έως την 20η Μαρτίου 2011, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ο Συνήγορος του Πολίτη επισκέφθηκαν τα κέντρα κράτησης του Νομού Έβρου και Ροδόπης, για να εξετάσουν τις συνθήκες κράτησης των αλλοδαπών και την εφαρμογή της σχετικής με το άσυλο νομοθεσίας.
25.- Την πρώτη ημέρα της επίσκεψης – 18η Μαρτίου 2011 -, το κέντρο Φυλακίου, χωρητικότητας 300 ατόμων, φιλοξενούσε 412. Τους προηγούμενους μήνες, ο αριθμός των κρατουμένων ήταν διπλάσιος. Ενώ κατά την αρχή της λειτουργίας του, το κέντρο είχε πλήρως ανακαινισθεί, εμφάνιζε ήδη φθορές και προβλήματα λειτουργίας, τα οποία οφείλονταν στον υπερπληθυσμό. Οι συνθήκες κράτησης ήταν άσχημες, λόγω του υπερπληθυσμού. Λόγω του μεγάλου αριθμού κρατουμένων και του ανεπαρκούς αριθμού φυλάκων, στους πρώτους δεν επιτρεπόταν να βγουν από το κτήριο.
26.- Η Επιτροπή και ο Συνήγορος του Πολίτη ενημερώθηκαν ότι υπήρχε σημαντικό πρόβλημα χρηματοδότησης του κέντρου, το οποίο είχε ως συνέπεια την έλλειψη, μεταξύ άλλων, προϊόντων πρώτης ανάγκης (χαρτί υγείας και προϊόντα υγιεινής) και κλινοσκεπάσματα. Υπήρχε, επίσης, ανησυχία σχετικά με τον εφοδιασμό του κέντρου σε τρόφιμα, επειδή το συμβόλαιο που είχε συναφθεί με ιδιωτική εταιρεία πλησίαζε στην λήξη του.
27.- Η Επιτροπή και ο Συνήγορος του Πολίτη ενημερώθηκαν, επίσης, ότι υπήρχαν προβλήματα επικοινωνίας με τους κρατουμένους λόγω έλλειψης διερμηνέων. Οι κρατούμενοι δεν είχαν ενημερωθεί για την Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
διαδικασία ασύλου, ούτε για τους λόγους και την διάρκεια της κράτησής τους.
ΙΙΙ.- ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ.
Α.- Διαπιστώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT) στην από 10 Ιανουαρίου 2012 έκθεσή της, συνταχθείσα κατόπιν της από 19 έως 27 Ιανουαρίου 2011 επισκέψεώς της.
28.- Το κέντρο κράτησης Φυλακίου αποτελείται από έξι μεγάλα κελιά με κιγκλιδώματα καθώς και ένα έβδομο, το οποίο βρίσκεται πλησίον του κέντρου ελέγχου και προορίζεται για τις γυναίκες. Κατά την επίσκεψη, το κέντρο φιλοξενούσε 488 άτομα, αριθμός ο οποίος υπερέβαινε κατά πολύ την δηλωμένη και υπερεκτιμημένη χωρητικότητα υποδοχής – 374 ατόμων. Μεταξύ των κρατουμένων υπήρχαν 110 έφηβοι (η πλειοψηφία ήταν ανήλικοι, οι οποίοι δεν συνοδεύονταν) και 10 οικογένειες.
29.- Οι προϋποθέσεις κράτησης στο κελί των εφήβων ήταν άθλιες : 83 αγόρια ήταν στοιβαγμένα σε κελί επιφανείας 100 m2 περίπου. Πέντε αγόρια μοιράζονταν δύο κρεβάτια και πολλοί άλλοι κοιμόντουσαν στο έδαφος. Η πρόσβαση σε φυσικό φως ήταν περιορισμένη, ο φωτισμός και ο αερισμός ανεπαρκής και το πίσω μέρος του κελιού ήταν εκτεθειμένο στις χαμηλές θερμοκρασίες του εξωτερικού χώρου. Το κελί ήταν βρώμικο και οι έφηβοι δεν διέθεταν τα απαραίτητα προϊόντα για να το καθαρίσουν Οι τρεις τουαλέτες ήταν όλες βουλωμένες και τα ντους πλημυρισμένα από Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ακάθαρτα νερά, τα οποία χύνονταν στον κοιτώνα. Δεν δόθηκαν προϊόντα σωματικής υγιεινής.
30.- Η κατάσταση των άλλων κελιών ήταν επίσης ελεεινή. Ειδικότερα, οι υγειονομικές εγκαταστάσεις του κελιού που φιλοξενούσε τις οικογένειες με τα μωρά ήταν απαράδεκτη : οι τουαλέτες ήταν γεμάτες περιττώματα, επειδή είχαν σπάσει τα καζανάκια, το έδαφος είχε πλημυρίσει από ακάθαρτα νερά και η πόρτα του ντους ήταν μισοσπασμένη και, συνεπώς, οι μητέρες και τα παιδιά τους που πλενόντουσαν, εκτίθεντο στο βλέμμα των άλλων. Τα μωρά και τα μικρά παιδιά δεν είχαν ούτε κρεβάτι, ούτε τρόφιμα για την ηλικία τους και δεν τους προσφέρονταν κάποια δραστηριότητα.
31.- Λόγω της ανεπάρκειας προσωπικού, οι κρατούμενοι δεν μπορούσαν να βγουν στο ύπαιθρο καθημερινά, κυρίως όταν το κέντρο ήταν γεμάτο. Η εστίαση ήταν αποτέλεσμα πρόσκλησης υποβολής προσφορών και ο τότε προμηθευτής είχε ενημερωθεί ότι πρέπει αυστηρώς να συμμορφωθεί με τις συμβατικές του υποχρεώσεις.
Β.- Δημόσια δήλωση CPT για την Ελλάδα
32.- Στην από 15 Μαρτίου 2011 δημόσια δήλωση σχετικά με την Ελλάδα η CPT σημειώνει αναφορικά με το κέντρο Φυλακίου
«7. (…) Στην ειδική εγκατάσταση υποδοχής Φυλακίου, η οποία κατασκευάσθηκε επί τούτου για τους αλλοδαπούς στην περιοχή του Έβρου, παράνομοι μετανάστες, μεταξύ των οποίων ανήλικοι και οικογένειες με μικρά παιδιά, κρατούντο κλειδωμένοι επί εβδομάδες και μήνες σε ρυπαρούς χώρους, υπό συνθήκες συνωστισμού και κινδύνων για την υγεία, σε χώρους Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
σαν κλουβιά, χωρίς δυνατότητα καθημερινής άσκησης σε εξωτερικό χώρο».
Γ.- Θέσεις της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες
33.- Οι προσφεύγοντες προσκομίζουν έγγραφο, το οποίο συνετάγη από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (HCR) κατόπιν της επίσκεψής της στο κέντρο κράτησης Φυλακίου την 20η, 21η και 22α Ιουνίου και την 22α Ιουλίου 2011. Σε ό,τι αφορά τις υλικές προϋποθέσεις κράτησης, οι εκπρόσωποι της HCR ανέφεραν ότι οι θάλαμοι δεν ήταν καθαροί. Ορισμένες τουαλέτες στο εσωτερικό των θαλάμων ήταν βουλωμένες και εκτός λειτουργίας και δεν είχαν το κατάλληλο υλικό καθαρισμού. Ο αερισμός και ο φωτισμός ήταν ανεπαρκής. Η ατμόσφαιρα στους θαλάμους ήταν αποπνικτική εξ’ αιτίας των επικινδύνων συνθηκών υγιεινής, του μεγάλου αριθμού των κρατουμένων και της αδυναμίας αυτών να εξέλθουν. Στους κρατουμένους δεν έδιναν σαπούνι για να πλύνουν τα ρούχα τους. Μια ημέρα πριν την επίσκεψη της HCR την 22α Ιουλίου 2011, οι κρατούμενοι έκαψαν τα στρώματά τους σαν διαμαρτυρία. Οικογένειες παραπονούνταν για την έλλειψη γάλακτος και άλλων προϊόντων πρώτης ανάγκης για τα παιδιά τους. Ορισμένοι κρατούμενοι δήλωναν ότι είχαν μόνο ένα γεύμα ημερησίως και ότι η τροφή περιείχε χοιρινό, τρόφιμο, το οποίο δεν μπορούσαν να καταναλώσουν.
34.- Ορισμένοι κρατούμενοι ανέφεραν στους εκπροσώπους της HCR ότι η πρόσβαση στην αυλή του κέντρου επιτρεπόταν μόνο κατ’ εξαίρεση και για πολύ λίγο. Οι αρχές του κέντρου υποστήριξαν ότι η κανονική πρόσβαση στην αυλή Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
δεν ήταν δυνατή λόγω του μεγάλου αριθμού των κρατουμένων και του ανεπαρκούς αριθμού των αστυνομικών για επιτήρηση.
Δ.- Αναφορά του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών
35.- Ο Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα βασανιστήρια και κάθε άλλη βάναυση απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, κ. ManfredNowak, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Ελλάδα από 10 έως 20 Οκτωβρίου 2010. Επισκέφθηκε το κέντρο κράτησης Φυλακίου την 12η Οκτωβρίου 2010.
36.- Στην έκθεση του, αναφέρει ότι το κέντρο προοριζόταν κατ’ αρχήν για να δεχθεί, αντιμετωπίσει και κρατήσει όλους τους λαθρομετανάστες που συνελήφθησαν στα ελληνο-τουρκικά σύνορα. Η επίσημη χωρητικότητά του ήταν 179 άτομα, εντούτοιςφιλοξενούσε,κατά την επίσκεψη 486 άτομα. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, φιλοξενούσε 550, κυρίως τους τελευταίους έξι μήνες, όταν 200 άτομα έφθαναν καθημερινά στο κέντρο. Οι συνθήκες κράτησης ήταν ιδιαιτέρως άσχημες. Δεν υπήρχαν αρκετά κρεβάτια και, συνεπώς, οι κρατούμενοι ήταν υποχρεωμένοι να τα μοιράζονται και να κοιμούνται στο έδαφος. Τα κρεβάτια, οι κουβέρτες και τα μαξιλάρια ήταν πολύ βρώμικα. Οι εγκαταστάσεις υγιεινής ήταν σε άσκημη κατάσταση, οι τοίχοι βρώμικοι και το νερό έτρεχε έξω από τα ντους και τις τουαλέτες. Οι θάλαμοι ήταν υγροί και το έδαφος βρώμικο. Δεν φωτίζονταν σχεδόν καθόλου από το φυσικό φως και πολλές λάμπες στο ταβάνι ήταν σπασμένες. Η έλλειψη χώρου μεταξύ των κρεβατιών δυσκόλευε την κυκλοφορία των κρατουμένων. Οι κρατούμενοι δεν είχαν πρόσβαση στην εξωτερική αυλή για να περπατήσουν. Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
37.- Η αναφορά επισημαίνει ότι ο ημιυπαίθριος θάλαμος για τους νεοαφιχθέντεςήταν σε χείριστη κατάσταση. Οι τουαλέτες ήταν βουλωμένες και το νερό και τα περιττώματα είχαν κατακλίσει το έδαφος. Οι κρατούμενοι αφόδευαν στον διάδρομο των ντους και τα βρώμικα νερά έτρεχαν στο θάλαμο, αναδύοντας αηδιαστική οσμή. Συνεπώς, ορισμένοι νεοαφιχθέντες προτιμούσαν να κοιμηθούν στο ύπαιθρο.
Ε.- Άλλες αναφορές
38.- Οι προσφεύγοντες προσκομίζουν, επίσης, αποσπάσματα των ακολούθων αναφορών : “UnaccompaniedMirorsintheGreek-TurkishBorders : EvrosRegion, March 2011 – March 2012”, το οποίο συνετάγη από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και “WallsofShameAccountsfromtheinside : ThedetentionCentersofEvros” , το οποίοσυνετάγη τον Απρίλιο 2012 από την μη κυβερνητική οργάνωση ProAsyl.
ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
Ι.- ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙΣΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 3 ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΞΕΤΑΖΕΤΑΙ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 13 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ.
39.- Οι προσφεύγοντεςκαταγγέλλουν τις συνθήκες κράτησής τους για περισσότερο από τρεις μήνες στο κέντρο κράτησης Φυλακίου. Ισχυρίζονται παραβίαση του άρθρου 3 της Συμβάσεως, το οποίο ορίζει :
«Ουδείς επιτρέπεται vαυπoβληθή εις βασάvoυςoύτε εις πoιvάς ή μεταχείρισιvαπαvθρώπoυς ή εξευτελιστικάς».
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
Άρθρo 13
«Παvπρόσωπovτoυoπoίoυ τα αvαγvωριζόμεvαεv τη παρoύσηΣυμβάσει δικαιώματα και ελευθερίαιπαρεβιάσθησαv, έχει τo δικαίωμα πραγματικής πρoσφυγήςεvώπιovεθvικής αρχής, έστω και άv η παραβίασις διεπράχθη υπό πρoσώπωvεvεργoύvτωvεv τη εκτελέσει τωvδημoσίωvκαθηκόvτωvτoυς.»
Α.- ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟΥ
40.- Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η παρούσα αιτίαση δεν είναι εμφανώς αβάσιμη, δυνάμει του άρθρου 35 § 3α της Συμβάσεως. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι δεν προσκρούει σε λόγο απαραδέκτου. Συντρέχει λόγος, συνεπώς, να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β.- ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
41.- Η Κυβέρνηση αναφέρεται στην εκδοχή της σχετικά με τις συνθήκες κράτησης των προσφευγόντων. Υποστηρίζει ότι αυτές εγείρουν αιτιάσεις υπερβολικά γενικού χαρακτήρα και δεν αναφέρουν συγκεκριμένα γεγονότα, τα οποία επιτρέπουν να συναχθεί παραβίαση του άρθρου 3. Απαριθμεί, επίσης, μεγάλο κατάλογο εργασιών βελτίωσης, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατ’ αρχήν (για κόστος € 860.000) από την 8η Μαρτίου έως την 15η Μαΐου 2012 – περίοδο κατά την οποία η λειτουργία του κέντρου ανεστάλη για τον λόγο αυτό – εν συνεχεία από την 1η έως την 10η Απριλίου 2013 (κόστος € 24.000). Επιπλέον, την 26η Φεβρουαρίου 2013, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη άνοιξε πίστωση € 23.286 για την αγορά τηλεοπτικών δεκτών, βιβλίων,
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
μπαλονιών και συλλογικών παιχνιδιών για να συνεισφέρουν στην ψυχαγωγική απασχόληση των κρατουμένων.
42.- Οι προσφεύγοντες ισχυρίζονται ότι υπέφεραν πολύ από τις ανεπάρκειες του κέντρου σε ό,τι αφορά την διατροφή, τον χώρο κράτησης, την κατάσταση των τουαλετών και των ντους και την αδυναμία άσκησης οποιασδήποτε φυσικής δραστηριότητας. Προς απόδειξη της αλήθειας των ισχυρισμών τους, προσκομίζουν αντίγραφα εκθέσεων, οι οποίες συνετάγησαν από πολλούς εθνικούς και διεθνείς θεσμούς, όπως Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων των Ηνωμένων Εθνών για τα βασανιστήρια και κάθε άλλη βάναυση απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, CPT, HCR, Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τον Συνήγορο του Πολίτη, καθώς και από μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και ProAsyl, οι οποίοι επεσκέφθησαν όλοι το κέντρο κράτησης Φυλακίου.
43.- Σχετικά με τις γενικές αρχές που αφορούν την εφαρμογή του άρθρου 3 της Συμβάσεως σε υποθέσεις που θέτουν παρόμοια ζητήματα με την παρούσα, το Δικαστήριο παραπέμπει στην σχετική διαρκή νομοθεσία του (βλ. ειδικότερα, Kudlaκατά Πολωνίας [GC], υπ’ αριθμ. 30210/96, παρ. 90-94, ΕΔΔΑ 2000-ΧΙ, Peersκατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 28524/95 παρ. 67-68, ΕΔΔΑ 2001-ΙΙΙ,Kalachnikovκατά Ρωσίας, υπ’ αριθμ 47095/99, παρ. 95, ΕΔΔΑ 2002-VI,RiadκαιIdiab κατά Βελγίου, υπ’ αριθμ. 29787/03 και 29810/03, παρ. 97, 24 Ιανουαρίου 2008,Tabesh, υπ’ αριθμ.8256/07, παρ. 34-37 26 Νοεμβρίου 2009,, RahimiκατάΕλλάδος, υπ’ αριθμ. 8687/08, παρ. 59-62, 5 Απριλίου 2011, R.UκατάΕλλάδος, υπ’ αριθμ. 2237/08, παρ. 54-56, 7 Ιουνίου 2011,A.F. κατάΕλλάδος, υπ’
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
αριθμ.53709/11, παρ. 68-70, 13 Ιουνίου 2013, de los Santos et de la Cruz κατάΕλλάδος, υπ’ αριθμ. 2134/12 και 2161/12, παρ. 43, 26 Ιουνίου 2014).
44.- Κατ’ αρχήν, το Δικαστήριο αναφέρει ότι οι υπ’ αριθμ. 1 έως 6, 11, 13 και 14 κρατήθηκαν στο κέντρο κράτησης Φυλακίου για περίοδο περίπου τριών μηνών και οι προσφεύγοντες υπ’ αριθμ. 7 έως 10 και 12 για περίοδο περίπου δύο μηνών. Εν συνεχεία, σημειώνει ότι οι εκδοχές των προσφευγόντων διαφέρουν σημαντικά από την εκδοχή της Κυβέρνησης σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο κέντρο την εποχή εκείνη.
45.- Το Δικαστήριο διαθέτει σειρά εκθέσεων, που συνετάγησαν από εθνικούς και διεθνείς θεσμούς συνεπεία των επισκέψεών τους στο κέντρο αυτό σε κοντινές περιόδους με αυτές της κράτησης των προσφευγόντων, ήτοι μεταξύ Νοεμβρίου 2011 και Μαρτίου 2012. Συνεπώς, ο Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών επεσκέφθη τους χώρους τον Οκτώβριο 2010, η CPTτον Ιανουάριο 2011, η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ο Συνήγορος του Πολίτη τον Μάρτιο 2011, η HCR τον Ιούνιο και Ιούλιο 2011. Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες επιθεώρησε το κέντρο για ένα έτος (από Μάρτιο 2011 έως Μάρτιο 2012).
46.- Όθεν, όλες οι παραπάνω αναφορές συμφωνούν ειδικότερα στα ακόλουθα σημεία : εξ ορισμού ως χώρος πρώτης υποδοχής και διαλογής όλων των συλληφθέντων πλησίον των ελληνοτουρκικών συνόρων, το κέντρο βρισκόταν σε μόνιμη και σοβαρή κατάσταση υπερπληθυσμού, υποχρεώνοντας μεγάλο αριθμό κρατουμένων να κοιμούνται στο πάτωμα, οι θάλαμοι, τα κρεβάτια και οι εγκαταστάσεις υγιεινής βρίσκονταν σε σοβαρή κατάσταση αποσάθρωσης και Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
μαρασμού. Οι κρατούμενοι αδυνατούσαν να βγουν από το κτίριο ή μόνο κατ’ εξαίρεση και για σύντομο διάστημα. Τα προϊόντα σωματικής υγιεινής ήταν σπάνια. Σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες η τροφή ήταν ενίοτε ανεπαρκής (παρ. 24-38).
47.- Στις παρατηρήσεις της, η Κυβέρνηση αναφέρει εργασίες ανακαίνισης και βελτίωσης των δομών του κέντρου. Το Δικαστήριο το αναγνωρίζει, αλλά διαπιστώνει ότι οι εργασίες αυτές έλαβαν ή έπρεπε να είχαν λάβει χώρα μεταγενεστέρως της αποφυλακίσεως των προσφευγόντων (από 8 Μαρτίου έως 15 Μαΐου 2012 και από 1η έως 10 Απριλίου 2013)
48.- Λαμβάνοντας υπ’ όψιν όσα προηγούνται, το Δικαστήριο θεωρεί ότι οι προσφεύγοντες κρατήθηκαν υπό ελεεινές συνθήκες υπερπληθυσμού και υγιεινής, ασυμβίβαστους με το άρθρο 3 της Συμβάσεως και απετέλεσαν στον χώρο τους απάνθρωπο και εξευτελιστική μεταχείριση.
49.- Υφίσταται, συνεπώς, παραβίαση της διατάξεως αυτής.
ΙΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙΣΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 § 1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
50.- Οι προσφεύγοντες αμφισβητούν την νομιμότητα της κράτησής τους, ισχυριζόμενοι ότι η απέλασή τους ήταν αδύνατη εξ’ αιτίας του ότι δεν είχαν ταξιδιωτικά έγγραφα. Ισχυρίζονται ότι υφίσταται στην περίπτωση αυτή παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 1 της Συμβάσεως, το οποίο ορίζει ότι :
«Παv πρόσωπov έχει δικαίωμα εις τηv ελευθερίαv και τηv ασφάλειαv. Ουδείς επιτρέπεται vα στερηθή της ελευθερίας τoυ Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ειμή εις τας ακoλoύθoυς περιπτώσεις και συμφώvως πρoς τηv vόμιμov διαδικασίαv:
(…)
στ) εάv πρόκειται περί voμίμoυ συλλήψεως ή κρατήσεως ατόμoυ επί σκoπώ όπως εμπoδισθή από τoυ vα εισέλθη παραvόμως εv τη χώρα ή εvαvτίov τoυ oπoίoυ εκκρεμεί διαδικασία απελάσεως ή εκδόσεως.».
51.- Η Κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι οι προσφεύγοντες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν σε εφαρμογή του άρθρου 76 § 1β του υπ’ αριθμόν 3386/2005 νόμου, επειδή εισήχθησαν παρανόμως στην επικράτεια. Οι υπ’ αριθμόν 1 – 7, 9 και 10, 13 και 14 προσφεύγοντες, οι οποίοι κατέθεσαν αίτηση χορηγήσεως ασύλου (προαναφερόμενη παράγραφος 8) ήταν ήδη κρατούμενοι, δυνάμει προγενεστέρων αποφάσεων του Διευθυντού της Αστυνομικής Διευθύνσεως Ορεστιάδος, η νομιμότητα των οποίων εξετάσθηκε από την Πρόεδρο του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αλεξανδρουπόλεως. Σύμφωνα με την γνώμη της, οι αποφάσεις, που διέταξαν την απέλαση και την κράτηση των προσφευγόντων, εκδόθηκαν και κοινοποιήθηκαν νομίμως και εντός των προβλεπομένων από το άρθρο 76 του προαναφερομένου νόμου προθεσμιών.
52.- Όλοι οι προσφεύγοντες, με εξαίρεση τον υπ’ αριθμόν 12, αναφέρουν ότι κρατήθηκαν υπό άσχημες συνθήκες για δύο ή τρεις μήνες με σκοπό την απέλασή τους, ενώ αυτή, κατά την γνώμη τους, δεν ήταν εφικτή και ότι κατέθεσαν αιτήσεις χορηγήσεως ασύλου. Η αποφυλάκισή τους δεν είναι λόγω της κατάστασής τους ή εκτιμήσεων σχετικών με την νομιμότητα της κράτησής τους, αλλά μόνο λόγω της συρροής νεοαφιχθέντων στο κέντρο του Φυλακίου.
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
53.- Σε ό,τι αφορά τις γενικές αρχές που αφορούν την εφαρμογή του άρθρου 5 παρ. 1 της Συμβάσεως σε παρόμοιες υποθέσεις με την παρούσα, το Δικαστήριο παραπέμπει στην σχετική πάγια νομολογία του (βλ. ειδικότερα, Saadi κατά Ηνωμένου Βασιλείου[GC] υπ’ αριθμόν 13229/03, παρ. 64 και 74, ΕΔΔΑ 2008,Mooren κατά Γερμανίας [GC] υπ’ αριθμόν 11364/03, παρ. 72-81 ΕΔΔΑ 2009, Chahal κατά Ηνωμένου Βασιλείου, 15 Νοεμβρίου 1996, παρ. 73, Επιθεώρηση 1996-V, Baranowski κατά Πολωνίας, υπ’ αριθμ. 28358/95, παρ. 50-52, ΕΔΔΑ 2000 – ΙΙΙ, Bajamaj, προαναφερόμενη, παρ. 36-38,Khyroshvili κατά Ελλάδος, προαναφερομένη, παρ. 107-108).
54.- Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, εν συνεχεία, ότι το άρθρο 5 § 1στ) δεν απαιτεί η κράτηση ατόμου, κατά του οποίου η διαδικασία απέλασης βρίσκεται εν εξελίξει, να θεωρηθεί ως λογικώς απαραίτητη, όπως επί παραδείγματι για να το εμποδίσει να διαπράξει παράβαση ή να διαφύγει. Σχετικώς, το άρθρο 5 § 1στ) δεν προβλέπει την ίδια προστασία με το άρθρο 5 § 1γ). Για τον λόγο αυτό, απαιτεί μόνο να βρίσκεται εν εξελίξει η διαδικασία απέλασης. Ότι η αρχική απόφαση απέλασης αιτιολογείται έναντι της εθνικής νομοθεσίας ή της Σύμβασης παραγνωρίζοντας τους σκοπούς του άρθρου 5 § 1στ). Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, επίσης, ότι μόνο η εξέλιξη της διαδικασίας απέλασης αιτιολογεί την στέρηση της ελευθερίας, η οποία στηρίζεται στην διάταξη αυτή (προαναφερόμενηChahalπαρ. 112-113,Takush κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμόν 2853/09, § 41, 17 Ιανουαρίου 2012 και Chkhartishvili κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 22910/10 παρ. 69, 2 Μαΐου 2013).
55.- Το Δικαστήριο αναφέρει ότι οι προσφεύγοντες συνελήφθησαν σε διαφορετικές ημερομηνίες
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
μεταξύ της 20ης Νοεμβρίου 2011 και 4ης Ιανουαρίου 2012 για παράνομη είσοδο στην επικράτεια. Οι υπ’ αριθμόν 1 έως 7, 9, 10, 13 και 14 προσφεύγοντες κατέθεσαν αιτήσεις χορήγησης ασύλου τον Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο 2012 (ενώ ήταν όλοι κρατούμενοι) και την 22α Φεβρουαρίου 2012, όλοι οι προσφεύγοντες κατέθεσαν ενστάσεις ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αλεξανδρουπόλεως. Οι υπ’ αριθμόν 1 έως 6 προσφεύγοντες αποφυλακίσθηκαν την 24η Φεβρουαρίου 2012, πριν την απόφαση της Προέδρου του Διοικητικού Πρωτοδικείου και οι υπ’ αριθμόν 7 έως 11 και 13 και 14 πέντε έως επτά ημέρες μετά την απόρριψη των ενστάσεών τους από την Πρόεδρο του Διοικητικού Δικαστηρίου. Ο υπ’ αριθμόν 12 προσφεύγων είχε ήδη παραδοθεί στις τουρκικές αρχές από την 30η Ιανουαρίου 2012.
56.- Το Δικαστήριο διαπιστώνει, κατ’ αρχήν, ότι οι προσφεύγοντες, οι οποίοι είχαν καταθέσει αιτήσεις χορήγησης ασύλου τον Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο 2012 δεν είχαν κρατηθεί παρά μόνο μερικές ημέρες πριν αποφυλακισθούν (την 24η Φεβρουαρίου 2012 και 6, 7, 8 και 9 Μαρτίου 2012 αντιστοίχως). Διαπιστώνει, επίσης, ότι το άρθρο 13 του υπ’ αριθμόν 114/2010 διατάγματος προβλέπει ότι αλλοδαπός ο οποίος κρατείται με σκοπό την έκδοσή του και ο οποίος καταθέτει αίτηση χορήγησης ασύλου, κρατείται όταν πληρούνται οι προβλεπόμενες στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου προϋποθέσεις, ήτοι, όταν μεταξύ άλλων ο ενδιαφερόμενος δεν έχει ταξιδιωτικά έγγραφα ή τα έχει καταστρέψει και είναι απαραίτητο να επαληθευθεί η ταυτότητά του, οι συνθήκες εισόδου και η καταγωγή του, κυρίως σε περίπτωση μαζικής άφιξης λαθρομεταναστών. Όθεν και η περίπτωση των προσφευγόντων. Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
57.- Το άρθρο 13 του διατάγματος προβλέπει, επιπλέον, ότι η αίτηση χορήγησης ασύλου πρέπει να εξετασθεί κατά προτεραιότητα. Στην εν λόγω περίπτωση, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι οι αρχές απέρριψαν τις αιτήσεις χορήγησης ασύλου των προσφευγόντων την 10η, 23η, 29η και 30η Μαρτίου και την 23η, 25η και 30η Μαΐου 2012, ήτοι τις ημερομηνίες κατά τις οποίες οι προσφεύγοντες είχαν ήδη αποφυλακισθεί και σε σύντομο διάστημα μετά την κατάθεση των αιτήσεών τους. Συνεπώς, δεν δύναται να καταλογισθεί στις εθνικές αρχές ότι παρέλειψαν να ενεργήσουν με επιμέλεια καθ’ όλη την διαδικασία απέλασης.
58.- Τελικώς, έχοντας καταλήξει σε παραβίαση του άρθρου 3 λόγω των συνθηκών κράτησης του προσφεύγοντος στο κέντρο κράτησης του Φυλακίου, το Δικαστήριο εκτιμά ότι δεν είναι απαραίτητο το να τοποθετηθεί ακόμα μία φορά επί του ζητήματος αυτού υπό το πρίσμα του άρθρου 5 § 1 στ) της Σύμβασης (βλ. Horshill κατά Ελλάδος,παρ. 65 και C.D. και άλλοι κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 33441/10, 33468/10 και 33476/10 παρ. 74, 19 Δεκεμβρίου 2013).
59.- Δεδομένου ό,τι προηγείται, το Δικαστήριο θεωρεί ότι η κράτηση του προσφεύγοντος δεν ήταν αυθαίρετη και δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι δεν ήταν «κανονική» σύμφωνα με το άρθρο 5 § 1στ) της Σύμβασης.
60.- Προκύπτει ότι η αιτίαση αυτή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, σε εφαρμογή του άρθρου 35 §§ 3α) και 4 της Σύμβασης.
IΙΙ.- ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙΣΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 § 1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
61.- Οι προσφεύγοντες παραπονιούνται, επίσης, ότι η καινούργια παράγραφος 4, η οποία προστέθηκε στο άρθρο 76 του υπ’ αριθμόν 3386/2005 νόμου δεν θεραπεύει τις διαπιστωθείσες εκ των προτέρων από το Δικαστήριο ανεπάρκειες ελέγχου της νομιμότητας κράτησης. Ισχυρίζονται παραβίαση του άρθρου 5 § 4 της Σύμβασης, το οποίο προβλέπει ότι :
«Παν πρόσωπον στερούμενον της ελευθερίας του συνεπεία συλλήψεως ή κρατήσεως έχει δικαίωμα προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου, ίνα τούτο αποφασίση εντός βραχείας προσθεσμίας επί του νομίμου της κρατήσεώς του και διατάξη την απόλυσίν του εν περιπτώσει παρανόμου κρατήσεως».
Α.- ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟΥ
62.- Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η παρούσα αιτίαση δεν είναι εμφανώς αβάσιμη, δυνάμει του άρθρου 35 § 3α της Συμβάσεως. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι δεν προσκρούει σε λόγο απαραδέκτου. Συντρέχει λόγος, συνεπώς, να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β.- ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
63.- Η Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι όταν ο Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου αποφασίζει επί των ενστάσεων που κατατέθηκαν από πρόσωπα που είχαν τεθεί υπό κράτηση, εξετάζει τις συνθήκες κράτησής τους, επειδή η παράγραφος 5 του άρθρου 65 του υπ’ αριθμόν 3396/2005 νόμου παρέχει ρητώς παρόμοια εξουσία στον δικαστή. Σχετικώς, ο Πρόεδρος εξετάζει εάν οι ισχυρισμοί των κρατουμένων αιτιολογούνται, δηλαδή εγείρουν συγκεκριμένο πρόβλημα το οποίο συνδέεται με την ιατρική περίθαλψη, τις
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
συνθήκες υγιεινής, τον περίπατο, την επικοινωνία με το εξωτερικό και τον κατάλληλο χαρακτήρα του τόπου κράτησης. Εάν οι ενστάσεις γίνονται δεκτές και εάν δεν είναι δυνατό να λυθεί το πρόβλημα μέσω του εισαγγελέα ή του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, διατάσσονται οι αστυνομικές αρχές να το λύσουν είτε στον ίδιο τόπο κράτησης, είτε μέσω μεταφοράς κρατουμένου σε άλλο κέντρο κράτησης.
64.- Για να στηρίξει τους ισχυρισμούς της η Κυβέρνηση αναφέρεται σε πέντε αποφάσεις που χρονολογούνται το 2009 και διατάσσουν την άρση της κράτησης, λόγω των κακών συνθηκών κράτησης, είκοσι τέσσερις αποφάσεις που χρονολογούνται από το 2011 έως το 2012 και διατάσσουν την άρση της κράτησης για λόγους υγείας, επτά αποφάσεις επειδή οι εμπλεκόμενοι ήταν ανήλικες,, δώδεκα λόγω κατάθεσης προσφυγής ακύρωσης της απόφασης απέλασης και μία λόγω της αδυναμίας πραγματοποίησης της απέλασης εντός της νομίμου προθεσμίας κράτησης.
65.- Οι προσφεύγοντες αναφέρονται σε προηγούμενες αποφάσεις του Δικαστηρίου που αφορούν την Ελλάδα και στις οποίες είχε βεβαιώσει ότι ο δικαστικός έλεγχος της κράτησης, όπως προβλέπεται από τον υπ’ αριθμόν 3386/2005 νόμο περιλαμβάνει πολλές αβεβαιότητες (R.U. κατά της Ελλάδος, προαναφερόμενη, και Linκατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 58158/10, 6 Φεβρουαρίου 2013). Υπογραμμίζουν ότι το διοικητικό δικαστήριο δεν εξέτασε την νομιμότητα της κράτησής τους, αλλά επανέλαβεμόνο, όπως κάνει η πλειοψηφία των δικαιοδοτικών οργάνων σε παρόμοιες περιπτώσεις, ότι οι προσφεύγοντες αποτελούν κίνδυνο για την δημόσια τάξη, επειδή δεν δύνανται να εξασφαλίσουν τα προς το ζην παρά παραβαίνοντας τον νόμο.
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
66.- Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η έννοια “lawfulness” («νομιμότητα», «ομαλότητα») πρέπει να έχει την ίδια έννοια με την παράγραφο 4 του άρθρου 5 της Σύμβασης με την παράγραφο 1, έτσι ώστε ο κρατούμενος να έχει το δικαίωμα να ελέγξει την κράτησή του υπό το πρίσμα του εσωτερικού δικαίου, αλλά και της Σύμβασης επίσης, των γενικών αρχών και του σκοπού των περιορισμών, που επιτρέπει η παράγραφος 1. Το άρθρο 5 παρ. 4 της Σύμβασης δεν εγγυάται το δικαίωμα δικαιοδοτικού ελέγχου τέτοιου εύρους ώστε να επιτρέπει στο δικαστήριο να υποκαθιστά το σύνολο των απόψεων της υπόθεσης, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων καθαρής ευκαιρίας, της δικής του εκτίμησης με αυτή της αρχής, από την οποία πηγάζει η απόφαση. Δεν διάκειται αρνητικά σε αρκετά ευρύ έλεγχο για να επεκταθεί σε καθεμία από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την νομιμότητα της κρατήσεως ατόμου έναντι της παραγράφου 1 (Chahal, προαναφερόμενη, παρ. 127 και Dougoz κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμόν 40907/98, παρ. 61, ΕΔΔΑ 2001 –ΙΙ).
67.- Το Δικαστήριο αναφέρει, βέβαια, ότι όταν η Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου αποφάσισε επί της υποθέσεως των προσφευγόντων, την 2α Μαρτίου 2012, η καινούργια εκδοχή του άρθρου 76 παρ. 4, η οποία επιτρέπει στον διοικητικό δικαστή να εξετάσει όλο το θέμα σχετικά με την νομιμότητα της κράτησής – συμπεριλαμβανομένης, όπως υπογραμμίζει η ίδια η Κυβέρνηση, έναντι των συνθηκών κράτησης – ίσχυε από την 1η Ιανουαρίου 2011 (προαναφερομένη παράγραφος 23). Στην προκειμένη περίπτωση, εντούτοις, πρέπει να διαπιστωθεί ότι η πρόεδρος του διοικητικού δικαστηρίου δήλωσε, εντούτοις, ότι οι ισχυρισμοί των προσφευγόντων σχετικά με τις συνθήκες
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
κράτησής τους ήταν απαράδεκτες, λόγω του ότι στο διαδικαστικό πλαίσιο των ενστάσεων στην κράτηση, εξετάσθηκε μόνο η καθ’ εαυτή νομιμότητα της κράτησης, με εξαίρεση όλων των θεμάτων σχετικών με την εφαρμογή αυτής και ειδικότερα θέματα σχετικά με τις προϋποθέσεις κράτησης. Προσέθεσε ότι πραγματική προστασία για παρόμοια προβλήματα προσφέρθηκε στους προσφεύγοντες από τις διατάξεις του διοικητικού και του ποινικού δικαίου, και ότι δεν ήταν αντικείμενο διαδικασίας ενστάσεων. Υπογράμμισε ότι σε καμία περίπτωση η διαδικασία αυτή δεν μπορούσε να καταλήξει στην αποφυλάκιση λόγω άσχημων συνθηκών κράτησης προσώπων, η κράτηση των οποίων δικαιολογείτο από το ότι ήταν επικίνδυνοι για την δημόσια τάξη ή υπήρχε κίνδυνος διαφυγής.
68.- Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διαπιστώσεις αυτές, αποκλείοντας κατηγορηματικά οποιοδήποτε έλεγχο των αιτιάσεων σχετικών με τις συνθήκες κράτησης παρά τις διατάξεις του άρθρου 76 παρ. 5, όπως τροποποιήθηκε και της πρόσφατης νομοθεσίας των διοικητικών δικαστηρίων – που εξετάζουν έκτοτε άλλες όψεις της νομιμότητας της κράτησης και μόνο του κινδύνου για την δημόσια τάξη και τον κίνδυνο διαφυγής, και διατάσσουν, εάν συντρέχει περίπτωση, την άρση της κράτησης των εμπλεκομένων σχετικώς, το Δικαστήριο θεωρεί ότι στην περίπτωση αυτή, οι προσφεύγοντες δεν επωφελήθηκαν της εξέτασης της νομιμότητας της κράτησής τους σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 5 παρ. 4 της Σύμβασης.
69.- Υφίσταται,, συνεπώς, παραβίαση της διατάξεως αυτής.
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ΙV.- ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙΣΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
70.- Δυνάμει του άρθρου 41 της Σύμβασης
«Εάv τo Δικαστήριo κρίvει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή τωv Πρωτoκόλλωv της, και αvτo εσωτερικό δίκαιo τoυ Υψηλoύ Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς δεv επιτρέπει παρά μόvo ατελή εξάλειψη τωv συvεπειώv της παραβίασης αυτής, τo Δικαστήριo χoρηγεί, εφόσov είvαι αvαγκαίo, στov παθόvτα δίκαιη ικαvoπoίηση».
Α.- ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
71.- Οι προσφεύγοντες ζητούν το ποσόν των € 8.000 ως ηθική αποζημίωση για την ζημία, την οποία υπέστησαν, με εξαίρεση τον υπ’ αριθμόν 12 προσφεύγοντα, ο οποίος ζήτησε το ποσό τον € 5.000.
72.- Η Κυβέρνηση θεωρεί ότι τα αιτούμενα ποσά είναι υπερβολικά και ότι η διαπίστωσης της παραβίασης θα αποτελούσε επαρκή δίκαιη ικανοποίηση.
73.- Το Δικαστήριο θεωρεί ότι συντρέχει λόγος να επιδικασθεί σε κάθε προσφεύγοντα το ποσό των € 8.000 ως ηθική ζημία, με εξαίρεση τον υπ’ αριθμόν 12 προσφεύγοντα, στον οποίον επιδικάζει το ζητούμενο ποσό των € 5.000.
Β.- ΕΞΟΔΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
74.- Οι προσφεύγοντες ζητούν, επίσης, το ποσό των €2.000 για έξοδα και οι δικαστικές δαπάνες ενώπιον του Δικαστηρίου, ποσό, το οποίο δηλώνουν ότι πρέπει να καταβάλουν μετά το πέρας της διαδικασίας ενώπιον αυτού. Καλούν το Δικαστήριο να τους το καταβάλει απ’ ευθείας στον αναφερόμενο από τον εκπρόσωπό τους λογαριασμό, εξηγώντας Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ότι το να αναλάβει καθένας ξεχωριστά την πληρωμή του δικηγόρου τους, αυτό θα δημιουργούσε πολύπλοκα λογιστικά προβλήματα.
75.- Η Κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το ζητούμενο ποσό δεν είναι λογικό και ότι οι προσφεύγοντες δεν προσκομίζουν στοιχείο που να δικαιολογεί αυτό το ύψος της απαίτησης. Επιπλέον, η Κυβέρνηση δηλώνει ότι σύμφωνα με την πάγια εθνική νομολογία, όταν το Κράτος πρέπει να καταβάλει χρηματικό ποσό σε τρίτο, άλλο από τον πιστωτή, ο τρίτος αυτός πρέπει να διαθέτει ειδική εξουσία γι’ αυτό. Ζητώντας τα έξοδα και οι δικαστικές δαπάνες να καταβληθούν απ’ ευθείας στον εκπρόσωπό τους, οι προσφεύγοντες επιχειρούν να καταστρατηγήσουν το εθνικό δίκαιο.
76.- Το Δικαστήριο αναφέρει ότι οι προσφεύγοντες σύνηψαν συμφωνία με τον σύμβουλό τους σχετικά με της αμοιβές του, η οποία τείνει να προσομοιάσει με συμφωνία quotalitis. Οι συμφωνίες αυτές δύνανται να βεβαιώνουν, εάν είναι νομικώς έγκυρες, ότι ο ενδιαφερόμενος είναι πραγματικώς υπόχρεος των ζητουμένων ποσών. Παρόμοιες συμφωνίες οι οποίες δημιουργούν υποχρεώσεις μόνο μεταξύ του δικηγόρου και του πελάτη του δεν δεσμεύουν καθ’ εαυτού το Δικαστήριο, το οποίο πρέπει να εκτιμήσει το ύψος των εξόδων και δικαστικών δαπανών όχι μόνο σε σχέση με την πραγματικότητα των ισχυριζομένων εξόδων αλλά και σε σχέση με τον λογικό τους χαρακτήρα (Ιατρίδης κατά Ελλάδος (δίκαιη ικανοποίηση) [G], υπ’ αριθμόν 31107/96 παρ. 55, ΕΔΔΑ 2000 – ΧΙ, Χριστοδούλου και άλλοι κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 80452/12 παρ. 87, 5 Ιουνίου 2014).
77.- Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, επί πλέον, ότι ενίοτε στην νομολογία του δέχθηκε να καταβάλει τα ζητούμενα
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
ποσά ως έξοδα και δικαστικές δαπάνες απ’ ευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό, ο οποίος αναφέρεται από τους εκπροσώπους των προσφευγόντων (βλ. μεταξύ άλλων, Stoicaκατά Ρουμανίας, υπ’ αριθμ. 42722/02, παρ. 142, 4 Μαρτίου 2008, Galotskinκατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 2945/07, παρ. 74, 14 Ιανουαρίου 2010, Ταγκατίδης και άλλοι κατά Ελλάδος, υπ’ αριθμ. 2889/09, παρ. 37, 11 Οκτωβρίου 2011.
78.- Στην περίπτωση αυτή, το Δικαστήριο σημειώνει κατ’ αρχήν ότι το ζητούμενο ποσό δεν είναι παράλογο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον αριθμό των προσφευγόντων και των διαπιστωμένων παραβιάσεων. Θεωρεί, επίσης, ότι λαμβάνοντας υπ’ όψιν την κατάστασή τους, οι προσφεύγοντες αδυνατούσαν να καταβάλουν εκ των προτέρων στον δικηγόρο τους την αμοιβή του και ότι η δυνατότητα αυτού να την εισπράξει μετά την έκδοση της αποφάσεως από το Δικαστήριο θα ήταν προβληματική, επειδή οι προσφεύγοντες διασκορπίσθηκαν μετά την αποφυλάκισή τους. Συγκατατίθεται στο να καταβληθεί το ποσό των € 2.000 απ’ ευθείας στον λογαριασμού, που αναφέρεται από τον δικηγόρο τους.
Γ.- ΤΟΚΟΙ ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑΣ
79.- Το Δικαστήριο κρίνει κατάλληλο να βασίσει τα επιτόκια των τόκων υπερημερίας στο οριακό επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αυξημένο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΟΜΟΦΩΝΩΣ
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
1.
Κηρύττει την προσφυγή παραδεκτή σχετικά με τις ερειδόμενες από το άρθρο 3 και 5 παρ. 4 της Σύμβασης αιτιάσεις, και απαράδεκτη για το επιπλέον.
2.
Αποφαίνεται ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 3 της Συμβάσεως
3.
Αποφαίνεται ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 4 της Συμβάσεως.
4.
Αποφαίνεται ότι
􀂾
το εναγόμενο Κράτος πρέπει να καταβάλει στους προσφεύγοντες και σε διάστημα τριών μηνών από την ημέρα που η απόφαση θα καταστεί οριστική σύμφωνα με το άρθρο 44 § 2 της Σύμβασης :
i.
το ποσό των € 8.000 (οκτώ χιλιάδων ευρώ) στους υπ’ αριθμόν 1, 2, 3, 4, 5 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13 και 14 προσφεύγοντες και το ποσό των € 5.000 (πέντε χιλιάδων ευρώ) στον υπ’ αριθμόν 12 προσφεύγοντα πλέον των φόρων επί του ποσού αυτού, για ηθική βλάβη
ii. τ
ο ποσό των € 2.000 ευρώ (δύο χιλιάδες ευρώ) από κοινού στους προσφεύγοντες πλέον των φόρων επί του ποσού αυτού, για έξοδα και δικαστική δαπάνη, να καταβληθεί στον τραπεζικό λογαριασμό του εκπροσώπου τους
􀂾
από την λήξη της εν λόγω προθεσμίας και μέχρι την καταβολή, το ποσό αυτό θα αυξηθεί με απλό επιτόκιο ίσο με το οριακό επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που εφαρμόζεται κατά την περίοδο αυτή, αυξημένο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες. Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
5.
Απορρίπτει την αίτηση δίκαιης ικανοποίησης για το επιπλέον.
Συντάχθηκε στα γαλλικά, μετά κοινοποιήθηκε εγγράφως την 15η Ιανουαρίου 2015 σε εφαρμογή του άρθρου 77 §§ 2 και 3 του Κανονισμού.
Soren NIELSEN Isabelle BERRO – LEFÈVR
Αναπληρωτής Γραμματέας Πρόεδρος
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΕΠΙΣΗΜΗΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
Νο Φ.092.22/578
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα.
Service des Traductions du Ministère des Affaires Étrangères de la
République Hellénique, Athènes.
Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs, Translation Service, Athens.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1.
N.M , ιρανός υπήκοος, γεννηθείς το 1988
2.
J.A , υπήκοος Ακτής Ελεφαντοστού, γεννηθείς το 1977
3.
M.A., αιγύπτιος υπήκοος, γεννηθείς το 1980
4.
Y.A., ιρανός υπήκοος, γεννηθείς το 1981
5.
N.A., ιρανός υπήκοος, γεννηθείς το 1978
6.
R.H., ιρακινός υπήκοος, γεννηθείς το 1989
7.
U.J., νιγηριανός υπήκοος, γεννηθείς το 1988
8.
T.L., κινέζος υπήκοος, γεννηθείς το 1986
9.
M.M., ιρανός υπήκοος, γεννηθείς το 1980
10. N.R., ιρανός υπήκοος, γενν
ηθείς το 1987
11. K.S., νιγηρ
ιανός υπήκοος, γεννηθείς το 1984
12. M.Η.S., ιρανός υ
πήκοος, γεννηθείς το 1972
13.F.K.U., νιγηριανός
υπήκοος, γεννηθείς το 1978
14. A.U., νιγ
ηριανός υπήκοος, γεννηθείς το 1981.
Ακριβής μετάφραση του συνημμένου γαλλικού εγγράφου
Αθήνα, 25/2/2015 Μεταφράστρια Ε. Παπαμαύρου

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΔΔΑ (Αρ.Πρ. 60622/11)



ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 2 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE Στην υπόθεση MD κατά ΕΛΛΑΔΑΣ,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (πρώτο τμήμα), συνεδριάζοντας σε συμβούλιο αποτελούμενο από τους:
Isabelle Berro-Lefèvre, Πρόεδρος,
Khanlar Hajiyev,
Mirjana Lazarova Trajkovska,
Julia Laffranque,
Paulo Pinto de Albuquerque,
Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος,
Erik Mose, Δικαστές
Και από τον Soren Nielsen, γραμματέα του τμήματος,
Αφού συσκέφθηκε σε συμβούλιο στις 21 Οκτωβρίου 2014, εκδίδει την ακόλουθη απόφαση η οποία υιοθετήθηκε αυτή την ημερομηνία:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση προέκυψε μετά από προσφυγή (Αρ. 60622/11) η οποία στρέφεται κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας από ένα υπήκοο του Μπαγκλαντές, τον Κο T. MD («o προσφεύγων») ο οποίος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις 15 Σεπτεμβρίου 2011 δυνάμει του άρθρου 34 της Σύμβασης Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών («Η Σύμβαση»).
2. Ο προσφεύγων εκπροσωπήθηκε από τον Θ. ΘΙΑΤΣΙΟ, Δικηγόρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξουσίους της, την Κα Φ. ΔΕΔΟΥΣΗ, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και την Κα Ζ. Χατζηπαύλου, Δικαστική Αντιπρόσωπο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
3. Ο προσφεύγων ισχυρίζεται για παραβάσεις των άρθρων 3 και 5 παράγραφοι 1 και 4 της Σύμβασης σχετικά με την κράτηση, του ενόψει της απέλασης του, στους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης
4. Στις 5 Απριλίου 2012, η προσφυγή κοινοποιήθηκε στη Κυβέρνηση.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 3 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
5. Ο προσφεύγων γεννήθηκε το 1978 και διαμένει στη Θεσσαλονίκη.
Α. Η διαδικασία σχετικά με την απέλαση και την κράτηση του προσφεύγοντος
6. Ο προσφεύγων συνελήφθη στις 9 Μαΐου 2009 από αστυνομικά όργανα του Αστυνομικού Τμήματος της Βορειοανατολικής Αττικής με την αιτιολογία ότι εισήλθε παράνομα στην Ελλάδα και δεν διέθετε ταξιδιωτικά έγγραφα.
7. Στις 12 Μαΐου 2009, ο διευθυντής της αστυνομίας των ξέων της Αττικής διέταξε την απέλαση του προσφεύγοντος για παράνομη είσοδο στην επικράτεια (άρθρο 76 παράγραφος 1 β) του νόμου 3386/2005), αλλά όχι την κράτηση του με την αιτιολογία ότι ο ενδιαφερόμενος δεν κινδύνευε να δραπετεύσει και δεν ήταν επικίνδυνος για την δημόσια τάξη. Η απόφαση διευκρίνιζε ότι ο προσφεύγων έπρεπε να εγκαταλείψει την επικράτεια μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών. Στις 17 Μαΐου 2009, ο προσφεύγων αποφυλακίσθηκε διότι η εκτέλεση της απόφασης απέλασης δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί ελλείψει ταξιδιωτικών εγγράφων στο όνομα του.
8. Στις 12 Ιουλίου 2009, ο προσφεύγων ο οποίος δεν είχε εγκαταλείψει την επικράτεια, συνελήφθη από τα αστυνομικά όργανα της διεύθυνσης των ξένων της Θεσσαλονίκης και τέθηκε υπό κράτηση ενόψει της εκτέλεσης της απόφασης απέλασης της 12ης Μαΐου 2009. Στη συνέχεια, με απόφαση της 21ης Ιουνίου 2009, ο διευθυντής της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης αποφάσισε να αναστείλει την κράτηση του προσφεύγοντος διότι αυτός δεν έφερε ταξιδιωτικά έγγραφα, και συνεπώς, δεν μπορούσε να απελαθεί. Παραχώρησε στον ενδιαφερόμενο μία προθεσμία τριών μηνών για να εγκαταλείψει την επικράτεια.
9. Στις 4 Ιανουαρίου 2011, ο προσφεύγων συνελήφθει κατά την διάρκεια ενός ελέγχου της αστυνομίας και τέθηκε υπό κράτηση ενόψει της ανωτέρω αναφερόμενης εκτέλεσης. Η σχετική απόφαση η οποία ελήφθη την ίδια μέρα από την διεύθυνση των ξένων της Θεσσαλονίκης επεσήμανε ότι ο προσφεύγων δεν είχε εγκαταλείψει την επικράτεια μέσα στη προθεσμία των τριάντα ημερών που του είχε χορηγηθεί με την απόφαση της 12ης Μαΐου 2009 ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 4 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
και κινδύνευε να δραπετεύσει. Διέταζε την διατήρηση του σε κράτηση μέχρι την απέλαση του και αυτό για περίοδο η οποία δεν μπορούσε να υπερβεί τους έξι μήνες.
10. Στις 20 Ιανουαρίου 2011, ο προσφεύγων διατύπωσε ενστάσεις κατά της κράτησης του ενώπιον του Προέδρου του Διοικητικού Δικαστηρίου της Θεσσαλονίκης. Ανέφερε ότι δεν είχε διαβατήριο και ότι, κατά συνέπεια, δεν ήταν δυνατή η απέλαση του και ότι είχε γνωστή διεύθυνση στη Θεσσαλονίκη.
11. Στις συμπληρωματικές παρατηρήσεις του με ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 2011, ο προσφεύγων επικαλέστηκε το άρθρο 5 παράγραφος 1 της Σύμβασης καθώς και το άρθρο 15 παράγραφοι 1 και 4 της Οδηγίας 2008/115 της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σύμφωνα με την οποία η κράτηση του διατηρείται μόνο για την περίοδο κατά την οποία η διαδικασία απέλασης είναι εν εξελίξει και διεξάγεται με την απαραίτητη επιμέλεια. Κατήγγειλε τις συνθήκες κράτησης του, παραπονείτο κυρίως για κατάσταση υπερπληθυσμού, για έλλειψη σωματικής άσκησης, ανεπαρκή διατροφή, ελλιπείς υγειονομικές εγκαταστάσεις καθώς και ότι έπρεπε να κοιμάται στο πάτωμα επάνω σε βρώμικο στρώμα. Επικαλείτο, από την άποψη αυτή, την απόφαση Tabesh κ. Ελλάδας (αρ. 8256/07, 26 Νοεμβρίου 2009) που αφορούσε τον ίδιο τόπο κράτησης. Τέλος, υποστήριζε ότι η διαδικασία εκτέλεσης του μέτρου απέλασης δεν είχε πραγματοποιηθεί με την απαραίτητη επιμέλεια διότι, κατά τα λεγόμενα του, οι Ελληνικές Αρχές δεν είχαν καμία επαφή με το Προξενείο προκειμένου να εκδώσουν τα ταξιδιωτικά του έγγραφα.
12. Με απόφαση της 17ης Φεβρουαρίου 2011, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου απέρριψε τις ενστάσεις που διατύπωσε ο προσφεύγων. Επεσήμανε ότι αυτός κινδύνευε να δραπετεύσει εάν είχε αποφυλακισθεί διότι δεν είχε αποδείξει επαρκώς ότι είχε σταθερή διεύθυνση στη Θεσσαλονίκη. Επεσήμανε επιπλέον ότι ο προσφεύγων είχε παραβιάσει την υποχρέωση που του είχε γίνει να εγκαταλείψει την επικράτεια μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών και ότι με κανένα στοιχείο του φακέλου δεν μπορούσε να αποδειχθεί ότι η απέλαση ήταν ανέφικτη. Επί του τελευταίου σημείου, ανέφερε επίσης ότι ούτε αυτό μπορούσε να αφαιρεθεί από την κράτηση του ενδιαφερόμενου κατά ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 5 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
την διάρκεια σαράντα ημερών διότι η μέγιστη νόμιμη προθεσμία κράτησης δεν είχε ακόμη επιτευχθεί.
Επιπλέον, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου δεν απάντησε στις αιτιάσεις του προσφεύγοντος σχετικά με τις συνθήκες κράτησης του.
13. Στις 23 Φεβρουαρίου 2011, ο προσφεύγων ζήτησε να τύχει του καθεστώτος πολιτικού προσφύγου, γεγονός το οποίο θα έπρεπε κανονικά να επιφέρει την αποφυλάκιση του.
14. Στις 11 Μαρτίου 2011, ο προσφεύγων προσέφυγε στον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης με αίτηση ανάκλησης της απόφασης της 17ης Φεβρουαρίου 2011 που αναφέρεται στην απόρριψη των ενστάσεων ου. Υποστήριζε ότι η απέλαση του ήταν ανέφικτη διότι, σύμφωνα με τον ίδιο, οι αρχές δεν είχαν αρχίσει καμία ενέργεια για να εκδώσουν τα ταξιδιωτικά έγγραφα στο όνομα του και ότι η εξέταση της αίτησης ασύλου του εκκρεμούσε ακόμη. Επαναλάμβανε τους ισχυρισμούς του σύμφωνα με τους οποίους εκρατείτο υπό συνθήκες που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια διευκρινίζοντας ότι είχε τοποθετηθεί με πολλά άτομα σε ένα μικρό χώρο ο οποίος διέθετε μόνο μία τουαλέτα για δέκα άτομα και κανένα κρεβάτι και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα περίπατου και επαρκούς διατροφής.
15. Στις 15 Μαρτίου 2011, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου παρέλαβε την αίτηση του προσφεύγοντος και διέταξε την άρση της κράτησης του. Στηριζόμενος στο άρθρο 13 του διατάγματος 114/2010 και στο γεγονός ότι ο προσφεύγων είχε καταθέσει αίτηση ασύλου η οποία ήταν εν εξελίξει εξέτασης, έκρινε ότι ο ενδιαφερόμενος δεν αποτελούσε πλέον κίνδυνο για την δημόσια τάξη και τη δημόσια ασφάλεια.
16. Ο προσφεύγων αποφυλακίσθηκε την ίδια μέρα.
17. Στις 24 Μαρτίου 2011, χορηγήθηκε στον προσφεύγοντα αποδεικτικό αιτούντος ασυλία.
Β. Οι συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος
1. Η εκδοχή του προσφεύγοντος
18. Ο προσφεύγων αναφέρει ότι εκρατείτο από τις 4 Ιανουαρίου έως τις 15 Μαρτίου 2011, δηλαδή εβδομήντα μία ημέρες μέσα σε ένα κατάμεστο κελί της ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 6 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης στο οποίο έμεναν είκοσι ακόμη άτομα.
19. Ο προσφεύγων προσθέτει ότι ο φωτισμός τόσο ο φυσικός όσο και ο τεχνητός ήταν ανεπαρκής, ότι τα κελιά στερούνταν κρεβατιών και ότι δεν είχε καμία δυνατότητα να κάνει σωματική άσκηση έξω ή να τύχει δημιουργικής δραστηριότητας στο εσωτερικό. Δηλώνει επίσης ότι το στρώμα στο οποίο κοιμόταν είχε τοποθετηθεί μάλιστα σε τσιμεντένιο πάτωμα και ότι δεν μπορούσε να κοιμηθεί λόγω του υπερπληθυσμού, της έλλειψης αερισμού και της δυσωδίας η οποία προερχόταν από τις υγειονομικές εγκαταστάσεις. Προσθέτει ότι στο εσωτερικό του κελιού βρισκόταν δύο τουαλέτες και ένα ντους.
20. Τέλος, ο προσφεύγων αναφέρει ότι εισέπραττε το ποσό των 5,87 Ευρώ την ημέρα για την διατροφή του και ότι αυτό το ποσό ήταν ανεπαρκές για να προμηθευτεί με τρία γεύματα.
2. Η εκδοχή της Κυβέρνησης
21. Η Κυβέρνηση περιγράφει ως ακολούθως τις συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος.
Οι χώροι της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνουν δέκα θαλάμους, έχουν επίσημο εμβαδόν για 90 κρατούμενους. Το εμβαδόν κάθε θαλάμου ανέρχεται σε 58,85 τετραγωνικά μέτρα. Σε κάθε θάλαμο βρίσκονται δύο τουαλέτες και ένα ντους με ζεστό νερό, προσβάσιμα στους κρατούμενους 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Παράθυρα βρίσκονται καθ’ όλο το μήκος του ενός εκ των τοίχων εξασφαλίζουν επαρκές σε κάθε θάλαμο. Κάθε κελί έχει στρώματα σε καλή κατάσταση και κάθε κρατούμενος παραλαμβάνει μία κουβέρτα. Οι κουβέρτες καθαρίζονται τακτικά στις εγκαταστάσεις των Φυλακών Θεσσαλονίκης. Οι θάλαμοι καθαρίζονται από μία ιδιωτική επιχείρηση πέντε φορές την εβδομάδα, απολυμαίνονται μία φορά την εβδομάδα και απεντομώνονται μία φορά κάθε δύο μήνες.
22. Την ημερομηνία της φυλάκισης του προσφεύγοντος, ο συνολικός αριθμός των κρατουμένων στους εν λόγω χώρους ανερχόταν σε 110. Την ίδια ημερομηνία, 11 κρατούμενοι βρισκόταν στον θάλαμο 6 όπου είχε τοποθετηθεί ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 7 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
ο ενδιαφερόμενος. Αυτός ο αριθμός ποίκιλλε μεταξύ 9 και 14 κατά την περίοδο κράτησης του προσφεύγοντος. Η υπέρβαση του ορίου του αριθμού των κρατουμένων διαρκούσε μόνο κάποιες ώρες διότι αποφυλακίσεις λάμβαναν χώρα στην αρχή του απογεύματος για να αποφευχθεί η κατάσταση του υπερπληθυσμού.
23. Η διατροφή των κρατουμένων ήταν άριστη. Την παρείχε μία ιδιωτική επιχείρηση και αποτελείτο από τυρί και σαλάτα. Οι κρατούμενοι είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν προϊόντα στην κινητή ομάδα της καντίνας της υποδιεύθυνσης μεταφορών που περνούσε δύο φορές ημερησίως στους χώρους της αστυνομίας των κρατουμένων.
Τέλος, για την ψυχαγωγία των κρατουμένων, πέντε τηλεοράσεις είχαν τοποθετηθεί απέναντι από τους θαλάμους με τρόπο ώστε να είναι ορατές από τους κρατούμενους.
ΙΙ. ΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ
24. Τα σχετικά άρθρα στην προκειμένη περίπτωση του νόμου 3386/2005 που αφορούν την είσοδο, την διαμονή και την ένταξη των υπηκόων των τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια εκτίθενται στην απόφαση C.D. et autres κ. Ελλάδας (αρ. 33441/10, 33468/10 και 33476/10, παράγραφος 28, 19 Δεκεμβρίου 2013).
25. Σε έκθεση η οποία συντάχθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2006 σε θέματα απέλασης ξένων, ο Συνήγορος του Πολίτη σύστηνε στις αστυνομικές αρχές να θέσουν τέλος στην πρακτική που αφορά να παίρνουν διαδοχικά, για το ίδιο άτομο, αποφάσεις απέλασης και παράτασης της κράτησης του κάθε τρεις μήνες κατά την διάρκεια της εν λόγω κράτησης. Ανέφερε ωστόσο ότι μία σύλληψη και μία νέα κράτηση με σκοπό την εκτέλεση μίας απόφασης μεταγενέστερης απέλασης, γινόταν δεκτές μόνο εάν ήταν βέβαιο ότι η παραπομπή του ξένου ήταν πιθανή. Στην αναμονή παρέμβασης του νομοθέτη για να ρυθμίσει αυτό το ζήτημα, ο Συνήγορος του Πολίτη πρότεινε ότι η κράτηση δεν ξεπερνούσε τις τέσσερις μέρες με δυνατότητα παράτασης δύο ημερών σε περίπτωση ανωτέρας βίας. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 8 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
26. Μία απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου της Θεσσαλονίκης (αρ. 886.2010, Veltugin Vladislav) διέταξε έτσι την άρση της κράτησης ξένου για τους ακόλουθους λόγους:
«Στη προκειμένη περίπτωση, η κράτηση του εναγόμενου διατάχθηκε ενόψει της εκτέλεσης της διοικητικής απόφασης απέλασης που πάρθηκε εναντίον του στις 7 Ιουλίου 2010 (…). Αυτή η απόφαση δικαιολογήθηκε μόνο με το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος δεν είχε εγκαταλείψει την Ελλάδα μετά την άρση της κράτησης του λόγω αδυνατότητας (να προβεί στην απέλαση του) της απέλασης του (…). Άλλωστε, μόνο το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος δεν είχε φύγει μέσα στη προθεσμία που του είχε επιβληθεί δεν αποδεικνύει άρνηση συνεργασίας. (Ενόψει) των ανωτέρω (και δεδομένου) ότι μεταξύ τις 4 Ιουλίου 2010, ημερομηνία κατά την οποία η νέα σύλληψη του εναγόμενου και στις 21 Ιουλίου 2010, ημερομηνία κατάθεσης και εξέτασης των ενστάσεων για τις οποίες πρόκειται, (περισσότερο από έξι μέρες κύλησαν και άρα) η (απαραίτητη) προθεσμία για να προβεί σε απέλαση (έληξε), ο πρόεδρος κρίνει ότι η κράτηση του ενδιαφερόμενου γίνεται παράνομη και (ότι) για το λόγο αυτό, πρέπει να διαταχθεί η άρση αυτής (…)».
27. Τα σχετικά άρθρα, στη προκειμένη περίπτωση, του νόμου 3907/2011 που αφορούν τις υπηρεσίες ασύλου- πρώτη υποδοχή, παραπομπή των προσώπων που διαμένουν παράνομα στην επικράτεια και άδεια διαμονής προβλέπουν:
Άρθρο 30- Κράτηση
1. Οι υπήκοοι τρίτης χώρας που υπόκεινται σε διαδικασίες επιστροφής, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 21, τίθενται υπό κράτηση για την προετοιμασία της επιστροφής και τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης, μόνο εάν στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν δύνανται να εφαρμοσθούν αποτελεσματικά άλλα επαρκή και λιγότερο επαχθή μέτρα, όπως εκείνα που προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 22. Το μέτρο της κράτησης εφαρμόζεται όταν: α) υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή β) ο υπήκοος τρίτης χώρας αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης ή γ) συντρέχουν λόγοι εθνικής ασφάλειας. Η κράτηση επιβάλλεται και διατηρείται για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα διεκπεραίωσης της διαδικασίας απομάκρυνσης, η οποία εξελίσσεται ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 9 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια. Σε κάθε περίπτωση, για την επιβολή ή τη συνέχιση του μέτρου της κράτησης λαμβάνεται υπόψη η διαθεσιμότητα κατάλληλων χώρων κράτησης και η δυνατότητα εξασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τους κρατουμένους.
2. Η απόφαση κράτησης περιέχει πραγματική και νομική αιτιολόγηση, εκδίδεται εγγράφως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 76 του ν.3386/2005 και εφόσον δεν έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής, αυτή εκδίδεται εντός τριών (3) ημερών. Ο υπήκοος τρίτης χώρας που κρατείται, παράλληλα με τα δικαιώματα που έχει σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, μπορεί να προβάλει και αντιρρήσεις κατά της απόφασης κράτησης ή παράτασης της κράτησής του ενώπιον του προέδρου ή του υπ' αυτού οριζόμενου πρωτοδίκη του διοικητικού πρωτοδικείου, στην Περιφέρεια του οποίου κρατείται. Κατά τα λοιπά για την αίτηση αντιρρήσεων εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 76 του ν.3386/2005 (ΦΕΚ 212 Α'), όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 55 του ν.3900/2010 (ΦΕΚ 213 Α'). Η απόφαση επί της αίτησης αντιρρήσεων μπορεί να ανακληθεί, ύστερα από αίτηση των διαδίκων, αν η αίτηση ανάκλησης στηρίζεται σε νέα στοιχεία, κατ' εφαρμογή του άρθρου 205 παρ. 5 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Για τα δικαιώματά του σύμφωνα με την παράγραφο αυτή ο υπήκοος τρίτης χώρας ενημερώνεται αμέσως. Ο υπήκοος τρίτης χώρας, απολύεται αμέσως εάν διαπιστωθεί ότι η κράτησή του δεν είναι νόμιμη.
3. Σε κάθε περίπτωση η συνδρομή των προϋποθέσεων της κράτησης επανεξετάζεται αυτεπαγγέλτως, ανά τρίμηνο, από το όργανο που εξέδωσε την απόφαση κράτησης. Σε περίπτωση παράτασης της διάρκειας της κράτησης, οι σχετικές αποφάσεις διαβιβάζονται στον πρόεδρο ή τον υπ' αυτού οριζόμενο πρωτοδίκη του διοικητικού πρωτοδικείου της παρ. 2, ο οποίος κρίνει για τη νομιμότητα της παράτασης της κράτησης και εκδίδει παραχρήμα την απόφασή του την οποία διατυπώνει συνοπτικώς σε τηρούμενο πρακτικό, αντίγραφο του οποίου διαβιβάζει αμέσως στην αρμόδια αστυνομική αρχή.
4. Όταν καθίσταται πρόδηλο ότι δεν υφίσταται πλέον λογικά προοπτική απομάκρυνσης για νομικούς ή άλλους λόγους ή όταν παύουν να ισχύουν οι ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 10 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
όροι της παραγράφου 1, η κράτηση αίρεται και ο υπήκοος τρίτης χώρας απολύεται αμέσως.
5. Η κράτηση συνεχίζεται για το χρονικό διάστημα που πληρούνται οι όροι της παραγράφου 1 και είναι αναγκαία για να διασφαλισθεί η επιτυχής απομάκρυνση. Το ανώτατο όριο κράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξάμηνο.
6. Το χρονικό όριο της παραγράφου 5 μπορεί να παραταθεί για περιορισμένο μόνο χρόνο που δεν υπερβαίνει δώδεκα μήνες, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες παρά τις εύλογες προσπάθειες των αρμόδιων υπηρεσιών η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή: α) ο υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργασθεί ή β) καθυστερεί η λήψη των αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες».
Άρθρο 31- Όροι κράτησης
«1. Η κράτηση λαμβάνει χώρα, κατά κανόνα, σε ειδικές εγκαταστάσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι υπό κράτηση υπήκοοι τρίτων χωρών κρατούνται χωριστά από τους κρατούμενους του κοινού ποινικού δικαίου.
5. Οι υπό κράτηση υπήκοοι τρίτων χωρών λαμβάνουν συστηματικά πληροφορίες στις οποίες επεξηγείται ο κανονισμός που εφαρμόζεται στην εγκατάσταση και ορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν και το δικαίωμά τους να έρχονται σε επαφή με τις οργανώσεις και τα όργανα που αναφέρονται στην παράγραφο 4».
ΙΙΙ. ΟΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ
Α. H έκθεση της 30ης Ιουνίου 2009 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή ποινής (CPT).
28. Το 2008, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή ποινής (CPT) επισκέφθηκε, μεταξύ άλλων, τους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης και έκανε τις κατωτέρω αναφερόμενες διαπιστώσεις. Την ημέρα της επίσκεψης, ήταν 108 κρατούμενοι κατανεμημένοι σε εννέα θαλάμους, καθένας από τους θαλάμους αυτούς είχε εμβαδόν 60 τετραγωνικά ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 11 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
μέτρα περίπου. Οι θάλαμοι ήταν εξοπλισμένοι με τουαλέτες και οι κρατούμενοι έκαναν την προσπάθεια να τις κρατήσουν καθαρές χρησιμοποιώντας προϊόντα τα οποία παρείχαν οι αρχές. Το τεχνητό φως ήταν επαρκές. Ωστόσο, η CPT σημείωσε την απουσία κρεβατιών στους θαλάμους και το γεγονός ότι οι κρατούμενοι κοιμόταν σε βρώμικα στρώματα τοποθετημένα καταγής. Επιπλέον, επεσήμανε την έλλειψη προσφερόμενου χώρου στους κρατούμενους για να κάνουν περιπάτους και να κάνουν την σωματική τους άσκηση και υπογράμμισε ότι καθένας από τους κρατούμενος είχε δικαίωμα σε 5,87 Ευρώ ημερησίως για να παραγγείλει τα γεύματα του τα οποία παραδίδονταν από έξω. Επί του τελευταίου θέματος, η CPT εξέτασε αιτιάσεις που έγειραν οι κρατούμενοι. Οι τελευταίοι παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να αγοράσουν περισσότερα από δύο σάντουιτς ημερησίως με το ποσό αυτό. Επίσης, η CPT συνέστησε στις εθνικές αρχές να κάνουν ώστε όλοι οι κρατούμενοι στους χώρους που προορίζονται για να υποδεχθούν ξένους εν αναμονή της απέλασης τους να σερβίρεται ένα φαγητό, κατά προτίμηση ζεστό, τουλάχιστον μία φορά ημερησίως.
Β. Η δημόσια δήλωση της CPT
29. Στη δημόσια δήλωση της με ημερομηνία 15 Μαρτίου 2011 η οποία έγινε δυνάμει του άρθρου 10 παράγραφος 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή ποινής, η CPT επεσήμανε κυρίως τα ακόλουθα:
« (…)
3. Οι εκθέσεις που αφορούν τις επισκέψεις του 2005, του 2007, του 2008 και του 2009 περιγράφουν παρόμοια εικόνα των συνθηκών κράτησης των παρανόμων μεταναστών, σε άθλιες συνθήκες, σε αστυνομικά τμήματα και άλλες ακατάλληλες εγκαταστάσεις, πολλές φορές σε εγκαταλελειμμένες αποθήκες, για χρονικό διάστημα έως και έξι μηνών ή και περισσότερο, χωρίς
δυνατότητα άσκησης σε εξωτερικό χώρο, χωρίς δραστηριότητες και με ανεπαρκή υγειονομική περίθαλψη. Οι συστάσεις για τη βελτίωση της κατάστασης συνέχισαν εντούτοις να αγνοούνται. Παρά το γεγονός ότι επί σειρά ετών μεγάλος αριθμός παρανόμων μεταναστών εισέρχεται στην Ελλάδα ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 12 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
από τα ανατολικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα, τίποτα δεν έγινε προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης συντονισμένης και αποδεκτής προσέγγισης όσον αφορά την κράτηση και την μεταχείρισή τους.
4. Η απουσία δράσης εκ μέρους των ελληνικών αρχών προς τον σκοπό της συμμόρφωσης με τις συστάσεις της CPT που αφορούν τους παράνομους μετανάστες οδήγησε την Επιτροπή να κινήσει, τον Νοέμβριο του 2008, τη διαδικασία έκδοσης δημόσιας δήλωσης 1. Μετά από την περιοδική επίσκεψη
τον Σεπτέμβριο του 2009, η εν λόγω διαδικασία επεκτάθηκε και περιέλαβε και την κατάσταση στις φυλακές. Πράγματι, τα ευρήματα που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της εν λόγω επίσκεψης ανέδειξαν το γεγονός ότι οι ανησυχίες που είχε διατυπώσει η CPT σε προηγούμενες εκθέσεις δεν είχαν αντιμετωπισθεί και ότι μάλιστα παρατηρήθηκε περαιτέρω επιδείνωση των συνθηκών κράτησης στις φυλακές. Αξίζει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στον έντονο συνωστισμό σε συνδυασμό με την ανεπαρκή στελέχωση και την ανεπαρκή υγειονομική περίθαλψη.
(…)
6. Οι ελληνικές αρχές συνεχώς διαβεβαίωναν ότι γίνονταν ενέργειες για τη βελτίωση της κατάστασης . Για παράδειγμα, με την επιστολή τους από 23ης Νοεμβρίου 2009 ενημέρωσαν την CPT ότι η διοικητική κράτηση παρανόμων μεταναστών σε αστυνομικά τμήματα και τμήματα συνοριακής φύλαξης θα σταματήσει και ότι, στο μέλλον, οι παράνομοι μετανάστες οι οποίοι υπόκεινται σε διοικητική κράτηση θα φιλοξενούνται αποκλειστικά σε ειδικές προς τούτο εγκαταστάσεις κράτησης (…).
7. Δυστυχώς, τα ευρήματα της CPT κατά τη διάρκεια της τελευταίας της επίσκεψης στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2011 κατέδειξαν ότι οι πληροφορίες που παρέσχον οι αρχές δεν ήταν αξιόπιστες. Στα αστυνομικά τμήματα και στα τμήματα συνοριακής φύλαξης συνεχίζουν να κρατούνται ακόμη περισσότεροι παράνομοι μετανάστες σε ακόμη χειρότερες συνθήκες (…)».
Γ. Η ετήσια έκθεση του 2010 της Διεθνούς Αμνηστίας
30. Μεταξύ των προβλημάτων που επεσήμανε η Διεθνής Αμνηστία στην ετήσια έκθεση της του 2010 και αφορά ρητά τους χώρους της αστυνομίας των ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 13 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
ξένων της Θεσσαλονίκης απεικονιζόταν ο υπερπληθυσμός, η έλλειψη κρεβατιών και η αδυναμία να κάνουν την σωματική τους άσκηση.
Η Διεθνής Αμνησία ανέφερε επίσης ότι τρεις Τούρκοι αιτούντες άσυλο, κρατούμενοι μεταξύ του μηνός Σεπτεμβρίου 2009 και του μηνός Ιανουαρίου 2010, δεν είχαν κάνει καμία σωματική δραστηριότητα και είχαν κοιμηθεί σε στρώματα τοποθετημένα μάλιστα στο έδαφος στα κελιά τους και ότι 25 έως 30 άτομα κρατούνταν στο ίδιο κελί παρά την στενότητα του χώρου.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ
Ι. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 3 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
31. Ο προσφεύγων διαμαρτύρεται για τις συνθήκες κράτησης του στους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης. Επικαλείται παράβαση του άρθρου 3 της Σύμβασης που έχει ως ακολούθως:
« Ουδείς επιτρέπεται να υποβληθεί σε βάσανα ούτε εις ποινάς η μεταχείρισιν απανθρώπους ή εξευτελιστικάς».
Α. Επί του παραδεκτού
32. Η Κυβέρνηση καλεί το Δικαστήριο να απορρίψει αυτή την αιτίαση για μη εξάντληση των εσωτερικών ένδικων μέσων, ελλείψει για τον προσφεύγοντα να έχει ασκήσει αγωγή αποζημίωσης εναντίον του Κράτους, στηριζόμενη στο άρθρο 105 του Συνοδευτικού Νόμου του Αστικού Κώδικα, συνδυασμένο με τις κατάλληλες διατάξεις του Σωφρονιστικού Κώδικα.
33. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η αγωγή που αναφέρει η Κυβέρνηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματική λόγω του μήκους της σχετικής διαδικασίας. Αναφέρει επιπλέον ότι οι αρχές δεν τον ενημέρωσαν για την ύπαρξη αυτής της αγωγής. Αντιθέτως, παρατηρεί ότι άσκησε ένδικο μέσο το οποίο προβλέπεται από το εσωτερικό δίκαιο επί του θέματος, δηλαδή την διατύπωση ενστάσεων ενώπιον του Προέδρου του Διοικητικού Δικαστηρίου και αναφέρει ότι μέσω αυτού διαμαρτύρεται ρητά για τις συνθήκες κράτησης.
34. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ο προσφεύγων αποφυλακίσθηκε στις 15 Μαρτίου 2011. Προσφεύγοντας στο Δικαστήριο στις ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 14 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
15 Σεπτεμβρίου 2011, ο ενδιαφερόμενος δεν αποσκοπούσε προφανώς να εμποδίσει την συνέχιση της κράτησης τους υπό τις απάνθρωπες ή εξευτελιστικές συνθήκες αλλά να έχει μία μεταγενέστερη επιβεβαίωση παραβίασης του άρθρου 3 της Σύμβασης από το Δικαστήριο, και ενδεχομένως, αποζημίωση για την ηθική βλάβη που εκτιμά ότι υπέστη (Α.Φ. κ. Ελλάδας, αρ. 539709/11, παράγραφος 54, 13 Ιουνίου 2013).
35. Επιπλέον, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στην ανωτέρω απόφαση του Α.Φ. κ. Ελλάδας, έκρινε ότι έπρεπε να εξετασθεί εάν οι διατάξεις ενός νομοθετικού ή κανονιστικού κειμένου επιδεκτικών επίκλησης με σκοπό αγωγή κατ΄εφαρμογή του άρθρου 105 του Συνοδευτικού Νόμου του Αστικού Κώδικα ήταν συνταγμένες με τρόπο αρκούντως επακριβή και εγγυόταν «αγώγιμα» δικαιώματα.
36. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι ο προσφεύγων, ξένος υπήκοος, ήταν σε διοικητική διαδικασία απέλασης και κρατείτο στους χώρους της αστυνομίας των ξέων της Θεσσαλονίκης. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι έχει ήδη διαπιστώσει ότι μέσα στα κέντρα κράτησης ή στα αστυνομικά τμήματα το εφαρμοστέο εσωτερικό δίκαιο αφορούσε ουσιαστικά το διάταγμα 141/1991 σχετικά με την αρμοδιότητα των οργάνων του Υπουργείου Δημοσίας Τάξης και το διάταγμα 254/2004 που αναφέρεται στον Κώδικα Δεοντολογίας των υπαλλήλων της αστυνομίας. Υπενθυμίζει επίσης ότι επεσήμανε ότι οι κατάλληλες διατάξεις αυτών των κειμένων δημιουργούσαν υποχρεώσεις γενικής τάξεως για την διοίκηση χωρίς ωστόσο να εγγυώνται, προς όφελος των ξένων, υποκειμενικά και αγώγιμα δικαιώματα στη δικαιοσύνη (αυτόθι, ανωτέρω, παράγραφοι 59-60).
37. Επίσης υπό το φως των ανωτέρω εκτιμήσεων, το Δικαστήριο δεν είναι πεπεισμένο ότι μία προσφυγή αποζημίωσης με βάση το άρθρο 105 του Συνοδευτικού Νόμου του Αστικού Κώδικα λόγω των απάνθρωπων και εξευτελιστικών συνθηκών κράτησης στα αστυνομικά τμήματα όπως στους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης θα είχε λογική τύχη επιτυχίας και θα πρόσφερε τη στιγμή των γεγονότων κατάλληλη ανόρθωση (αυτόθι, ανωτέρω, παράγραφος 61). ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 15 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
38. Παρά ταύτα, το γεγονός ότι ο προσφεύγων δεν έκανε χρήση του ένδικου μέσου που πρότεινε η Κυβέρνηση, το Δικαστήριο εκτιμά ότι ως έχει σήμερα η εθνική νομολογία, η αιτίαση του δεν θα μπορούσε να απορριφθεί για μη εξάντληση των εσωτερικών ένδικων μέσων.
39. Τέλος, το Δικαστήριο σημειώνει ότι στο πλαίσιο των συμπληρωματικών του παρατηρήσεων με ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 2011 ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου της Θεσσαλονίκης, ο προσφεύγων διαμαρτυρήθηκε ρητά για τις συνθήκες κράτησης του (παράγραφος 11 ανωτέρω). Αλλά εάν αυτή η προσφυγή ως τέτοια δεν πρόσφερε στον προσφεύγοντα παρά μόνο μία έμμεση ευκαιρία να επανορθώσει την ισχυριζόμενη παραβίαση αφού σε περίπτωση αποδοχής, θα είχε αποφυλακισθεί, το Δικαστήριο σημειώνει ότι ο προσφεύγων ειδοποίησε την αρμόδια δικαιοδοσία για τις συνθήκες κράτησης του. Το Δικαστήριο εκτιμά λοιπόν ότι οι αρμόδιες εθνικές αρχές ενημερώθηκαν για την κατάσταση και ότι είχαν την δυνατότητα να ασχοληθούν με τις συνθήκες κράτησης του και να επανορθώσουν, ενδεχομένως (Efremidze κ. Ελλάδας, αρ. 33225/08, παράγραφος 27, 21 Ιουνίου 2011). Συνεπώς, το Δικαστήριο απορρίπτει την ένσταση μη εξάντλησης που έγειρε η Κυβέρνηση.
40. Διαπιστώνοντας ότι αυτή η αιτίαση δεν είναι προδήλως αβάσιμη με την έννοια του άρθρου 35, παράγραφος 3 α) της Σύμβασης και ότι δεν αντιτίθεται άλλωστε σε κανένα άλλο λόγο απαράδεκτου, το Δικαστήριο την κηρύσσει απαράδεκτη.
Β. Επί της ουσίας
41. Η Κυβέρνηση προσάπτει στον προσφεύγοντα, στην παρουσίαση της αιτίασης του, να χρησιμοποιεί γενικές διατυπώσεις και να μην αναφέρει συγκεκριμένα στοιχεία για την περιγραφή των συνθηκών κράτησης που λέει ότι υπέστη στο θάλαμο και για την εν λόγω περίοδο. Η Κυβέρνηση εκτιμά ότι η αναφορά σε εκθέσεις που συντάχθηκαν σύμφωνα με την ίδια πολύ πριν τα γεγονότα, όπως η έκθεση του Συνήγορου του Πολίτη και σε αποφάσεις του Δικαστηρίου που έχουν να κάνουν, σύμφωνα με την ίδια, με άλλες περιστάσεις δεν επιτρέπει να εξατομικεύσουμε την περίπτωση του ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 16 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
ενδιαφερόμενου και δεν αρκεί να αποδείξουμε αξιοπιστία των ισχυρισμών του. Παρουσιάζει την εκδοχή της που αφορά τις συνθήκες κράτησης στους χώρους της αστυνομίας των ξένων τη Θεσσαλονίκης (παράγραφοι 22-23 ανωτέρω).
42. Ο προσφεύγων επαναλαμβάνει την εκδοχή του για τις συνθήκες κράτησης.
43. Σχετικά με τις γενικές αρχές που επικρατούν στην εφαρμογή του άρθρου 3 της Σύμβασης σε υποθέσεις που εγείρουν ζητήματα όμοια με αυτά που τίθενται με την παρούσα, το Δικαστήριο παραπέμπει στην κατάλληλη νομολογία της επί του θέματος (δείτε συγκεκριμένα, Kudla κ. Πολωνίας (GC), αρ. 30210/96, παράγραφοι 90-94, ΕΔΔΑ 2000-ΧΙ, Peers κ. Ελλάδας, αρ. 28524/95, παράγραφοι 67-68, ΕΔΔΑ 2001-ΙΙΙ, Kalachnikov κ. Ρωσίας, αρ. 47095/99, παράγραφος 95, ΕΔΔΑ 2002-VI, Riad et Idiab κ. Βελγίου, Αρ. 29787/03 και 29810/03, παράγραφος 97, 24 Ιανουαρίου 2008, ανωτέρω ειρημένος Tabesh, παράγραφοι 34-37, Rahimi κ. Ελλάδας, αρ. 8687/08, παράγραφοι 59-62, 5 Απριλίου 2011, R.U. κ. Ελλάδας, αρ. 2237/08, παράγραφοι 54-56, 7 Ιουνίου 2011, ανωτέρω αναφερόμενος Α. Φ. κ. Ελλάδας, παράγραφοι 68-70, de los Santos et de la Cruz κ. Ελλάδας, αρ. 2134/12 και 2161/12, παράγραφος 43, 26 Ιουνίου 2014).
44. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ο προσφεύγων κρατήθηκε από τις 4 Ιανουαρίου έως τις 15 Μαρτίου 2011, δηλαδή εβδομήντα μία ημέρες υπό συνθήκες μεγάλου συνωστισμού, χωρίς καμία δυνατότητα να κάνει περίπατο και με λίγους πόρους για την διατροφή του (δείτε ανωτέρω Tabesh και τη παράγραφο 28 της παρούσας απόφασης).
45. Επομένως, στα μάτια του Δικαστηρίου, τίποτα δεν επιτρέπει να καταλήξουμε σε ένα διαφορετικό συμπέρασμα, στην παρούσα υπόθεση, από αυτό στο οποίο έφθασε στις ανωτέρω ειρημένες υποθέσεις. Αυτά τα στοιχεία επαρκούν λοιπόν για το Δικαστήριο να καταλήξει ότι η κράτηση του προσφεύγοντος στους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης αναλύεται με μία εξευτελιστική μεταχείριση με την έννοια του άρθρου 3 της Σύμβασης και ότι στη προκειμένη περίπτωση υπήρξε παραβίαση αυτής της διάταξης. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 17 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
ΙΙ. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
46. Ο προσφεύγων διαμαρτύρεται για την παρανομία της κράτησης του ενόψει της απέλασης του: Κατηγορεί τις αρχές ότι δεν επεχείρησαν τα αναγκαία διαβήματα για την έκδοση των ταξιδιωτικών εγγράφων που απαιτούνται στο όνομα του, έγγραφα ελλείψει των οποίων η απέλαση του δεν ήταν εφικτή. Επικαλείται παραβίαση του άρθρου 5, παράγραφος 1 της Σύμβασης που έχει ως ακολούθως:
« Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα εις την ελευθερίαν και την ασφάλειαν. Ουδείς επιτρέπεται να στερηθή της ελευθερίας του ειμή εις τας ακολούθους περιπτώσεις και συμφώνως προς την νόμιμον διαδικασίαν:
(…)
στ. εάν πρόκεται περί νομίμου συλλήψεως ή κρατήσεως ατόμου επί σκοπώ όπως εμποδισθή από του να εισέλθη παρανόμως εν τη χώρα, ή εναντίον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία απελάσεως ή εκδόσεως».
Α. Επί του παραδεκτού
47. Η Κυβέρνηση ομολογεί την μη εξάντληση των εσωτερικών ένδικων μέσων. Υποστηρίζει ότι ο προσφεύγων θα μπορούσε να είχε ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως με βάση το άρθρο 77 του Νόμου 3386/2005, εναντίον της απόφασης της 12ης Μαΐου 2009 που εντέλει την απέλαση του, σε περίπτωση απόρριψης αυτής, αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου. Δηλώνει επίσης ότι, συγχρόνως με την αίτηση ακύρωσης, ο ενδιαφερόμενος θα μπορούσε να ασκήσει αίτηση αναστολής εκτέλεσης του μέτρου απέλασης και αίτηση προσωρινής εντολής αναστολής. Διευκρινίζει ότι η αναστολή για εκτέλεση της απόφασης απέλασης θα είχε επιφέρει την άρση της κράτησης διότι η εσωτερική νομολογία θα δεχόταν σε παρόμοια περίπτωση την ύπαρξη έλλειψης νόμιμης βάσης της απόφασης τοποθέτησης σε κράτηση.
48. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι μία αγωγή ακύρωσης της αίτησης απέλασης και μία αίτηση αναστολής εκτέλεσης αυτής δεν ήταν εφικτές στη προκειμένη περίπτωση διότι καμία νέα απόφαση απέλασης δεν είχε ληφθεί. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 18 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
Προσθέτει ότι η μόνη απόφαση απέλασης που ελήφθη εναντίον του χρονολογείτο από τις 12 Μαΐου 2009 και εκτιμά ότι αυτή η απόφαση είχε σταματήσει να ισχύει διότι η μέγιστη περίοδος κράτησης είχε παρέλθει χωρίς να έχει γίνει η απέλαση του. Ως προς τα υπόλοιπα, αναφέρει ότι προκύπτει από την νομολογία των εσωτερικών δικαστηρίων ότι μία προσωρινή εντολή αναστολής δεν θα επέφερε αυτόματα την αποφυλάκιση του ενδιαφερόμενου ξένου.
49. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του, όταν ένα ένδικο μέσο χρησιμοποιήθηκε, η χρήση ενός άλλου ένδικου μέσου του οποίου ο σκοπός είναι σχεδόν ο ίδιος δεν απαιτείται (δείτε, μεταξύ άλλων Kozacioglu κ. Τουρκίας (GC), αρ. 2334/03, παράγραφος 40, 19 Φεβρουαρίου 2009 και Micallef κ. Μάλτας (GC), αρ. 17056/06, παράγραφος 58, EΔΔΑ 2009).
50. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ο προσφεύγων έκανε χρήση των ένδικων μέσων που αποτελούν την διατύπωση ενστάσεων και την αίτηση ανάκλησης της απόφασης που αφορά απόρριψη των ενστάσεων του κατ΄εφαρμογή των παραγράφων 3 και 6 του άρθρου 76 του νόμου 3386/2005. Επισημαίνει ότι με τις προσφυγές αυτές ο ενδιαφερόμενος ξένος μπορεί να αμφισβητήσει την νομιμότητα της κράτησης του και ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου να αποφυλακίσει τον ενδιαφερόμενο εάν εκτιμά ότι αυτός δεν είναι επικίνδυνος για την δημόσια τάξη ή δεν επιδέχεται να δραπετεύσει ή ακόμη για κάθε άλλο λόγο που έχει να κάνει με την νομιμότητα τον οποίο δέχονται τα Διοικητικά Δικαστήρια στην νομολογία τους σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 76, παράγραφος 5 του Νόμου 3386/2005.
51. Υπό τις συνθήκες αυτές, το Δικαστήριο εκτιμά ότι η Κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι ο προσφεύγων δεν εξάντλησε τα εσωτερικά ένδικα μέσα. Πρέπει συνεπώς να απορριφθεί η ένσταση περί της οποίας πρόκειται.
52. Διαπιστώνοντας ότι αυτή η αιτίαση δεν είναι προδήλως αβάσιμη με την έννοια του άρθρου 35, παράγραφος 3 α) της Σύμβασης και ότι δεν αντιτίθεται σε κανένα άλλο λόγο απαράδεκτου, το Δικαστήριο την κηρύσσει παραδεκτή. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 19 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
Β. Επί της ουσίας
53. Η Κυβέρνηση αναφέρει ότι ο προσφεύγων δεν είχε τηρήσει την υποχρέωση να εγκαταλείψει την επικράτεια που περιέχει η απόφαση απέλασης της 21η Ιουλίου 2009 και ότι είχε θεωρηθεί ριψοκίνδυνο να δραπετεύσει διότι δεν είχε προσαρμοσθεί δύο φορές- στις 12 Μαΐου και στις 21 Ιουλίου 2009- με την υποχρέωση που του είχε γίνε να εγκαταλείψει την επικράτεια αυτοβούλως. Συνεπώς, εκτιμά ότι οι αποφάσεις των αρχών που διέταξαν την κράτηση του ήταν λογικές και δικαιολογημένες. Προσθέτει ότι αυτά τα στοιχεία τα είχε επισημάνει ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου στην απόφαση του που αφορά απόρριψη των ενστάσεων του προσφεύγοντος. Επιπλέον, η Κυβέρνηση εκθέτει ότι η αποφυλάκιση του προσφεύγοντος στις 21 Ιουλίου 2009, λόγω της αδυναμίας της να προβεί στην άμεση απέλαση του, δεν εμπόδιζε την νέα του κράτηση η οποία επήλθε στις 4 Ιανουαρίου 2011 ενόψει της εκτέλεσης της απόφασης απέλασης της 12ης Μαΐου 2009. Διευκρινίζει ότι αυτή η τελευταία απόφαση ήταν ακόμη εκτελεστή και είχε τις συνέπειες της. Εκτιμά ότι η παραδοχή του αντίθετου θα ισοδυναμούσε με ανοχή της παράνομης παρουσίας ξένων στην επικράτεια, οι οποίοι δεν είναι κάτοχοι ταξιδιωτικών εγγράφων και οι οποίοι- σύμφωνα με την ίδια- δεν τους απασχολούσε να εκδώσουν, και παραίτηση να τους απελάσουν παρά την ύπαρξη αποφάσεων προς αυτή την κατεύθυνση.
54. Ο προσφεύγων διαβεβαιώνει ότι η κράτηση του ήταν παράνομη δεδομένου ότι η απέλαση του δεν μπορούσε να λάβει χώρα δεδομένου ότι δεν είχε ταξιδιωτικά έγγραφα. Αναφέρει ότι την αδυναμία των αρχών να τον απελάσουν την είχε διαπιστώσει τόσο η διεύθυνση των ξένων της Αττικής στις 17 Μαΐου 2009 καθώς και η διεύθυνση των ξένων της Θεσσαλονίκης, στις 21 Ιουλίου 2009. Ως εκ τούτου, επικαλείται το άρθρο 30 του νόμου 3907/2011 σύμφωνα με το οποίο η κράτηση επιβάλλεται και διατηρείται για την περίοδο που είναι απολύτως αναγκαία για την διεξαγωγή της διαδικασίας απέλασης η οποία πρέπει να λάβει χώρα με την απαραίτητη επιμέλεια. Ο προσφεύγων υποστηρίζει επίσης ότι δεν αρνήθηκε ποτέ να συνεργασθεί με τις αρχές προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία για να επιστρέψει στη χώρα του. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 20 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
55. Όσο αφορά τις γενικές αρχές που επικρατούν στην εφαρμογή του άρθρου 5 παράγραφος 1 της Σύμβασης στις υποθέσεις που εγείρουν ζητήματα όμοια με αυτά που τίθενται στην παρούσα, το Δικαστήριο παραπέμπει στην κατάλληλη νομολογία του επί του θέματος (δείτε συγκεκριμένα Saadi κ. Ηνωμένο Βασίλιο (GC), αρ. 13229/03, παράγραφοι 64 και 74, ΕΔΔΑ 2008, Mooren κ. Γερμανίας (GC), αρ. 11364/03, παράγραφοι 72-81, ΕΔΔΑ 2009, Chahal κ. Ηνωμένο Βασίλειο, 15 Νοεμβρίου 1996, παράγραφος 73, Recueil (Συλλογή) 1996-V, Baranowski κ. Πολωνίας, αρ. 28358/95, παράγραφοι 50-52, ΕΔΔΑ 2000-ΙΙΙ, Barjamaj κ. Ελλάδας, αρ. 36657/11, παράγραφοι 36-38, 2 Μαΐου 2013, Khuroshvilli κ. Ελλάδας, αρ. 58165/20, παράγραφοι 107-108, 12 Δεκεμβρίου 2013).
56. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι η στέρηση ελευθερίας του προσφεύγοντος εστηρίζετο στο άρθρο 76 του Νόμου 3386/2005. Συνεπώς, εκτιμά ότι η κατάσταση του προσφεύγοντος υπεισέρχεται στο εδάφιο στ) του άρθρου 5 παράγραφος 1 της Σύμβασης και ότι εστηρίζετο στο εσωτερικό δίκαιο. Υπενθυμίζει επί του σημείου αυτού ότι στο πλαίσιο του ανωτέρω ειρημένου άρθρου 5 παράγραφος 1 στ) από τη στιγμή που ένα άτομο κρατείται στο πλαίσιο μίας διαδικασίας απέλασης, δεν απαιτούνται βάσιμοι λόγοι για να πιστέψουμε την αναγκαιότητα της κράτησης για να εμποδίσουμε, για παράδειγμα, τον ενδιαφερόμενο να διαπράξει παράβαση ή για να δραπετεύσει (Chanal κ. Ηνωμένο Βασίλειο, 15 Νοεμβρίου 1996, παράγραφος 112, Recueil des arrêts et décisions (Συλλογή δευτεροβάθμιων και πρωτοβάθμιων αποφάσεων) 1996-V). Eνόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο εκτιμά ότι στη προκειμένη περίπτωση η κράτηση του προσφεύγοντος χρησίμευε προκειμένου να τον εμποδίσουν να μείνει παράνομα στην Ελληνική Επικράτεια και εγγυάται την δυνατότητα πρόσβασης στην απέλαση του.
57. Άλλωστε σχετικά με την διάρκεια της κράτησης, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στο πλαίσιο του άρθρου 5 παράγραφος 1 στ) της Σύμβασης, μόνο η διεξαγωγή της διαδικασίας απέλασης δικαιολογεί την στέρηση ελευθερίας που στηρίζεται στην διάταξη αυτή και ότι εάν η διαδικασία δεν έγινε με την απαραίτητη επιμέλεια, η κράτηση παύει να είναι δικαιολογημένη ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 21 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
(αυτόθι, παράγραφος 113 και Gebremedhin (Gaberamadhien) κ. Γαλλίας, αρ. 25389/05, παράγραφος 74, ΕΔΔΑ 2007-ΙΙ). Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι ο προσφεύγων κρατήθηκε από τις 4 Ιανουαρίου έως τις 15 Μαρτίου 2011 και ότι υπέβαλε αίτηση ασύλου στις 23 Φεβρουαρίου 2011, δηλαδή πέντε μέρες αφού ο Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου απέρριψε τις ενστάσεις του και ενώ βρισκόταν στην Ελληνική Επικράτεια από τις 9 Μαΐου 2009. Διαπιστώνει επίσης ότι ο ενδιαφερόμενος αποφυλακίσθηκε με νέα απόφαση του Προέδρου του Διοικητικού Δικαστηρίου στις 15 Μαρτίου 2011 δηλαδή πολύ πριν το τέλος της προθεσμίας των έξι μηνών που όρισε η απόφαση της 4ης Ιανουαρίου 2011 και ενώ η εξέταση της αίτησης του τού ασύλου εκκρεμούσε ακόμη. Συνεπώς, εκτιμά ότι η διάρκεια της κράτησης δεν θα μπορούσε να επιδεχθεί κριτική στη προκειμένη περίπτωση.
58. Τέλος, καταλήγοντας σε παραβίαση του άρθρου 3 της Σύμβασης λόγων των συνθηκών κράτησης του προσφεύγοντος στους χώρους της αστυνομίας των ξένων της Θεσσαλονίκης, το Δικαστήριο εκτιμά ότι δεν είναι αναγκαίο να επανέλθουμε εκ νέου επ’ αυτού υπό το πρίσμα του άρθρου 5 παράγραφος 1 στ) της Σύμβασης (C.D. et autres, ανωτέρω, παράγραφος 74).
59. Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο εκτιμά ότι η κράτηση του προσφεύγοντος δεν ήταν αυθαίρετη και ότι δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι δεν ήταν «παράνομη» με την έννοια του άρθρου 5 παράγραφος 1 της Σύμβασης. Επομένως δεν υπήρξε παραβίαση αυτής της διάταξης.
ΙΙΙ. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ.
60. Ο προσφεύγων προσάπτει στις εσωτερικές αρχές ότι δεν εξέτασαν επαρκώς τα παράπονα του σχετικά με την νομιμότητα της κράτησης του κυρίως σχετικά με τις συνθήκες κράτησης του και διατήρησης του σε κράτηση. Επικαλείται παραβίαση του άρθρου 5 παράγραφος 4 της Σύμβασης σύμφωνα με το οποίο:
«Παν πρόσωπον στερούμενον της ελευθερίας του συνεπεία συλλήψεως ή κρατήσεως έχει δικαίωμα προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου, ίνα τούτο ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 22 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
αποφασίση εντός βραχείας προσθεσμίας επί του νομίμου της κρατήσεώς του και διατάξη την απόλυσίν του εν περιπτώσει παρανόμου κρατήσεως».
Α. Επί του παραδεκτού
61. Διαπιστώνοντας ότι αυτή η αιτίαση δεν είναι προφανώς αβάσιμη με την έννοια του άρθρου 35 παράγραφος 3 α) της Σύμβασης και ότι δεν αντιτίθεται σε κανένα άλλο λόγο απαράδεκτου, το Δικαστήριο την κηρύσσει παραδεκτή.
Β. Επί της ουσίας
62. Επικαλούμενος την απόφαση Tabesh (ανωτέρω, παράγραφος 62), ο προσφεύγων επαναλαμβάνει τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε το Δικαστήριο στην υπόθεση αυτή και αναφέρει τα ακόλουθα: Το κατάλληλο εσωτερικό δίκαιο δεν επιτρέπει απευθείας έλεγχο της νομιμότητας κράτησης ενός ξένου η οποία αποφασίσθηκε ενόψει της απομάκρυνσης του από την επικράτεια. Σύμφωνα με το νόμο 3386/2005, ένας ξένος δεν μπορεί να κρατείται ενόψει της απομάκρυνσης του από την επικράτεια και η απόφαση τοποθέτησης σε κράτηση δεν είναι χωριστή από αυτή που διατάσσει την απέλαση αλλά εμπεριέχεται μέσα σε αυτή. Σε αυτό προστίθεται η διατύπωση της παραγράφου 4 του άρθρου 76 του ίδιου νόμου που φαίνεται να προτείνει ότι ακόμη κι’αν οι ενστάσεις ενός ξένου εναντίον της κράτησης του έχουν ευνοϊκή έκβαση ενώπιον του Δικαστηρίου, αυτό πρέπει να παραχωρήσει στον ενδιαφερόμενο προθεσμία τριάντα ημερών για να εγκαταλείψει την επικράτεια. Επιπροσθέτως, η άσκηση προσφυγής ακύρωσης και προσφυγής αναστολής εναντίον της απόφασης απέλασης ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων δεν συνεπάγεται την άρση του μέτρου κράτησης.
63. Η Κυβέρνηση αναφέρει ότι το ζήτημα της νομιμότητας της κράτησης του προσφεύγοντος παραπέμφθηκε δύο φορές ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου μέσω των ενστάσεων που παρουσίασε ο ενδιαφερόμενος. Διευκρινίζει ότι το εν λόγω δικαστήριο έκρινε ότι η αδυναμία να προβεί στην απέλαση δεν είχε αποδειχθεί και ότι ο προσφεύγων δεν είχε αποδείξει ότι είχε σταθερή κατοικία στην Ελλάδα και προσθέτει ότι αυτό το δικαστήριο απέρριψε επίσης σιωπηρά τους ισχυρισμούς του ενδιαφερόμενου επί των ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 23 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
συνθηκών κράτησης του. Σύμφωνα με την Κυβέρνηση, αυτοί οι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν χωρίς ιδιαίτερη αιτιολογία διότι ο προσφεύγων δεν είχε προσκομίσει τα αναγκαία αποδεικτικά στοιχεία για να τα στηρίξει.
64. Σχετικά με τις γενικές αρχές που επικρατούν στην εφαρμογή του άρθρου 5 παράγραφος 4 της Σύμβασης σε υποθέσεις που εγείρουν ζητήματα όμοια με αυτά που τέθηκαν με την παρούσα, το Δικαστήριο παραπέμπει στην κατάλληλη νομολογία του επί του θέματος (δείτε κυρίως, Dougoz κ. Ελλάδας, αρ. 40907/98, παράγραφος 61, ΕΔΔΑ 2001-ΙΙ, Σ.Δ. κ. Ελλάδας, αρ. 53541/07, παράγραφος 72, 11 Ιουνίου 2009, Α.Α. κ. Ελλάδας, αρ. 12186/08, παράγραφος 70, 22 Ιουλίου 2010, Herman et Serazadishvili κ. Ελλάδας, αρ. 26418/11 και 45884/11, παράγραφος 71, 24 Απριλίου 2014).
65. Το Δικαστήριο παρατηρεί εκ των προτέρων ότι, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 76 παράγραφοι 4 και 5 του Νόμου 3386/2005 όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 55 παράγραφος 2 του Νόμου 3900/2010, ο διοικητικός δικαστής στον οποίο προσφεύγει ένας κρατούμενος με διατυπωμένες ενστάσεις ενόψει απέλασης δεν περιορίζεται στο να εξετάσει μόνο εάν αυτός είναι επικίνδυνος για την δημόσια τάξη ή κινδυνεύει να δραπετεύσει: Μπορεί στο εξής «να αντιταχθεί στην κράτηση» και να εξετάσει έτσι κάθε ζήτημα που τέθηκε λόγω της κράτησης. Προκύπτει επίσης από διαφορετικές αποφάσεις που προσκόμισε η Κυβέρνηση ότι ο διοικητικός δικαστής οδηγείται να λάβει υπόψη του τους συγκεκριμένους και αποδεδειγμένους ισχυρισμούς του κρατούμενα σχετικά με την κατάσταση της υγείας του ή της ηλικίας του καθώς και αυτούς σχετικά με τον υπερπληθυσμό, την τήρηση των συνθηκών που δικαιολογούν την κράτηση καθώς και τη δυνατότητα καταλύματος σε ένα τόπο ώστε να μπορούν οι αρχές να βρίσκουν τον ενδιαφερόμενο και ότι ο εν λόγω δικαστής διατάσσει, ενδεχομένως, την αποφυλάκιση του εν λόγω κρατούμενου ή την μεταφορά του σε ένα κέντρο κράτησης που προσφέρει καλύτερες συνθήκες κράτησης.
66. Στη προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι, στην απόφαση του με ημερομηνία 17 Φεβρουαρίου 2011 που αφορά απόρριψη των ενστάσεων του προσφεύγοντος, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου επεσήμανε ότι ο ενδιαφερόμενος κινδύνευε να δραπετεύσει εάν είχε ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 24 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
αποφυλακισθεί με την αιτιολογία ότι δεν είχε αποδείξει επαρκώς ότι είχε σταθερή διεύθυνση στη Θεσσαλονίκη. Ομοίως παρατηρεί ότι ο εν λόγω δικαστής υπογράμμισε επίσης ότι ο προσφεύγων είχε παραβιάσει την υποχρέωση που του είχε γίνει να εγκαταλείψει την επικράτεια μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών και ότι με κανένα στοιχείο του φακέλου δεν μπορούσε να αποδείξει ότι η απέλαση δεν ήταν εφικτή.
67. Ωστόσο, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, στις παρατηρήσεις του με ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 2011 ενώπιον αυτού του Δικαστή, ο προσφεύγων κατήγγειλε τις συνθήκες κράτησης του, διαμαρτυρόμενος κυρίως για κατάσταση υπερπληθυσμού, έλλειψη σωματικής άσκησης, ανεπαρκή τροφή, ελαττωματικές υγειονομικές εγκαταστάσεις καθώς και ότι έπρεπε να κοιμάται στο έδαφος σε ένα βρώμικο στρώμα. Σημειώνει ότι ο ενδιαφερόμενος επικαλείτο, ως εκ τούτου, την απόφαση Tabesh (ανωτέρω) που αφορούσε τον ίδιο τόπο κράτησης και ότι υποστήριζε ότι η διαδικασία εκτέλεσης του μέτρου απέλασης δεν είχε πραγματοποιηθεί με την απαραίτητη επιμέλεια διότι οι Ελληνικές Αρχές, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν είχαν καμία επαφή με το Προξενείο προκειμένου να εκδοθούν τα ταξιδιωτικά του έγγραφα.
68. Το Δικαστήριο εκτιμά ότι η τροποποίηση του άρθρου 76 του Νόμου 3386/2005 και η ύπαρξη πρόσφατης νομολογίας των εσωτερικών δικαστηρίων τα οποία, σε κάποιες περιπτώσεις, εξετάζουν σε βάθος την νομιμότητα της κράτησης ξένων ενόψει απέλασης και διατάσσουν, ενδεχομένως, την αποφυλάκιση τους, είναι προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των εγγυήσεων των οποίων έπρεπε να τύχουν οι ξένοι κρατούμενοι ενόψει απέλασης. Ωστόσο, διαπιστώνει ότι στη προκειμένη περίπτωση ο προσφεύγων δεν έτυχε εξέτασης της νομιμότητας της κράτησης του εύρους ικανού να αντικατοπτρίζει τις δυνατότητες που προσέφερε η τροποποιημένη εκδοχή της παραγράφου 5 του άρθρου 76 ανωτέρω όπως εφαρμόσθηκε στην νομολογία που ανέφερε η Κυβέρνηση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν πρόκειται για αιτιάσεις σχετικά με τις συνθήκες κράτησης, τομέας στον οποίο η Κυβέρνηση διαπίστωσες παραβίαση όχι μόνο στην παρούσα περίπτωση αλλά επίσης, κατ’ επανάληψη σε άλλες υποθέσεις: Στα μάτια του Δικαστηρίου, ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION 25 No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
τέτοιες αιτιάσεις που επαναλαμβάνονται στις διατυπώσεις ενστάσεις που διατυπώθηκαν από τους ξένους ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, αξίζουν σίγουρα μίας απάντησης εκ μέρους αυτών.
69. Συνεπώς, υπάρχει παραβίαση του άρθρου 5 παράγραφος 4 της Σύμβασης.
IV. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
70. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης
« Εάν το Δικαστήριο κρίνει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή των Πρωτοκόλλων της, και αν το εσωτερικό δίκαιο του Υψηλού Συμβαλλόμενου Μέρους δεν επιτρέπει παρά μόνο ατελή εξάλειψη των συνεπειών της παραβίασης αυτής, το Δικαστήριο χορηγεί, εφόσον είναι αναγκαίο, στον παθόντα δίκαιη ικανοποίηση».
Α. Ζημιά
71. Ο προσφεύγων ζητά 30.000,00 Ευρώ ως ηθική βλάβη που λέει ότι υπέστη.
72. Η Κυβέρνηση εκτιμά ότι οι απαιτήσεις του προσφεύγοντος είναι αόριστες και αδικαιολόγητες. Αναφέρει ότι το ζητούμενο ποσό είναι υπερβολικό διότι αντιστοιχούσε, στην παρούσα κατάσταση της οικονομίας της χώρας, στο αντίστοιχο με οκτώ έως δέκα χρόνια μισθού για ένα μη εξειδικευμένο εργάτη. Είναι της άποψης ότι η ενδεχόμενη διαπίστωση παραβίασης θα συνέχιζε επαρκή αποκατάσταση της ζημιάς που υπέστη ο προσφεύγων.
73. Το Δικαστήριο εκτιμά ότι οι περιστάσεις που το οδήγησαν να συμπεράνει στη προκειμένη περίπτωση παραβίαση των άρθρων 3 και 5 παράγραφος 4 της Σύμβασης είναι ικανές να έχουν προκαλέσει στενότητα και μία κάποια ανεπάρκεια στον προσφεύγοντα. Συνεπώς συντρέχει λόγος να του χορηγηθούν 8.000,00 Ευρώ για ηθική βλάβη.
Β. Έξοδα και δαπάνες
74. Το Δικαστήριο σημειώνει ότι ο προσφεύγων δεν παρουσιάζει καμία αίτηση επιστροφής εξόδων και δαπανών. Ως εκ τούτου δεν του χορηγεί κανένα ποσό. ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - TRADUCTION OFFICIELLE - OFFICIAL TRANSLATION No Φ.092.22/6994 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE, MINISTÈRE DES AFFAIRES ÉTRANGÈRES, SERVICE DE TRADUCTION HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE 26

Γ. Τόκοι υπερημερίας
36. Το Δικαστήριο κρίνει ότι αρμόζει να υπολογισθούν οι τόκοι υπερημερίας επί του επιτοκίου διευκολύνσεως οριακού δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης, προσαυξημένου κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΟΜΟΦΩΝΑ
1. Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή.
2. Kρίνει ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 της Σύμβασης.
3. Κρίνει ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 παράγραφος 1 της Σύμβασης.
4. Κρίνει ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 παράγραφος 4 της Σύμβασης.
5. Ορίζει ότι
α) Το εναγόμενο Κράτος οφείλει να καταβάλλει στον προσφεύγοντα, μέσα σε τρεις μήνες, αρχής γινομένης από την ημέρα που η απόφαση θα γίνει οριστική σύμφωνα με το άρθρο 44, παράγραφος 2 της Σύμβασης, το ποσό των οκτώ χιλιάδων Ευρώ (8.000,00 Ευρώ) επιπλέον κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος, για ηθική βλάβη.
β) Αρχής γινομένης από την λήξη της εν λόγω προθεσμίας και μέχρι την καταβολή, αυτό το ποσό θα προσαυξηθεί με απλό τόκο σε επιτόκιο ίσο με αυτό της οριακής χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που εφαρμόζεται κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, προσαυξημένο κατά τρία τοις εκατό.
6. Απορρίπτει την αίτηση δίκαιης ικανοποίησης για τα επιπλέον.
Έγινε στη Γαλλική γλώσσα και στη συνέχεια κοινοποιήθηκε γραπτώς στις 13 Νοεμβρίου 2014 σε εφαρμογή του άρθρου 77, παράγραφοι 2 και 3 του κανονισμού. Soren Nielsen
Γραμματέας
Υπογραφή
Isabelle Berro- Lefèvre
Πρόεδρος
Υπογραφή