(Προσφυγή αριθ. 10525/09)

EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ κατά ΕΛΛΑΔΑΣ
(Προσφυγή αριθ. 10525/09)
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ
7 Φεβρουαρίου 2012
Η παρούσα απόφαση είναι οριστική. Μπορεί να υποστεί τυπικές διορθώσεις.
1
Ε.Γ.
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
Στην υπόθεση και λοιποί κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (πρώτο
τμήμα), συνεδριάζοντας σε Επιτροπή αποτελούμενη από τους:
Anatoly Kovler, πρόεδρος,
Λινό-Αλέξανδρο Σισιλιάνο,
Erik Møse, δικαστές,
και André Wampach, αναπληρωτής γραμματέας τμήματος.
Αφού διασκέφθηκε σε συμβούλιο στις 17 Ιανουαρίου 2012,
Εκδίδει την πιο κάτω απόφαση, η οποία ελήφθη την ημερομηνία
αυτή:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση έχει εισαχθεί με μία προσφυγή (αριθ. 10525/09)
στρεφόμενη κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας από επτά Έλληνες υπηκόους,
τα ονόματα των οποίων εκτίθενται στο παράρτημα («οι προσφεύγοντες»), οι
οποίοι προσέφυγαν ενώπιον του Δικαστηρίου στις 5 Φεβρουαρίου 2009
δυνάμει του άρθρου 34 της Σύμβασης για την προστασία των Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («η Σύμβαση»).
2. Οι προσφεύγοντες εκπροσωπήθηκαν από τον κύριο Β. Χειρδάρη,
δικηγόρο Αθηνών. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση»)
εκπροσωπήθηκε από τους απεσταλμένους του αντιπροσώπου της, κύριο Ι.
Μπακόπουλο και κυρία Γ. Κοττά, δικαστικούς αντιπροσώπους του Νομικού
Συμβουλίου του Κράτους.
3. Στις 2 Σεπτεμβρίου 2010, ο πρόεδρος του πρώτου τμήματος
αποφάσισε να κοινοποιήσει στην Κυβέρνηση τις αιτιάσεις σχετικά με τη
διάρκεια της διαδικασίας και την έλλειψη αποτελεσματικού ενδίκου μέσου
ως προς τούτο. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο αριθ.14, η προσφυγή
ανατέθηκε σε μία Επιτροπή τριών δικαστών.
2
Ε.Γ.
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ι. ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4. Οι προσφεύγοντες έχουν γεννηθεί στις ημερομηνίες που
εκτίθενται στο παράρτημα και κατοικούν στην Ύδρα.
Α. Πλαίσιο της υπόθεσης
5. Οι προσφεύγοντες είναι κύριοι διαφόρων οικοπέδων στην Ύδρα,
στην ίδια περιοχή.
6. Στις 6 Δεκεμβρίου 1980, 26 Ιανουαρίου 1981 και 27 Ιανουαρίου
1982 αντίστοιχα, κατόπιν αιτήσεων που είχαν καταθέσει οι προσφεύγοντες,
το δασαρχείο Πόρου αποφάσισε ότι τα οικόπεδά τους δεν ήταν δασικού
χαρακτήρα.
7. Στις 16 Αυγούστου 1985, το δασαρχείο Πόρου χαρακτήρισε μία
περιοχή 235.000 τετραγωνικών μέτρων (235 στρέμματα), στην οποία
συμπεριλαμβανόταν η ιδιοκτησία των προσφευγόντων, ως δασική έκταση
(απόφαση αριθ. 1265/1985).
8. Οι προσφεύγοντες κατέθεσαν αντιρρήσεις ενώπιον της
Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων (εφεξής
«Πρωτοβάθμια Επιτροπή») κατά της απόφασης αριθ. 1265/1985.
9. Με την απόφαση αριθ. 1/1986, η Πρωτοβάθμια Επιτροπή
αποφάσισε ότι η επίμαχη έκταση θα έπρεπε να μειωθεί σε 203,5 στρέμματα
και ότι, από αυτή την έκταση, μόνο ένα τμήμα 138 στρεμμάτων θα έπρεπε
να χαρακτηριστεί ως δασική. Επιπλέον, οι αντιρρήσεις των προσφευγόντων
έγιναν δεκτές σχετικά με 66,5 στρέμματα της προαναφερόμενης έκτασης.
10. Σε μία ημερομηνία που δε διευκρινίζεται οι προσφεύγοντες
άσκησαν έφεση ενώπιον της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών
3
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
Αμφισβητήσεων (εφεξής «Δευτεροβάθμια Επιτροπή») κατά του μέρους της
απόφασης αριθ. 1/1986 που χαρακτήριζε τα 138 στρέμματα ως δασική
έκταση.
11. Με την απόφαση αριθ. 1/1987, οι ισχυρισμοί των
προσφευγόντων έγιναν δεκτοί και η υπόθεση παραπέμφθηκε στο δασαρχείο
Πόρου για νέα εξέταση.
Β. Διαδικασία σχετικά με την υπόθεση
12. Στις 26 Μαΐου 1988, το δασαρχείο Πόρου χαρακτήρισε εκ νέου
ολόκληρη την έκταση (235 στρέμματα) ως δασική (απόφαση αριθ.
65/1988).
13. Στις 3 Αυγούστου 1988, οι πέντε πρώτοι προσφεύγοντες
κατέθεσαν αντιρρήσεις ενώπιον της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής κατά της
απόφασης αριθ. 65/1988. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1989, οι αντιρρήσεις τους
απορρίφθηκαν (απόφαση αριθ. 1/1989).
14. Κατόπιν, στις 7 Μαΐου 1990, άσκησαν έφεση ενώπιον της
Δευτεροβάθμιας Επιτροπής κατά της απόφασης αριθ. 1/1989. Η
Δευτεροβάθμια Επιτροπή έκρινε ότι η Πρωτοβάθμια Επιτροπή δεν ήταν
νομίμως συσταθείσα. Η απόφαση αριθ. 1/1989 ακυρώθηκε και η υπόθεση
παραπέμφθηκε ενώπιον της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής για νέα εξέταση.
15. Στις 7 Ιουλίου 1993, η Πρωτοβάθμια επιτροπή αποφάσισε ότι,
σε ό,τι αφορούσε τα 66,5 στρέμματα, οι αρχές δεν είχαν προσβάλει την
απόφαση αριθ. 1/1986 και, ως εκ τούτου, αυτή είχε καταστεί οριστική
αναφορικά με αυτό το τμήμα της έκτασης (απόφαση αριθ. 11/1993).
Επιπλέον, αναφορικά με το εναπομείναν τμήμα των 138 στρεμμάτων, η
Επιτροπή αποφάσισε ότι η έκταση αυτή ήταν δασικού χαρακτήρα και
απέρριψε τις αντιρρήσεις των προσφευγόντων.
16. Τον Δεκέμβριο του 1993, ασκήθηκαν εφέσεις κατά της
προαναφερόμενης απόφασης. Οι τέσσερις πρώτοι προσφεύγοντες
4
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
προσέβαλαν το τμήμα της απόφασης που αφορούσε τα 138 στρέμματα και
οι αρχές το τμήμα της απόφασης που αφορούσε τα 66,5 στρέμματα.
17. Στις 20 Δεκεμβρίου 1994, η Δευτεροβάθμια Επιτροπή έκρινε ότι
η Πρωτοβάθμια Επιτροπή έπρεπε να αποφανθεί εκ νέου επί του χαρακτήρα
των 66,5 στρεμμάτων.
18. Στις 19 Φεβρουαρίου 1996, η Πρωτοβάθμια Επιτροπή
αποφάσισε να ανακηρύξει ως δασική την έκσταση των 66,5 στρεμμάτων
(απόφαση αριθ. 1/1996).
19. Εν συνεχεία, στις 19 Απριλίου 1996 –οι δύο πρώτοι
προσφεύγοντες- και στις 2 Ιουλίου 1996 -οι άλλοι πέντε προσφεύγοντες-
άσκησαν εφέσεις ενώπιον της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής κατά των
αποφάσεων αριθ. 11/1993 και 1/1996, με εξαίρεση τον πέμπτο
προσφεύγοντα ο οποίος προσέβαλε μόνο την απόφαση αριθ. 1/1996.
20. Στις 19 Οκτωβρίου 1999, η Δευτεροβάθμια Επιτροπή επικύρωσε
τον χαρακτηρισμό της έκτασης, η οποία περιελάμβανε την ιδιοκτησία των
προσφευγόντων, ως δασική γη (απόφαση αριθ. 12/1999).
21. Στις 2 Ιουνίου 2000, οι προσφεύγοντες προσέφυγαν ενώπιον του
Συμβουλίου της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της απόφασης αριθ.
12/1999. Με απόφαση της 27ης Δεκεμβρίου 2006, το δικαστήριο έκανε
δεκτή την προσφυγή του πέμπτου προσφεύγοντα και ακύρωσε το τμήμα της
απόφασης αριθ. 12/1999 που αφορούσε την ιδιοκτησία του προσφεύγοντος
η οποία συμπεριλαμβανόταν στην έκταση των 66,5 στρεμμάτων (απόφαση
αριθ. 3893/2006). Επιπλέον, την ίδια ημέρα, το δικαστήριο απέρριψε τις
προσφυγές των λοιπών προσφευγόντων (αποφάσεις αριθ. 3890-2/2006). Οι
αποφάσεις καθαρογράφηκαν και θεωρήθηκαν στις 5 και 25 Αυγούστου
2008 αντίστοιχα.
ΙΙ. ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ
5
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
22. Οι ακόλουθες διατάξεις του εισαγωγικού νόμου του αστικού
κώδικας (νόμος αριθ. 2783/41) έχουν εφαρμογή:
Άρθρο 104
«Ένεκα πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων του δημοσίου
αναγομένων σε έννομες σχέσεις του ιδιωτικού δικαίου ή περί της
ιδιωτικής αυτού περιουσίας, το δημόσιον ευθύνεται κατά τις επί
νομικών προσώπων διατάξεις του Αστικού Κώδικα.»
Άρθρο 105
«Ένεκα παρανόμων πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων του
δημοσίου κατά την ενάσκηση της σε αυτούς ανατεθειμένης
δημοσίας εξουσίας, το δημόσιον ενέχεται εις αποζημίωση, εκτός αν
η πράξη ή η παράλειψη εγένετο κατά παράβαση διατάξεως κειμένης
χάριν του γενικού συμφέροντος. Μετά του δημοσίου ενέχεται εις
ολόκληρο και το υπαίτιο πρόσωπον, επιφυλασσομένων των περί
ευθύνης υπουργών ειδικών διατάξεων.»
23. Τα άρθρα αυτά θεσπίζουν την έννοια της ειδικής αδικοπραξίας
δημοσίου δικαίου, από την οποία γεννάται εξωσυμβατική ευθύνη του
Δημοσίου. Η ευθύνη αυτή προκύπτει από παράνομες πράξεις ή
παραλείψεις. Οι πράξεις αυτές δύνανται να είναι, όχι μόνον πράξεις νομικής
φύσεως, αλλά και υλικές ενέργειες της διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένων
των κατ’ αρχή μη εκτελεστών πράξεων. Το παραδεκτό της αγωγής
αποζημίωσης υπόκειται σε μία προϋπόθεση: τον παράνομο χαρακτήρα της
πράξης ή της παράλειψης.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
6
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
Ι. ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 § 1 ΤΗΣ
ΣΥΜΒΑΣΗΣ
24. Οι προσφεύγοντες παραπονέθηκαν ότι η διάρκεια της
διαδικασίας ήταν ασύμβατη με την απαίτηση της «λογικής προθεσμίας», η
οποία προβλέπεται στο άρθρο 6 § 1 της Σύμβασης, το οποίο έχει ως εξής:
«Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς του δικασθή (…)
εντός λογικής προθεσμίας υπό (…) δικαστηρίου (…), το οποίον θα
αποφασίση (…) επί των αμφισβητήσεων επί των δικαιωμάτων και
υποχρεώσεών του αστικής φύσεως (…)»
25. Η Κυβέρνηση αντέκρουσε αυτό το επιχείρημα.
Α. Επί του παραδεκτού
26. Το Δικαστήριο σημειώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι προδήλως
αβάσιμη υπό την έννοια του άρθρου 35 § 3 (α) της Σύμβασης. Σημειώνει
επιπλέον ότι αυτή δεν προσκρούει σε κανέναν άλλο λόγο απαραδέκτου.
Πρέπει συνεπώς να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Επί της ουσίας
1. Περίοδος που πρέπει να ληφθεί υπόψη
27. Σε ό,τι αφορά την περίοδο που πρέπει να ληφθεί υπόψη, και
ιδίως όσον αφορά την dies a quo, το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι οι
Επιτροπές Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων πληρούν τόσο τις
ουσιαστικές όσο και τις δικονομικές απαιτήσεις ενός «δικαστηρίου» υπό
την έννοια του άρθρου 6 § 1 (βλέπε Αργυρού και λοιποί κατά Ελλάδας, αριθ.
10468/04, § 31, 15 Ιανουαρίου 2009). Στην παρούσα υπόθεση, πριν από την
προσφυγή που οι προσφεύγοντες άσκησαν ενώπιον του Συμβουλίου της
7
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
Επικρατείας, είχαν καταθέσει αντιρρήσεις ενώπιον της Πρωτοβάθμιας και
της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων
(αποφάσεις αριθ. 11/1993 και 1/1996) κατά της απόφασης του δασαρχείου
που χαρακτήρισε την ιδιοκτησία τους ως δασική έκταση (απόφαση αριθ.
65/1988). Ενόψει του συμπεράσματος του Δικαστηρίου στην απόφαση
Αργυρού και λοιποί (πιο πάνω αναφερόμενη), οι τελευταίες αποτελούν
διαδικασία ενώπιον «δικαστηρίου» υπό την έννοια του άρθρου 6 § 1 και
συνεπώς η διάρκειά τους πρέπει να ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο της
παρούσας υπόθεσης.
28. Συναφώς, όσον αφορά τους τέσσερις πρώτους προσφεύγοντες, η
περίοδος που πρέπει να ληφθεί υπόψη άρχισε στις 3 Αυγούστου 1988,
ημερομηνία κατάθεσης των αντιρρήσεών τους ενώπιον της Πρωτοβάθμιας
Επιτροπής και περατώθηκε στις 25 Αυγούστου 2008, ημερομηνία
καθαρογραφής των αποφάσεων αριθ. 3890-92/2006 του Συμβουλίου της
Επικρατείας. Η διαδικασία διήρκεσε ως εκ τούτου πάνω από είκοσι έτη για
τρεις βαθμούς δικαιοδοσίας.
29. Όσον αφορά τον πέμπτο προσφεύγοντα, η περίοδος που πρέπει
να ληφθεί υπόψη άρχισε ομοίως στις 3 Αυγούστου 1988, ημερομηνία
κατάθεσης των αντιρρήσεων του προσφεύγοντος ενώπιον της
Πρωτοβάθμιας Επιτροπής και περατώθηκε στις 5 Αυγούστου 2008,
ημερομηνία καθαρογραφής της απόφασης αριθ. 3893/2006 του Συμβουλίου
της Επικρατείας. Το Δικαστήριο παρατηρεί ότι μία περίοδος περίπου τριών
ετών (από τις 7 Ιουλίου 1993 έως τις 2 Ιουλίου 1996) θα πρέπει να
αφαιρεθεί από τη συνολική διάρκεια της διαδικασίας, καθώς ο πέμπτος
προσφεύγων δεν προσέβαλε την απόφαση αριθ. 11/1993. Η διαδικασία
διήρκεσε ως εκ τούτου περίπου δεκαεπτά έτη για τρεις βαθμούς
δικαιοδοσίας.
30. Όσον αφορά τους δύο τελευταίους προσφεύγοντες οι οποίοι
εισήλθαν στη διαδικασία στις 2 Ιουλίου 1996, όταν άσκησαν έφεση ενώπιον
8
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής κατά των αποφάσεων αριθ. 11/1993 και
1/1996, η περίοδος που πρέπει να ληφθεί υπόψη άρχισε την
προαναφερόμενη ημερομηνία και περατώθηκε στις 25 Αυγούστου 2008,
ημερομηνία καθαρογραφής των αποφάσεων αριθ. 3890-92/2006 του
Συμβουλίου της Επικρατείας. Η διαδικασία διήρκεσε ως εκ τούτου πάνω
από δώδεκα έτη για δύο βαθμούς δικαιοδοσίας.
2. Εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας της διαδικασίας
31. Το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της
διάρκειας μιας διαδικασίας πρέπει εκτιμάται σύμφωνα με τις συνθήκες της
υπόθεσης και λαμβανομένων υπόψη των ακόλουθων κριτηρίων: της
πολυπλοκότητας της υπόθεσης, της συμπεριφοράς των προσφευγόντων και
εκείνης των αρμοδίων αρχών, καθώς και του αντικειμένου της διαφοράς για
τους ενδιαφερόμενους (βλέπε, μεταξύ πολλών άλλων, Frydlender κατά
Γαλλίας [GC], αριθ. 30979/96, § 43, ECHR 2000-VII).
32. Το Δικαστήριο έχει διαπιστώσει συχνά παραβιάσεις του άρθρου
6 § 1 σε υποθέσεις που εγείρουν ζητήματα παρόμοια με εκείνα της
προκείμενης υπόθεσης (βλέπε την πιο πάνω απόφαση Frydlender).
33. Αφού εξέτασε όλα τα στοιχεία που του υποβλήθηκαν, το
Δικαστήριο θεωρεί ότι η Κυβέρνηση δεν εξέθεσε κανένα γεγονός ή
επιχείρημα που να μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικό συμπέρασμα στην
παρούσα περίπτωση. Λαμβανομένης υπόψη της νομολογίας του επί του
ζητήματος (βλέπε προαναφερόμενη απόφαση Αργυρού και λοιποί), το
Δικαστήριο θεωρεί ότι στην προκειμένη υπόθεση η διάρκεια της
διαδικασίας ήταν υπερβολική και δεν ανταποκρίθηκε στην απαίτηση της
«λογικής προθεσμίας».
Υπήρξε συνεπώς παραβίαση του άρθρου 6 § 1.
9
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
ΙΙ. ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 13 ΤΗΣ
ΣΥΜΒΑΣΗΣ
34. Οι προσφεύγοντες παραπονέθηκαν επιπλέον για το γεγονός ότι
στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανένα δικαστήριο στο οποίο να μπορεί να
απευθυνθεί κανείς για να παραπονεθεί για την υπερβολική διάρκεια της
διαδικασίας. Επικαλούνται το άρθρο 13 της Σύμβασης, το οποίο έχει ως
εξής:
«Παν πρόσωπον του οποίου τα αναγνωριζόμενα εν τη (…)
Συμβάσει δικαιώματα και ελευθερίαι παρεβιάσθησαν, έχει το
δικαίωμα πραγματικής προσφυγής ενώπιον εθνικής αρχής, έστω και
αν η παραβίασις διεπράχθη υπό προσώπων ενεργούντων εν τη
εκτελέσει των δημοσίων καθηκόντων των.»
35. Η Κυβέρνηση αντέκρουσε αυτό το επιχείρημα.
36. Το Δικαστήριο σημειώνει ότι η αιτίαση αυτή συνδέεται με την
πιο πάνω εξετασθείσα και πρέπει συνεπώς να κηρυχθεί και αυτή
παραδεκτή.
37. Το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι το άρθρο 13 εγγυάται μία
πραγματική προσφυγή ενώπιον εθνικού δικαστηρίου για την επικαλούμενη
παραβίαση της υποχρέωσης, η οποία επιβάλλεται από το άρθρο 6 § 1, να
εκδικάζονται οι υποθέσεις μέσα σε λογική προθεσμία (βλέπε Kudla κατά
Πολωνίας [GC], no. 30210/96, § 156, ECHR 2000-XI). Σημειώνει ότι οι
αντιρρήσεις και τα επιχειρήματα που προέβαλε η Κυβέρνηση έχουν
απορριφθεί σε προγενέστερες υποθέσεις (βλέπε Κόντη-Αρβανίτη κατά
Ελλάδας, αριθ. 53401/99, §§ 29-30, 10 Απριλίου 2003 και Τσουκαλάς κατά
Ελλάδας, αριθ. 12286/08, §§ 37-43, 22 Ιουλίου 2010) και δεν διακρίνει
κανένα λόγο για να οδηγηθεί σε διαφορετικό συμπέρασμα στην παρούσα
υπόθεση.
10
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
38. Συνεπώς, το Δικαστήριο θεωρεί ότι στην παρούσα υπόθεση
υπήρξε παραβίαση του άρθρου 13 της Σύμβασης λόγω της απουσίας στο
εθνικό δίκαιο ενός ενδίκου μέσου που θα είχε επιτρέψει στους
προσφεύγοντες να επιτύχουν την κύρωση του δικαιώματός τους να δικαστεί
η υπόθεσή τους μέσα σε λογική προθεσμία, όπως προβλέπει το άρθρο 6 § 1
της Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
39. Τέλος, οι προσφεύγοντες παραπονέθηκαν υπό το πρίσμα του
άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου αριθ.1 ότι, λόγω των αποφάσεων των εθνικών
δικαστηρίων που χαρακτήριζαν τα οικόπεδά τους ως δασική έκταση –με
εξαίρεση τον πέμπτο προσφεύγοντα- και η παράλειψη των αρχών να τους
καταβάλουν αποζημίωση για πάνω από είκοσι έτη για τη δέσμευση των
ιδιοκτησιών τους, παραβιάσθηκε το δικαίωμά τους στο σεβασμό της
περιουσίας τους.
40. Το Δικαστήριο επαναλαμβάνει ότι, με εξαίρεση τον πέμπτο
προσφεύγοντα, το Συμβούλιο της Επικρατείας απεφάνθη, στις επαρκώς
αιτιολογημένες αποφάσεις του αριθ. 3890-92/2006, ότι η απόφαση των
αρχών να ανακηρύξουν ως δασική την έκταση η οποία συμπεριελάμβανε τα
οικόπεδα των προσφευγόντων ήταν ορθή. Ως εκ τούτου, η αιτίασή τους
αφορά μία υποθετική απώλεια εισοδήματος βασισμένη στην υπόθεση ότι τα
οικόπεδά της δεν ήταν δασικού χαρακτήρα και ότι είχαν το δικαίωμα να τα
εκμεταλλευτούν χωρίς περιορισμούς (βλέπε Ian Edgar (Liverpool) Ltd κατά
Ηνωμένου Βασιλείου (dec.), αριθ. 37683/97, ECHR 2000-I).
41. Όσον αφορά τον πέμπτο προσφεύγοντα, το Δικαστήριο
παρατηρεί ότι, κατόπιν της απόφασης αριθ. 3893/2006 του Συμβουλίου της
Επικρατείας, αυτός θα μπορούσε να έχει ασκήσει αγωγή αποζημίωσης σε
βάρος του Δημοσίου στη βάση των άρθρων 104 και 105 του εισαγωγικού
11
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
νόμου του αστικού κώδικα, ζητώντας αποζημίωση για απώλεια εσόδων
λόγω του χαρακτηρισμού του οικοπέδου του ως δασικής έκτασης από τη
διοίκηση και συνεπώς για μη ειρηνική απόλαυση της περιουσίας του
(βλέπε, Ρουσάκης και λοιποί κατά Ελλάδας (dec.), αριθ. 15945/02, 8
Ιανουαρίου 2004 και Αμαλία Α.Ε. & Κουλουβάτος Α.Ε. κατά Ελλάδας (dec.),
αριθ. 20363/02, 28 Οκτωβρίου 2004).
42. Συνεπώς, ενόψει των ανωτέρω, οι αιτιάσεις αυτές είναι
προδήλως αβάσιμες και πρέπει να απορριφθούν κατ’εφαρμογή του άρθρου
35 §§ 3 (α) και 4 της Σύμβασης.
ΙV. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
43. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης,
«Εάν το Δικαστήριο κρίνει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης
ή των Πρωτοκόλλων της και εάν το εσωτερικό δίκαιο του Υψηλού
Συμβαλλομένου Μέρους επιτρέπει την ατελή μόνον επανόρθωση
των συνεπειών της παραβίασης αυτής, το Δικαστήριο επιδικάζει
στον ζημιωθέντα διάδικο, εφόσον συντρέχει λόγος, μία δίκαιη
ικανοποίηση.»
Α. Ζημία
44. Οι πρώτος, δεύτερος και πέμπτος από τους προσφεύγοντες
αξίωσαν 400.000 ευρώ έκαστος και οι υπόλοιποι προσφεύγοντες αξίωσαν
το ίδιο ποσό από κοινού για την υλική ζημία την οποία υποστηρίζουν ότι
υπέστησαν λόγω της απώλειας της ιδιοκτησίας τους. Επιπλέον, οι
προσφεύγοντες αξίωσαν 40.000 ευρώ έκαστος για ηθική βλάβη.
45. Η Κυβέρνηση αντέκρουσε τις αξιώσεις των προσφευγόντων για
υλική ζημία. Επεσήμανε ότι οι αξιώσεις τους για υλική ζημία, στο μέτρο
12
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
που δε συνδέονταν με τη διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον των εθνικών
δικαστηρίων, δεν ενέπιπταν στο πεδίο εξέτασης της υπόθεσης από το
Δικαστήριο υπό το πρίσμα του άρθρου 41 της Σύμβασης και έπρεπε να
απορριφθούν. Επιπλέον, σχετικά με το αίτημα των προσφευγόντων για
ηθική βλάβη, η Κυβέρνηση θεώρησε υπερβολικό το αιτούμενο ποσό και
υποστήριξε ότι τυχόν διαπίστωση της παραβίασης θα συνιστούσε επαρκή
δίκαιη ικανοποίηση.
46. Το Δικαστήριο δε διακρίνει αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της
διαπιστωθείσας παραβίασης και της επικαλούμενης υλικής ζημίας.
Συνεπώς, απορρίπτει αυτές τις αξιώσεις. Από την άλλη, αποφαινόμενο κατά
δίκαιη κρίση και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις συνθήκες της υπόθεσης,
επιδικάζει σε έκαστο εκ των τεσσάρων πρώτων προσφευγόντων 18.000
ευρώ, 16.000 ευρώ στον πέμπτο προσφεύγοντα και, επιπλέον, 6.000 ευρώ
σε έκαστο εκ των δύο τελευταίων προσφευγόντων για την ηθική βλάβη που
υπέστησαν λόγω της διάρκειας της διαδικασίας, πλέον οποιοδήποτε φόρου
που μπορεί να οφείλεται επί των ποσών αυτών.
Β. Έξοδα και δικαστική δαπάνη
47. Οι προσφεύγοντες αξίωσαν 1.230 ευρώ από κοινού για τα έξοδα
και τη δικαστική δαπάνη στα οποία υποβλήθηκαν ενώπιον του
Δικαστηρίου. Προσκόμισαν σχετικό τιμολόγιο.
48. Η Κυβέρνηση αντέκρουσε αυτή την αξίωση.
49. Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, ένας προσφεύγων
δικαιούται την καταβολή εξόδων και δικαστικής δαπάνης μόνο στο μέτρο
που αποδεικνύονται η πραγματικότητα, η αναγκαιότητα και ο εύλογος
χαρακτήρας του ύψους τους (βλέπε Ιατρίδης κατά Ελλάδας (δίκαιη
ικανοποίηση) [GC], no. 31107/96, § 54, ECHR 2000-XI). Εν προκειμένω,
λαμβάνοντας υπόψη τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή του και τη νομολογία
13
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
του, το Δικαστήριο θεωρεί εύλογο να επιδικάσει ολόκληρο το αιτούμενο
ποσό, ήτοι 1.230 ευρώ, από κοινού στους προσφεύγοντες, πλέον
οποιουδήποτε φόρου που μπορεί οφείλεται επί αυτού του ποσού.
Γ. Τόκοι υπερημερίας
50. Το Δικαστήριο κρίνει προσήκον να βασίσει το επιτόκιο των
τόκων υπερημερίας στο επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας προσαυξημένο κατά τρεις εκατοστιαίες μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΟΜΟΦΩΝΑ,
1. Κηρύσσει παραδεκτή την αιτίαση σχετικά με την υπερβολική
διάρκεια της διαδικασίας και την απουσία ενδίκου μέσου ως προς
τούτο και απαράδεκτη την προσφυγή κατά τα λοιπά.
2. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της
Σύμβασης.
3. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 13 της Σύμβασης.
4. Αποφαίνεται
α) ότι το εναγόμενο Κράτος οφείλει να καταβάλει στους
προσφεύγοντες, εντός τριών μηνών, τα ακόλουθα ποσά για ηθική
βλάβη:
i) σε έκαστο εκ των τεσσάρων πρώτων προσφευγόντων 18.000
(δεκαοκτώ χιλιάδες) ευρώ, πλέον οποιουδήποτε φόρου που
μπορεί να οφείλεται επί του ποσού αυτού,
14
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
ii) στον πέμπτο προσφεύγοντα 16.000 (δεκαέξι χιλιάδες) ευρώ,
πλέον οποιουδήποτε φόρου που μπορεί να οφείλεται επί του
ποσού αυτού,
iii) σε έκαστο εκ των έκτου και έβδομου προσφευγόντων 6.000
(έξι χιλιάδες) ευρώ, πλέον οποιουδήποτε φόρου που μπορεί
να οφείλεται επί του ποσού αυτού,
iv) 1.230 (χίλια διακόσια τριάντα) ευρώ από κοινού στους
προσφεύγοντες, πλέον οποιουδήποτε φόρου που μπορεί να
οφείλεται επί του ποσού αυτού,
β) ότι, από τη λήξη της τρίμηνης αυτής προθεσμίας και μέχρι την
καταβολή, τα ποσά αυτά θα προσαυξηθούν με τόκους
υπολογιζόμενους με επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο δανεισμού της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο θα ισχύει κατά την εν
λόγω περίοδο, προσαυξημένο κατά τρεις εκατοστιαίες μονάδες.
5. Απορρίπτει το αίτημα δίκαιης ικανοποίησης κατά τα λοιπά.
Συντάχθηκε στην αγγλική γλώσσα και στη συνέχεια κοινοποιήθηκε
εγγράφως στις 7 Φεβρουαρίου 2012, κατ’εφαρμογή του άρθρου 77 §§ 2 και
3 του κανονισμού.
(υπογραφή) (υπογραφή)
André Wampach Anatoly Kovler
Αναπληρωτής Γραμματέας Πρόεδρος
15
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/1168
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
16
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Ακριβής μετάφραση του συνημμένου
εγγράφου από τα αγγλικά.
Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2012.
Ο μεταφραστής
Αλέξανδρος Πετρουτσόπουλος
Ε.Γ. κλπ.

(Requête no 5179/09)

PREMIÈRE SECTION
AFFAIRE KALLITSIS c. GRÈCE
(Requête no 5179/09)
ARRÊT
STRASBOURG
13 janvier 2011
Cet arrêt est définitif. Il peut subir des retouches de forme.

ARRÊT KALLITSIS c. GRÈCE 1
En l'affaire Kallitsis c. Grèce,
La Cour européenne des droits de l'homme (première section), siégeant en un Comité composé de :
Anatoly Kovler, président, Sverre Erik Jebens, George Nicolaou, juges, et de André Wampach, greffier adjoint de section,
Après en avoir délibéré en chambre du conseil le 9 décembre 2010,
Rend l'arrêt que voici, adopté à cette date :
PROCÉDURE
1. A l'origine de l'affaire se trouve une requête (no 5179/09) dirigée contre la République hellénique et dont un ressortissant de cet Etat, M. Evaggelos Kallitsis (« le requérant »), a saisi la Cour le 23 décembre 2008 en vertu de l'article 34 de la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales (« la Convention »).
2. Le requérant a été représenté par Me D. Kourakos-Mavromichalis, avocat au barreau d'Athènes. Le gouvernement grec (« le Gouvernement ») a été représenté par les délégués de son agent, M. S. Spyropoulos, assesseur auprès du Conseil juridique de l'Etat et Mme M. Germani, auditrice auprès du Conseil juridique de l'Etat.
3. Le 19 mars 2010, la présidente de la première section a décidé de communiquer la requête au Gouvernement. En application du Protocole no 14, la requête a été attribuée à un Comité.
4. Le Gouvernement s'oppose à l'examen de la requête par un Comité. Après avoir examiné l'objection du Gouvernement, la Cour la rejette.
EN FAIT
LES CIRCONSTANCES DE L'ESPÈCE
5. Le requérant est né en 1921 et réside à Athènes.
6. Le 17 juin 1994, le requérant saisit le tribunal administratif d'Athènes d'une action en dommages-intérêts contre l'Etat. Il réclamait la somme de 9 090 200 drachmes (26 677 euros) au titre de différences sur sa pension. Le 30 décembre 1994, le tribunal fit droit au recours (décision no 12711/1994).
7. Le 2 mars 1995, l'Etat interjeta appel. Le 30 juin 1997, la cour administrative d'appel d'Athènes confirma la décision attaquée (arrêt no 3167/1997).
2 ARRÊT KALLITSIS c. GRÈCE
8. Le 29 octobre 1997, l'Etat se pourvut en cassation. Le 1er mars 2004, le Conseil d'Etat cassa l'arrêt attaqué, infirma la décision no 12711/1994 du tribunal administratif et renvoya l'affaire devant la Cour des comptes, compétente pour connaître du fond du litige (arrêt no 573/2004). Le 28 décembre 2004, la deuxième chambre de la Cour des comptes rejeta le recours (arrêt no 2553/2004).
9. Le 21 février 2005, le requérant se pourvut en cassation. Le 1er février 2006, la formation plénière de la Cour des comptes cassa l'arrêt attaqué et renvoya l'affaire devant la deuxième chambre composée différemment (arrêt no 150/2006). Le 19 avril 2007, par un arrêt avant dire droit, la deuxième chambre ordonna la production des pièces supplémentaires (arrêt no 585/2007).
10. Le 5 juin 2008, la deuxième chambre de la Cour des comptes fit droit au recours et reconnut que l'Etat devait verser au requérant la somme de 26 537 euros, majorée d'intérêts (arrêt no 1458/2008). Cet arrêt fut notifié au requérant le 4 septembre 2008.
EN DROIT
I. SUR LA VIOLATION ALLÉGUÉE DE L'ARTICLE 6 § 1 DE LA CONVENTION
11. Le requérant allègue que la durée de la procédure a méconnu le principe du « délai raisonnable » tel que prévu par l'article 6 § 1 de la Convention, ainsi libellé :
« Toute personne a droit à ce que sa cause soit entendue (...) dans un délai raisonnable, par un tribunal (...), qui décidera (...) des contestations sur ses droits et obligations de caractère civil (...) »
12. Le Gouvernement s'oppose à cette thèse.
13. La période à considérer a débuté le 17 juin 1994, avec la saisine du tribunal administratif d'Athènes, et s'est terminée le 4 septembre 2008, avec la notification de l'arrêt no 1458/2008 de la deuxième chambre de la Cour des comptes. Elle a donc duré quatorze ans et plus de deux mois pour cinq instances.
A. Sur la recevabilité
14. La Cour constate que la requête n'est pas manifestement mal fondée au sens de l'article 35 § 3 de la Convention. Elle relève en outre qu'elle ne se heurte à aucun autre motif d'irrecevabilité. Il convient donc de la déclarer recevable.
ARRÊT KALLITSIS c. GRÈCE 3
B. Sur le fond
15. La Cour rappelle que le caractère raisonnable de la durée d'une procédure s'apprécie suivant les circonstances de la cause et eu égard aux critères consacrés par sa jurisprudence, en particulier la complexité de l'affaire, le comportement du requérant et celui des autorités compétentes ainsi que l'enjeu du litige pour les intéressés (voir, parmi beaucoup d'autres, Frydlender c. France [GC], no 30979/96, § 43, CEDH 2000-VII).
16. La Cour a traité à maintes reprises d'affaires soulevant des questions semblables à celle du cas d'espèce et a constaté la violation de l'article 6 § 1 de la Convention (voir Frydlender précité).
17. Après avoir examiné tous les éléments qui lui ont été soumis, la Cour considère que le Gouvernement n'a exposé aucun fait ni argument pouvant mener à une conclusion différente dans le cas présent. Compte tenu de sa jurisprudence en la matière, la Cour estime qu'en l'espèce la durée de la procédure litigieuse est excessive et ne répond pas à l'exigence du « délai raisonnable ».
Partant, il y a eu violation de l'article 6 § 1.
II. SUR L'APPLICATION DE L'ARTICLE 41 DE LA CONVENTION
18. Aux termes de l'article 41 de la Convention,
« Si la Cour déclare qu'il y a eu violation de la Convention ou de ses Protocoles, et si le droit interne de la Haute Partie contractante ne permet d'effacer qu'imparfaitement les conséquences de cette violation, la Cour accorde à la partie lésée, s'il y a lieu, une satisfaction équitable. »
19. Dans le formulaire de requête, le requérant réclamait la somme globale de 32 000 euros à titre d'indemnité. Toutefois, par la suite, il n'a présenté aucune demande de satisfaction équitable bien que, dans la lettre adressée à son conseil le 24 juin 2010, il ait été invité à présenter dans un délai échéant le 15 septembre 2010 ses demandes à ce titre et que, son attention fût attirée, comme ceci avait déjà été fait par lettre du 24 mars 2010, sur l'article 60 du règlement de la Cour qui dispose qu'une demande spécifique de satisfaction équitable au titre de l'article 41 de la Convention doit être formulée dans le délai imparti.
20. Dès lors, en l'absence de réponse dans le délai fixé dans la lettre du 24 juin 2010, la Cour estime qu'il n'y a pas lieu d'octroyer de somme au titre de l'article 41 de la Convention (voir, mutatis mutandis, Willekens c. Belgique, no 50859/99, § 27, 24 avril 2003 ; Konstantopoulos AE et autres c. Grèce, no 58634/00, § 35, 10 juillet 2003 ; Interoliva ABEE c. Grèce, no 58642/00, § 35, 10 juillet 2003 ; Litoselitis c. Grèce, no 62771/00, § 34, 5 février 2004 ; Jarnevic & Profit c. Grèce, no 28338/02, § 40, 7 avril 2005 ; Ouzounoglou c. Grèce, no 32730/03, § 45, 24 novembre
4 ARRÊT KALLITSIS c. GRÈCE
2005 ; Kallergis c. Grèce, no 37349/07, § 25, 2 avril 2009 ; Kontogouris c. Grèce, no 38463/07, §§ 49-50, 30 avril 2009).
PAR CES MOTIFS, LA COUR À L'UNANIMITÉ,
1. Déclare la requête recevable ;
2. Dit qu'il y a eu violation de l'article 6 § 1 de la Convention ;
3. Rejette la demande de satisfaction équitable.
Fait en français, puis communiqué par écrit le 13 janvier 2011, en application de l'article 77 §§ 2 et 3 du règlement.
André Wampach Anatoly Kovler Greffier adjoint Président

(Application no. 23377/08)

FIRST SECTION
CASE OF ALEXAKIS v. GREECE
(Application no. 23377/08)
JUDGMENT
STRASBOURG
21 October 2010
This judgment is final but it may be subject to editorial revision.

ALEXAKIS v. GREECE JUDGMENT 1
In the case of Alexakis v. Greece,
The European Court of Human Rights (First Section), sitting as a Committee composed of:
Anatoly Kovler, President, Sverre Erik Jebens, George Nicolaou, judges, and André Wampach, Deputy Section Registrar,
Having deliberated in private on 30 September 2010,
Delivers the following judgment, which was adopted on that date:
PROCEDURE
1. The case originated in an application (no. 23377/08) against the Hellenic Republic lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”) by a Greek national, Mr Athanasios Alexakis (“the applicant”), on 6 May 2008.
2. The applicant was represented by Ms A. Giannopoulou, a lawyer practising in Athens. The Greek Government (“the Government”) were represented by their Agent’s delegates, Mr M. Apessos, Senior Adviser at the State Legal Council, and Ms M. Germani, Legal Assistant at the State Legal Council.
3. On 6 November 2009 the President of the First Section decided to give notice of the application to the Government. In accordance with Protocol 14, the application is assigned to a committee of three Judges.
THE FACTS
THE CIRCUMSTANCES OF THE CASE
4. The applicant was born in 1940 and lives in Athens.
5. On 15 June 1999 he brought an action for declaratory judgment (αναγνωριστική αγωγή) before the First Instance Administrative Court of Athens. In particular, he asked the court to declare that the Welfare fund of the Staff of the Greek Railways Organisation (Ταμείο Πρόνοιας Προσωπικού ΟΣΕ), which is a legal person governed by public law, owed him € 3,901.10. This sum corresponded to an allowance the applicant alleged he was entitled to when he retired.
6. On 30 May 2001 the action was dismissed (judgment no. 3648/2001).
2 ALEXAKIS v. GREECE JUDGMENT
7. On 10 April 2002 the applicant filed an appeal before the Athens Administrative Court of Appeal challenging the court’s findings and its evaluation of the evidence.
8. By judgment dated 11 March 2004 the court dismissed the applicant’s appeal and upheld the findings of the First Instance Court (judgment no. 898/2004).
9. On 8 December 2004 the applicant lodged an appeal on cassation with the Supreme Administrative Court. On 6 November 2007 he withdrew his appeal and a relevant report, to that effect, was delivered by the Supreme Administrative Court on 19 November 2007.
THE LAW
I. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 6 § 1 OF THE CONVENTION
10. The applicant complained that the length of the proceedings had been incompatible with the “reasonable time” requirement, laid down in Article 6 § 1 of the Convention, which reads as follows:
“In the determination of his civil rights and obligations ..., everyone is entitled to a ... hearing within a reasonable time by [a] ... tribunal ...”
11. The period to be taken into consideration began on 15 June 1999 when the applicant lodged his action with the First Instance Administrative Court of Athens and ended on 19 November 2007 when a report was delivered by the Supreme Administrative Court stating that the applicant had withdrawn his appeal on cassation on 6 November 2007. It thus lasted more than eight years and five months for three levels of jurisdiction.
A. Admissibility
12. The Court notes that this complaint is not manifestly ill-founded within the meaning of Article 35 § 3 of the Convention. It further notes that it is not inadmissible on any other grounds. It must therefore be declared admissible.
B. Merits
13. The Court reiterates that the reasonableness of the length of proceedings must be assessed in the light of the circumstances of the case and with reference to the following criteria: the complexity of the case, the conduct of the applicant and the relevant authorities and what was at stake for the applicant in the dispute (see, among many other authorities, Frydlender v. France [GC], no. 30979/96, § 43, ECHR 2000-VII).
ALEXAKIS v. GREECE JUDGMENT 3
14. The Court has frequently found violations of Article 6 § 1 of the Convention in cases raising issues similar to the one in the present case (see Frydlender, cited above).
15. Having examined all the material submitted to it, the Court considers that the Government have not put forward any fact or argument capable of persuading it to reach a different conclusion in the present case. Having regard to its case-law on the subject, the Court considers that in the instant case the length of the proceedings was excessive and failed to meet the “reasonable time” requirement.
There has accordingly been a breach of Article 6 § 1.
II. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 13 OF THE CONVENTION
16. Lastly the applicant complained of the lack of an effective domestic judicial remedy for excessive length of proceedings. He relied on Article 13 of the Convention which provides as follows:
“Everyone whose rights and freedoms as set forth in [the] Convention are violated shall have an effective remedy before a national authority notwithstanding that the violation has been committed by persons acting in an official capacity.”
17. The Court notes that this complaint is linked to the one examined above and must therefore likewise be declared admissible.
18. The Court reiterates that Article 13 guarantees an effective remedy before a national authority for an alleged breach of the requirement under Article 6 § 1 to hear a case within a reasonable time (see Kudła v. Poland [GC], no. 30210/96, § 156, ECHR 2000-XI). It notes that objections and arguments put forward by the Government have been presented and rejected in earlier cases (see Konti-Arvaniti v. Greece, no. 53401/99, §§ 29-30, 10 April 2003) and sees no reason to reach a different conclusion in the present case.
19. Accordingly, the Court considers that in the present case there has been a violation of Article 13 of the Convention on account of the lack of a remedy under domestic law whereby the applicant could have obtained a ruling upholding his right to have his case heard within a reasonable time, as set forth in Article 6 § 1 of the Convention.
4 ALEXAKIS v. GREECE JUDGMENT
III. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION
20. Article 41 of the Convention provides:
“If the Court finds that there has been a violation of the Convention or the Protocols thereto, and if the internal law of the High Contracting Party concerned allows only partial reparation to be made, the Court shall, if necessary, afford just satisfaction to the injured party.”
A. Damage
21. The applicant claimed 6,000 euros (EUR) in respect of non-pecuniary damage.
22. The Government considered the amount claimed exorbitant and submitted that the finding of a violation would constitute sufficient just satisfaction. They submitted, however, that if the Court held that an amount should be awarded to the applicant, EUR 2,000 would be adequate and reasonable.
23. The Court considers that the applicant must have sustained non-pecuniary damage. Ruling on an equitable basis, it awards him EUR 4,000 under that head, plus any tax that may be chargeable on this amount.
B. Costs and expenses
24. The applicant also claimed EUR 6,000 for the costs and expenses incurred before the domestic courts and for those incurred before the Court. He produced an invoice for EUR 1,000 regarding the costs and expenses incurred in the proceedings before the Court.
25. The Government did not express an opinion on the matter.
26. According to the Court’s case-law, an applicant is entitled to the reimbursement of costs and expenses only in so far as it has been shown that these have been actually and necessarily incurred and were reasonable as to quantum (see Iatridis v. Greece (just satisfaction) [GC], no. 31107/96, § 54, ECHR 2000-XI). In the present case, regard being had to the documents in its possession and to its case-law, the Court considers it reasonable to award the sum of EUR 500 for the proceedings before the Court, plus any tax that may be chargeable to the applicant.
C. Default interest
27. The Court considers it appropriate that the default interest should be based on the marginal lending rate of the European Central Bank, to which should be added three percentage points.
ALEXAKIS v. GREECE JUDGMENT 5
FOR THESE REASONS, THE COURT UNANIMOUSLY
1. Declares the application admissible;
2. Holds that there has been a violation of Article 6 § 1 of the Convention;
3. Holds that there has been a violation of Article 13 of the Convention;
4. Holds
(a) that the respondent State is to pay the applicant, within three months EUR 4,000 (four thousand euros) in respect of non-pecuniary damage and EUR 500 (five hundred euros) in respect of costs and expenses, plus any tax that may be chargeable on these amounts;
(b) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amounts at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points;
5. Dismisses the remainder of the applicant’s claim for just satisfaction.
Done in English, and notified in writing on 21 October 2010, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.
André Wampach Anatoly Kovler Deputy Registrar President

(Προσφυγή υπ’αρ. 62459/09)

ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
Υπόθεση Σ.Γ.
Κατά
Ελλάδας
(Προσφυγή υπ’αρ. 62459/09)
Απόφαση
Στρασβούργο, 2 Μαΐου 2013
Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Μπορεί να επέλθουν μερικές αλλαγές ως προς την μορφή.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
1
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
Στην υπόθεση Σ.Γ. κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Πρώτο Τμήμα) συνεδρίασε σε Επιτροπή με την ακόλουθη σύνθεση:
Elisabeth Steiner, Πρόεδρο,
Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο,
Ksenija Turkovic, Δικαστές,
Και με την σύμπραξη του Αναπληρωτή Γραμματέα André Wampach,
Αφού διασκέφθηκε σε Συμβούλιο στις 9 Απριλίου 2013,
Εξέδωσε την παρούσα απόφαση που υιοθετήθηκε την ημερομηνία αυτή:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1.
Η υπόθεση προέκυψε μετά από την προσφυγή υπ’αρ. 62459/09 που κατέθεσε κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο Έλληνας πολίτης, κ. Σ.Γ. («ο προσφεύγων»), ο οποίος προσέφυγε στο Δικαστήριο, στις 29 Οκτωβρίου 2009 κατ’ εφαρμογή του άρθρου 34 της Σύμβασης Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («η Σύμβαση»). Εν τω μεταξύ, ο προσφεύγων πέθανε και η μητέρα του, κα Δ.Γ., εξέφρασε την επιθυμία να συνεχίσει την δίκη.
2.
Η μητέρα του προσφεύγοντος εκπροσωπείται από τον Τ. Ξυνό, συνταξιούχο δικηγόρο της Θεσσαλονίκης. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπείται από τους εκπροσώπους της, την κα Γ.Κοττά και τον κο Ι. Μπακόπουλο, Δικαστικούς Αντιπροσώπους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
3.
Η προσφυγή κοινοποιήθηκε στην Κυβέρνηση στις 19 Νοεμβρίου 2010.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ
Ι. ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4.
Ο προσφεύγων γεννήθηκε το 1974 και κατοικεί στην Μαγούλα Καρδίτσας.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
2
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
5.
Στις 20 Οκτωβρίου 1999, ο προσφεύγων, άνεργος και ανάπηρος, κατέθεσε ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης αγωγή κατά του Δημοσίου για την ανεπαρκή συντήρηση και σηματοδότηση μιας επαρχιακής οδού, που είχε ως συνέπεια να υποστεί στις 19 Οκτωβρίου 1994 ένα σοβαρό αυτοκινητικό δυστύχημα που τον άφησε παραπληγικό. Το δυστύχημα συνέβη ενώ εκτελούσε την στρατιωτική του θητεία και η αναπηρία του ήταν μη αναστρέψιμη.
6.
Με προδικαστική απόφαση της 29ης Δεκεμβρίου 2000 (που κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα στις 30 Ιανουαρίου 2001), το Διοικητικό Πρωτοδικείο διέταξε συμπληρωματική έρευνα. Στις 21 Μαρτίου 2001, ο προσφεύγων προσκόμισε τις συμπληρωματικές αποδείξεις που του ζητήθηκαν και κατέθεσε αίτηση για να εξεταστεί η υπόθεσή του κατά προτεραιότητα.
7.
Στις 31 Οκτωβρίου 2001, το Διοικητικό Πρωτοδικείο εξέδωσε νέα προδικαστική απόφαση, με την οποία διέταξε νέες συμπληρωματικές αποδείξεις.
8.
Με απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2003 (που κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα στις 5 Ιουλίου 2003), το Διοικητικό Πρωτοδικείο δικαίωσε τον προσφεύγοντα. Ειδικότερα, καταδίκασε το Δημόσιο να καταβάλει στον προσφεύγοντα το ποσό των 23.251,87€ καθώς και τα ακόλουθα ποσά στην αρχή κάθε μήνα: 225,97€ από την 1η Μαρτίου ως τις 31 Δεκεμβρίου 2003, 228,90€ από την 1η Ιανουαρίου ως τις 31 Δεκεμβρίου 2004 και 231,84€ από την 1η Ιανουαρίου ως τις 31 Δεκεμβρίου 2005.
9.
Στις 14 Νοεμβρίου 2003, το Δημόσιο άσκησε έφεση κατά της απόφασης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης. Στις 21 Ιανουαρίου 2004, ο προσφεύγων ζήτησε να εκδικαστεί η υπόθεσή του κατά προτεραιότητα.
10.
Με απόφαση της 22ας Αυγούστου 2005 (που κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα στις 10 Φεβρουαρίου 2006), το Διοικητικό Εφετείο απέρριψε την έφεση του Δημοσίου.
11.
Στις 3 Απριλίου 2006, το Δημόσιο άσκησε αναίρεση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Στις 13 Σεπτεμβρίου 2006, ο προσφεύγων ζήτησε για άλλη μια φορά να εκδικαστεί κατά προτεραιότητα η υπόθεσή του. Υπογράμμιζε ότι είχαν ήδη περάσει επτά έτη από την έναρξη της διαδικασίας και ότι αυτός και η οικογένειά του αντιμετώπιζαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, αφού ήταν φτωχός και ανίκανος για εργασία.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
3
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
12.
Η δικάσιμος ορίστηκε για τις 26 Φεβρουαρίου 2007. Ωστόσο, αναβλήθηκε αυτεπαγγέλτως για τις 24 Ιουλίου και 19 Δεκεμβρίου 2007, για τις 2 Ιουνίου και 15 Δεκεμβρίου 2008, 25 Μαΐου και 14 Δεκεμβρίου 2009.
13.
Εν τω μεταξύ, το Κράτος τροποποίησε με το Νόμο 3659/2008 (άρθρο 37), το άρθρο 285 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και κατάργησε, στην διοικητική διαδικασία, το ανασταλτικό αποτέλεσμα των δικαστικών αποφάσεων, έως ότου γίνουν αμετάκλητες (βλ. κατωτέρω παρ. 16).
14.
Στις 23 Φεβρουαρίου 2009, ο προσφεύγων, επικαλούμενος το άρθρο 37 του Νόμου 3659/2008, προσέφυγε στην Τριμελή Επιτροπή του Συμβουλίου της Επικρατείας παραπονούμενος για την άρνηση της διοίκησης να συμμορφωθεί με μία οριστική δικαστική απόφαση. Η δικάσιμος ορίστηκε για την 5η Νοεμβρίου 2009. Ο προσφεύγων δεν προσκομίζει πληροφορίες σχετικά με την τύχη της αίτησής αυτής.
15.
Την 1η Οκτωβρίου 2012, το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ’ αρ. 3732/2012 έκανε εν μέρει δεκτή την αναίρεση του Δημοσίου. Η απόφαση αυτή δεν έχει ακόμη καθαρογραφεί.
ΙΙ. ΤΟ ΟΙΚΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
16.
Το άρθρο 37 του Νόμου 3659/2008 σχετικά με την βελτίωση και επιτάχυνση της διαδικασίας της δίκης ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων (που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ της 7ης Μαΐου 2008), προσέθεσε την παράγραφο 3 στο άρθρο 285 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, σύμφωνα με το οποίο:
«Οι διατάξεις που προβλέπουν υπέρ του Δημοσίου (…) την αναστολή εκτέλεσης τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων, έως ότου αυτές καταστούν αμετάκλητες, παύουν να ισχύουν όσον αφορά την διοικητική δίκη.»
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ
Ι. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6§1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
17.
Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η διάρκεια της διαδικασίας παραβίασε την αρχή της «λογικής προθεσμίας» όπως προβλέπεται στο άρθρο 6§1 της Σύμβασης, το οποίο είναι διατυπωμένο ως εξής:
«Παv πρόσωπov έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς τoυ δικασθή (…) εvτός λoγικής πρoθεσμίας υπό δικαστηρίoυ, (…), τo oπoίov θα απoφασίση είτε επί τωv
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
4
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
αμφισβητήσεωv επί τωv δικαιωμάτωv και υπoχρεώσεώv τoυ αστικής φύσεως, (…)»
18.
Η Κυβέρνηση δεν υπέβαλε παρατηρήσεις.
19.
Η υπό κρίση περίοδος άρχισε στις 20 Οκτωβρίου 1999, με την προσφυγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης και έληξε την 1η Οκτωβρίου 2012, με την απόφαση αρ. 3732/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Επομένως διήρκεσε περίπου δώδεκα έτη και έντεκα μήνες για τρεις βαθμούς δικαιοδοσίας.
Α. Ως προς το παραδεκτό
20.
Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι προδήλως αβάσιμη υπό την έννοια του άρθρου 35§3 (α) της Σύμβασης. Το Δικαστήριο κρίνει επίσης ότι δεν αντίκειται σε κανένα λόγο απαραδέκτου. Επομένως θα πρέπει να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Ως προς την ουσία
21.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας της διαδικασίας κρίνεται με βάση τα πραγματικά περιστατικά της υπό κρίση υπόθεσης και σύμφωνα με κριτήρια που έχει καθιερώσει η νομολογία του Δικαστηρίου και ιδιαίτερα, τον περίπλοκο χαρακτήρα της υπό κρίση υπόθεσης, την συμπεριφορά του προσφεύγοντος και των αρμοδίων αρχών καθώς και το διακύβευμα της διαφοράς για τους ενδιαφερόμενους (βλ. μεταξύ πολλών άλλων, Frydlender κατά Γαλλίας [GC], αρ. 30979/96, §43, CEDH 2000-VII).
22.
Το Δικαστήριο έχει εξετάσει επανειλημμένως υποθέσεις που εγείρουν παρόμοια θέματα και διαπίστωσε την παραβίαση του άρθρου 6§1 της Σύμβασης (βλ. προαναφερθείσα απόφ. Frydlender).
23.
Στην υπό κρίση υπόθεση, το Δικαστήριο σημειώνει ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης χρειάστηκε περίπου τρία έτη και οκτώ μήνες για να αποφανθεί επί της αγωγής του προσφεύγοντος (από τις 20 Οκτωβρίου 1999 ως τις 5 Ιουλίου 2003) και το Συμβούλιο της Επικρατείας χρειάστηκε περίπου έξι έτη και έξι μήνες για να αποφανθεί επί της αναίρεσης του Δημοσίου (από τις 3 Απριλίου 2006 ως την 1η Οκτωβρίου 2012). Η Κυβέρνηση δεν προσκομίζει καμία έγκυρη εξήγηση για τις περιόδους αυτές.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
5
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
24.
Έχοντας υπόψη του τη νομολογία του επί του θέματος, το Δικαστήριο θεωρεί ότι στην υπό κρίση υπόθεση η διάρκεια της επίδικης διαδικασίας είναι υπερβολική και δεν ανταποκρίνεται στην απαίτηση της «λογικής προθεσμίας».
25.
Επομένως, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1.
ΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 1 ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΥΠ’ΑΡ. 1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
26.
Ο προσφεύγων παραπονείται για την παραβίαση του δικαιώματός του στον σεβασμό της περιουσίας του λόγω της μη εκτέλεσης της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου και την συνέχισης της δικαστικής διαδικασίας που διήρκεσε μεγάλο χρονικό διάστημα.
27.
Το Δικαστήριο σημειώνει ότι ο προσφεύγων παραπονείται ως επί το πλείστον για το ότι δεν μπόρεσε να εισπράξει το ποσό που του επιδικάστηκε κατά την διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Όμως, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, οι αρνητικές περιουσιακές επιπτώσεις που προκαλούνται ενδεχομένως από την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας αναλύονται ως συνέπεια της παραβίασης του δικαιώματος που προστατεύεται από το άρθρο 6 §1 της Σύμβασης και δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη παρά μόνο για την δίκαιη ικανοποίηση που μπορεί να πετύχει ο προσφεύγων μετά την διαπίστωση της παραβίασης αυτής (Βαρυπάτη κατά Ελλάδας, αρ. 38459/97, §32, 26 Οκτωβρίου 1999).
28.
Όσον αφορά την συνέχιση της διαδικασίας την οποία αναφέρει στο δεύτερο μέρος της αιτίασής του, το Δικαστήριο σημειώνει ότι δεν προσκομίζει στοιχεία για να την υποστηρίξει.
29.
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το τμήμα αυτό της προσφυγής είναι προδήλως αβάσιμο και πρέπει να απορριφθεί κατ’ εφαρμογή του άρθρου 35 §§3 και 4 της Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
30.
Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης,
«Εάv τo Δικαστήριo κρίvει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή τωv Πρωτoκόλλωv της, και αv τo εσωτερικό δίκαιo τoυ Υψηλoύ Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς δεv επιτρέπει παρά μόvo ατελή εξάλειψη τωv συvεπειώv της παραβίασης αυτής, τo Δικαστήριo χoρηγεί, εφόσov είvαι αvαγκαίo, στov παθόvτα δίκαιη ικαvoπoίηση.» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
6
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
Α. Ζημία
31.
Ο προσφεύγων ζητεί το ποσό των 31.005,17€, εντόκως, για την υλική ζημία που υπέστη και που αντιστοιχεί στο ποσό που του επιδίκασε το Διοικητικό Εφετείο. Ζητεί επίσης 20.000€ για την ηθική βλάβη που υπέστη.
32.
Η Κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της επικαλούμενης υλικής ζημίας και της αιτίασης σχετικά με την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας. Θεωρεί ότι η διαπίστωση της παραβίασης αποτελεί επαρκή δίκαιη ικανοποίηση για την υπέρβαση της εύλογης προθεσμίας. Εάν το Δικαστήριο θεωρεί ότι πρέπει να επιδικαστεί κάποιο ποσό στην προσφεύγουσα, αυτό δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5.500€.
33.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι διαπίστωσε απλώς παραβίαση του άρθρου 6§1 για παραβίαση της εύλογης προθεσμίας. Θεωρεί ότι συντρέχει μόνο περίπτωση για αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης από την αιτία αυτή και για αυτό θα πρέπει να επιδικαστεί στον προσφεύγοντα το ποσό των 11.200€.
Β. Έξοδα και Δικαστική δαπάνη
34.
Ο προσφεύγων ζητεί επίσης 3.000€ για έξοδα και δικαστική δαπάνη. Για τον σκοπό αυτό προσκομίζει τιμολόγιο υπογραμμένο από τον δικηγόρο του στο οποίο και αναφέρεται το αιτούμενο ποσό.
35.
Η Κυβέρνηση θεωρεί ότι το αιτούμενο ποσό είναι υπερβολικό και δεν δικαιολογείται.
36.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η επιδίκαση εξόδων και δικαστικής δαπάνης με βάση το άρθρο 41 προϋποθέτει ότι αυτά είναι πραγματικά, αναγκαία και εύλογα ως προς το ύψος τους (Ιατρίδης κατά Ελλάδας, [GC], αρ. 31107/96, §54, CEDH 2000-XI).
37.
Στην υπό κρίση υπόθεση έχοντας υπόψη τα στοιχεία που έχει στην κατοχή του και τα ανωτέρω κριτήρια, το Δικαστήριο κρίνει εύλογο να επιδικάσει στον προσφεύγοντα 500€ για την αιτία αυτή, συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται από τον προσφεύγοντα ως φόρος.
Γ. Τόκοι υπερημερίας
38.
Το Δικαστήριο κρίνει ότι αρμόζει να υπολογισθούν οι τόκοι υπερημερίας επί του επιτοκίου διευκολύνσεως οριακού δανεισμού της ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
7
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/3103
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
8
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης, προσαυξημένου κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΟΜΟΦΩΝΑ,
1.
Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή ως προς την αιτίαση σχετικά με την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας και απαράδεκτη για τα περαιτέρω
2.
Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1 της Σύμβασης
3.
Αποφαίνεται ότι
α) Το καθ’ου η προσφυγή Κράτος πρέπει να καταβάλει εντός τριών μηνών τα ακόλουθα ποσά:
i.
11.200€ (έντεκα χιλιάδες διακόσια ευρώ), συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος, για ηθική βλάβη,
ii.
Πεντακόσια ευρώ (500€) συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος από την μητέρα του προσφεύγοντα, για έξοδα και δικαστική δαπάνη
β) Από την εκπνοή της προθεσμίας αυτής και μέχρι την καταβολή, το ποσό αυτό θα αυξάνεται με απλό τόκο με επιτόκιο ίσο προς το ισχύον κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα επιτόκιο διευκολύνσεως οριακού δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προσαυξημένο κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
4.
Απορρίπτει το αίτημα δίκαιης ικανοποίησης για τα περαιτέρω.
Συντάχτηκε στα γαλλικά και στην συνέχεια κοινοποιήθηκε εγγράφως στις 2 Μαΐου 2013, σύμφωνα με το άρθρο 77 §§2 και 3 του Κανονισμού.
Ο Αν.Γραμματέας Η Πρόεδρος
André Wampach Elisabeth Steiner
Ακριβής μετάφραση από το συνημμένο έγγραφο
Η μεταφράστρια
Μαρία Καραμπάτσα

(Προσφυγή υπ’αρ. 58433/09)

ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
Υπόθεση κατά Ελλάδας
(Προσφυγή υπ’αρ. 58433/09)
Απόφαση
Στρασβούργο, 5 Απριλίου 2011
Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Μπορεί να επέλθουν μερικές αλλαγές στην μορφή.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
1
H. K.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
Στην υπόθεση κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Πρώτο
Τμήμα) αφού συνεδρίασε σε Επιτροπή με την ακόλουθη σύνθεση :
Anatoly Kovler, Πρόεδρο
Χρήστο Ροζάκη,
Γεώργιο Νικολάου, Δικαστές,
Και André Wampach, Αναπληρωτή Γραμματέα Τμήματος,
Αφού διασκέφθηκε σε Συμβούλιο, στις 15 Μαρτίου 2011,
Εξέδωσε την απόφαση που υιοθετήθηκε την ημερομηνία αυτή :
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση προέκυψε μετά από προσφυγή (αρ. 58433/09) κατά της
Ελληνικής Δημοκρατίας, την οποία άσκησε ένας υπήκοος αυτής ο κος
(«ο προσφεύγων»), ο οποίος προσέφυγε στο Δικαστήριο
στις 13 Οκτωβρίου 2009 σύμφωνα με το άρθρο 34 της Σύμβασης
Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών
Ελευθεριών («η Σύμβαση»).
2. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπήθηκε από
τους πληρεξουσίους της, τον κο Μ. Απεσο, Σύμβουλο του Νομικού
Συμβουλίου του Κράτους, και την κα Μ. Γερμάνη, Δικαστική Αντιπρόσωπο
του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
3. Στις 11 Μαΐου 2010, η Πρόεδρος του Πρώτου Τμήματος αποφάσισε
να κοινοποιήσει την προσφυγή στην Κυβέρνηση. Κατ’ εφαρμογή του
Πρωτοκόλλου αρ. 14, η προσφυγή παραπέμφθηκε σε Επιτροπή.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4. Ο προσφεύγων γεννήθηκε το 1944 και κατοικεί στην Αθήνα.
5. Ήταν ασφαλισμένος στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης
Φαρμακευτικών Εργασιών από την 1η Ιανουαρίου 1977.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
2
H. K.
H. K.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
6. Στις 12 Φεβρουαρίου 1988, ζήτησε από το Ταμείο να λάβει υπόψη
του, για τον υπολογισμό των συνταξιοδοτικών του δικαιωμάτων, την
περίοδο από 18 Σεπτεμβρίου 1973 ως 31 Δεκεμβρίου 1976, κατά την οποία
είχε εργαστεί σε μια φαρμακευτική εταιρεία.
7. Με την απόφαση υπ’αρ. 7162, η Διευθύντρια του Ταμείου απέρριψε
το αίτημα, με την αιτιολογία ότι κατατέθηκε πάνω από πέντε χρόνια μετά το
τέλος της σχετικής περιόδου εργασίας, αντίθετα από ό,τι προβλεπόταν από
την σχετική νομοθεσία. Ο προσφεύγων άσκησε ανακοπή κατά την
απόφασης αυτής.
8. Στις 21 Ιουνίου 1990, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου
απέρριψε την ανακοπή (απόφαση υπ’αρ. 72/2962).
9. Στις 18 Φεβρουαρίου 1991, ο προσφεύγων προσέφυγε στο
Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών με αίτηση ακύρωσης κατά της τελευταίας
αυτής απόφασης. Στις 28 Φεβρουαρίου 1992, το Δικαστήριο έκανε δεκτή
την αίτηση ακυρώσεως (απόφαση υπ’αρ. 2659/1992).
10. Στις 21 Ιουλίου 1992, το Ταμείο άσκησε έφεση. Στις 16 Νοεμβρίου
1994, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών επικύρωσε την εκκαλούμενη
απόφαση (απόφαση υπ’αρ. 2851/1994).
11. Στις 13 Μαρτίου 1995, το Ταμείο άσκησε αναίρεση. Στις 24
Ιανουαρίου 2000, το Πρώτο Τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας, με
πενταμελή σύνθεση, λόγω του γενικότερου ενδιαφέροντος που
παρουσίαζαν τα προβλήματα που τέθηκαν, απείχε από το να αποφανθεί
οριστικά και παρέπεμψε την απόφαση στην διευρυμένη σύνθεσή του
(απόφαση υπ’αρ. 228/2000).
12. Στις 5 Μαρτίου 2001, το Πρώτο Τμήμα του Συμβουλίου
Επικρατείας, με επταμελή σύνθεση, αναίρεσε την προσβληθείσα απόφαση
και παρέπεμψε την υπόθεση να δικαστεί στο Διοικητικό Εφετείο με
διαφορετική σύνθεση. Το Συμβούλιο της Επικρατείας θεώρησε ότι θα
μπορούσε να είχε γίνει εξαίρεση στην πενταετή προθεσμία αν είχε
αποδειχτεί ότι οι εισφορές είχαν καταβληθεί δεόντως στο Ασφαλιστικό
Ταμείο, πράγμα που δεν συνέβαινε στην υπό κρίση υπόθεση (απόφαση
υπ’αρ. 747/2001).
13. Στις 28 Ιουνίου 2002, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ακύρωσε την
απόφαση υπ’αρ. 2659/1992 του Διοικητικού Πρωτοδικείου και απέρριψε
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
3
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
την αίτηση ακυρώσεως του προσφεύγοντα (απόφαση υπ’αρ. 3376/2002). Η
απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα στις 9 Ιουνίου 2003.
14. Στις 10 Ιουλίου 2003, ο προσφεύγων άσκησε αναίρεση. Στις 14
Απριλίου 2009, το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την αναίρεση
(απόφαση υπ’αρ. 1335/2009). Η ημερομηνία κατά την οποία η απόφαση
καθαρογράφηκε και επικυρώθηκε σύμφωνα με το πρωτότυπο δεν προκύπτει
από τον φάκελο.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ
Ι. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
6 §1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
15. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η διάρκεια της διαδικασίας
παραβίασε την αρχή της «εύλογης προθεσμίας» όπως αυτή προβλέπεται
από το άρθρο 6 §1 της Σύμβασης που ορίζει τα εξής :
«Παv πρόσωπov έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς τoυ δικασθή … εvτός λoγικής πρoθεσμίας
υπό δικαστηρίoυ, … τo oπoίov θα απoφασίση … επί τωv αμφισβητήσεωv επί τωv
δικαιωμάτωv και υπoχρεώσεώv τoυ αστικής φύσεως.»
16. Η Κυβέρνηση αντιτίθεται στην θέση αυτή.
17. Η υπό κρίση περίοδος άρχισε στις 18 Φεβρουαρίου 1991, με την
προσφυγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών και έληξε στις 14 Απριλίου
2009, με την απόφαση υπ’αρ. 1335/2009 του Συμβουλίου Επικρατείας.
Επομένως διήρκεσε πάνω από δεκαοκτώ έτη και ένα μήνα για πέντε
βαθμίδες.
Α. Επί του παραδεκτού
18. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι προδήλως
αβάσιμη υπό την έννοια του άρθρου 35 §3 της Σύμβασης. Σημειώνει επίσης
ότι δεν αντίκειται σε κανένα άλλο λόγο απαραδέκτου. Επομένως θα πρέπει
να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Επί της ουσίας
19. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας
μιας διαδικασίας κρίνεται ανάλογα με τις περιστάσεις της υπόθεσης και
σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει καθιερώσει η Νομολογία του
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
4
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
Δικαστηρίου, συγκεκριμένα την δυσκολία της υπόθεσης, την συμπεριφορά
του προσφεύγοντα και αυτή των αρμόδιων αρχών καθώς και την σημασία
της διαφοράς για τους ενδιαφερόμενους (βλ. μεταξύ πολλών άλλων
Frydlender κατά Γαλλίας [GC], αρ. 30979/96, §43, CEDH 2000-VII).
20. Το Δικαστήριο εξέτασε επανειλημμένως υποθέσεις που εγείρουν
θέματα παρόμοια με αυτό της υπό κρίση υπόθεσης και διαπίστωσε την
παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης (βλ. προαναφερθείσα
Frydlender).
21. Στην υπό κρίση υπόθεση, το Δικαστήριο σημειώνει ότι χρειάστηκαν
έξι έτη για να αποφανθεί το Συμβούλιο της Επικρατείας για την πρώτη
αναίρεση (από τις 13 Μαρτίου 1995 ως τις 5 Μαρτίου 2001) και πέντε έτη
και εννέα περίπου μήνες για να αποφανθεί για την δεύτερη (από τις 10
Ιουλίου 2003 ως τις 14 Απριλίου 2009). Η Κυβέρνηση δεν δίνει καμία
δέουσα εξήγηση για τις προθεσμίες αυτές.
22. Έχοντας υπόψη του τη νομολογία του επί του θέματος, το
Δικαστήριο θεωρεί ότι στην υπό κρίση υπόθεση η διάρκεια της επίδικης
διαδικασίας είναι υπερβολική και δεν ανταποκρίνεται στην απαίτηση της
«εύλογης προθεσμίας».
Επομένως υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1.
ΙΙ. ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΩΝ
23. Ο προσφεύγων επικαλείται το άρθρο 6 §1 της Σύμβασης,
μεμονωμένο και σε συνδυασμό με τα άρθρα 13 και 14 και παραπονείται για
τον δίκαιο χαρακτήρα της διοικητικής διαδικασίας. Θεωρεί ότι τα
δικαστήρια στα οποία προσέφυγε, απέρριψαν αυθαίρετα την αίτησή του και
ότι το Ταμείο δεν εξέτασε ισόνομα όλες τις περιπτώσεις που του
υποβλήθηκαν. Υποστηρίζει ότι η ελληνική έννομη τάξη δεν του παρέχει
πραγματική προσφυγή που να του επιτρέπει να καταγγείλει τις παρανομίες
που διαπράχθηκαν εις βάρος του. Τέλος ο προσφεύγων επικαλείται το
άρθρο 1 του πρώτου Πρωτοκόλλου και παραπονείται ότι στερήθηκε του
δικαιώματός του να λάβει συμπλήρωμα σύνταξης.
24. Λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των στοιχείων που έχει στην
διάθεσή του, το Δικαστήριο στον βαθμό που είναι αρμόδιο για να κρίνει
τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν, δεν εντόπισε καμία ένδειξη
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
5
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
παραβίασης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που προστατεύονται από
την Σύμβαση ή τα Πρωτόκολλά της.
25. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το τμήμα αυτό της προσφυγής είναι
προδήλως αβάσιμο και πρέπει να απορριφθεί κατ’ εφαρμογή του άρθρου 35
§§ 3 και 4 της Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ
ΣΥΜΒΑΣΗΣ
26. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης ,
«Εάv τo Δικαστήριo κρίvει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή τωv Πρωτoκόλλωv της,
και αv τo εσωτερικό δίκαιo τoυ Υψηλoύ Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς δεv επιτρέπει παρά μόνo
ατελή εξάλειψη τωv συvεπειώv της παραβίασης αυτής, τo Δικαστήριo χoρηγεί, εφόσov
είvαι αvαγκαίo, στov παθόvτα δίκαιη ικαvoπoίηση.»
27. Ο προσφεύγων δεν υπέβαλε κανένα αίτημα δίκαιης ικανοποίησης
παρόλο που στην επιστολή που του απεύθυνε στις 14 Σεπτεμβρίου 2010,
τον Δικαστήριο τον κάλεσε να παρουσιάσει εντός προθεσμίας που έληγε
στις 26 Οκτωβρίου 2010 τα αιτήματά του για τον λόγο αυτό και, επέστησε
την προσοχή του προσφεύγοντα στο άρθρο 60 του Κανονισμού του
Δικαστηρίου που ορίζει ότι το ειδικό αίτημα δίκαιης ικανοποίησης βάσει
του τίτλου 41 της Σύμβασης πρέπει να διατυπωθεί εντός της ταχθείσης
προθεσμίας.
28. Ως εκ τούτου, απουσία απάντησης εντός της προθεσμίας που
ορίστηκε στην επιστολή της 14ης Σεπτεμβρίου 2010, το Δικαστήριο κρίνει
ότι δεν συντρέχει λόγος να επιδικάσει ποσό βάσει του άρθρου 41 της
Σύμβασης (βλ. mutatis mutandis, Willekens κατά Βελγίου, αρ. 50859/99,
§27, 24 Απριλίου 2003, Κωνσταντόπουλος ΑΕ και λοιποί κατά Ελλάδας, αρ.
58634/00, §35, 10 Ιουλίου 2003, Interoliva ABEE κατά Ελλάδας, αρ.
58642/00, §35, 10 Ιουλίου 2003, Λιτοσελίτης κατά Ελλάδας, αρ. 62771/00,
§34, 5 Φεβρουαρίου 2004, Jarnevic & profit κατά Ελλάδας, αρ. 28338/02,
§40, 7 Απριλίου 2005, Ουζούνογλου κατά Ελλάδας, αρ. 32730/03, §45, 24
Νοεμβρίου 2005, Καλλέργης κατά Ελλάδας, αρ. 37349/07, §25, 2 Απριλίου
2009, Κοντογούρης κατά Ελλάδας, αρ. 38463/07, §§ 49-50, 30 Απριλίου
2009).
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
6
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2573
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
7
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΟΜΟΦΩΝΑ,
1. Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή σχετικά με την αιτίαση σχετικά
με το άρθρο 6 §1 (διάρκεια της διαδικασίας) και απαράδεκτη για τα
περαιτέρω,
2. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1 της Σύμβασης.
Συντάχτηκε στα γαλλικά, στην συνέχεια κοινοποιήθηκε εγγράφως στις 5
Απριλίου 2011, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 77 §§ 2 και 3 του Κανονισμού.
André Wampach Anatoly Kovler
Αναπληρωτής Γραμματέας Πρόεδρος
Ακριβής μετάφραση από το συνημμένο έγγραφο
Η μεταφράστρια
Μαρία Καραμπάτσα

(Προσφυγή υπ’αρ. 57628/09)

ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
1
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
Υπόθεση Α.Ε.
Κατά
Ελλάδας
(Προσφυγή υπ’αρ. 57628/09)
Απόφαση
Στρασβούργο, 14 Μαρτίου 2013
Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Μπορεί να επέλθουν μερικές αλλαγές ως προς την μορφή.
X.C.Λ.Π.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
2
Στην υπόθεση Α.Ε. κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Πρώτο Τμήμα),
που συνεδρίασε σε Επιτροπή με την ακόλουθη σύνθεση:
Elisabeth Steiner, Πρόεδρο,
Mirjana Lazarova Trajkovska,
Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο, Δικαστές
Και με την σύμπραξη του André Wampach, Αν. Γραμματέα Τμήματος,
Αφού διασκέφθηκε σε Συμβούλιο, στις 19 Φεβρουαρίου 2013,
Εξέδωσε την παρούσα απόφαση, που υιοθετήθηκε την ημερομηνία αυτή:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση προέκυψε μετά από προσφυγή (αρ. 57628/09) κατά της
Ελληνικής Δημοκρατίας την οποία άσκησε μια Ανώνυμη Εταιρεία, η
Α.Ε. («η προσφεύγουσα»), με έδρα στη Νέα
Χαλκηδόνα. Η ενλόγω εταιρεία προσέφυγε στο Δικαστήριο στις 30
Σεπτεμβρίου 2009, σύμφωνα με το άρθρο 34 της Σύμβασης Προστασίας
των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («η
Σύμβαση»).
2. Την προσφεύγουσα εκπροσωπεί ο Δικηγόρος Αθηνών
Χ.Χρυσανθάκης. Η Ελληνική Κυβέρνηση εκπροσωπείται από την
πληρεξοούσιά της, την κα Μ.Γερμάνη, Δικαστική Αντιπρόσωπος του
Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
3. Στις 31 Αυγούστου 2011 η προσφυγή κοινοποιήθηκε στην
Κυβέρνηση.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4. Η προσφεύγουσα, Α.Ε., είναι
ανώνυμη εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα πώλησης
φορολογικών πληροφορικών συστημάτων.
5. Με την Υπουργική Απόφαση υπ’αρ.
1051082/549/0015/ΠΟΛ.1082/2.6.2003, έγινε υποχρεωτική για τους
X.C.Λ.Π.
X.C.Λ.Π.
X.C.Λ.Π.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
3
επαγγελματίες η χρήση ενός ειδικού φορολογικού πληροφορικού
συστήματος από την 1η Ιανουαρίου 2003. Έτσι η προσφεύγουσα ανέπτυξε
ένα τέτοιο σύστημα σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υπουργικής Απόφασης
και δέχθηκε μεγάλο αριθμό παραγγελιών. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι
υπέστη πιέσεις από το Υπουργείο Οικονομικών για να προβεί γρήγορα στην
ανάπτυξη του συστήματος προκειμένου να εφαρμοστεί το υπουργικό μέτρο.
Την 1η Ιουλίου 2004, με νέα Υπουργική Απόφαση, η χρήση του
συστήματος αυτού κατέστη προαιρετική. Έτσι οι πελάτες της
προσφεύγουσας ακύρωσαν τις παραγγελίες τους και η ζήτηση μειώθηκε
κατά πολύ.
6. Στις 9 Αυγούστου 2004, η προσφεύγουσα προσέφυγε στο
Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτηση ακύρωσης κατά της δεύτερης
υπουργικής απόφασης, επικαλούμενη μεταξύ άλλων ότι η στάση της
διοίκησης είχε δημιουργήσει στην προσφεύγουσα την πεποίθηση ότι η
αρχική ρύθμιση θα διατηρούνταν σε ισχύ.
7. Στις 27 Μαΐου 2009, το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την
αίτηση ακυρώσεως με την αιτιολογία ότι η διατήρηση της ισχύος της
υπουργικής απόφασης για ένα έτος, που δημιούργησε κέρδη για την
προσφεύγουσα, δεν εμπόδιζε το νομοθέτη να την αλλάξει προσεχώς
(απόφαση υπ’ αρ. 1802/2009). Η απόφαση αυτή καθαρογράφηκε και
επικυρώθηκε στις 19 Ιουνίου 2009.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ
Ι. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
6§1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
8. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η διάρκεια της διαδικασίας
παραβίασε την αρχή της λογικής προθεσμίας όπως αυτή προβλέπεται στο
άρθρο 6§1 της Σύμβασης το οποίο είναι διατυπωμένο ως εξής:
«Παv πρόσωπov έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς τoυ δικασθή δικαίως, … εvτός
λoγικής πρoθεσμίας υπό δικαστηρίoυ, … τo oπoίov θα απoφασίση επί τωv
αμφισβητήσεωv επί τωv δικαιωμάτωv και υπoχρεώσεώv τoυ αστικής
φύσεως(…)».
9. Η Κυβέρνηση δεν υπέβαλε παρατηρήσεις.
10. Η υπό κρίση περίοδος άρχισε στις 9 Αυγούστου 2004 με την
αίτησης ακυρώσεως που κατέθεσε η προσφεύγουσα στο Συμβούλιο της
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
4
Επικρατείας και ολοκληρώθηκε στις 19Ιουνίου 2009 με την καθαρογραφή
της απόφασης υπ’αρ. 1802/2009. Επομένως διήρκεσε τέσσερα έτη και δέκα
μήνες περίπου για ένα βαθμό δικαιοδοσίας.
Α. Ως προς το παραδεκτό
11. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι προδήλως
αβάσιμη υπό την έννοια του άρθρου 35§3(α) της Σύμβασης. Επίσης, το
Δικαστήριο διαπιστώνει ότι δεν αντίκειται σε κανένα άλλο λόγο
απαραδέκτου. Επομένως, θα πρέπει να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Ως προς την ουσία
12. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας
μιας διαδικασίας κρίνεται σύμφωνα με τα πραγματικά περιστατική της
υπόθεσης και με βάση τα κριτήρια που καθιέρωσε η νομολογία του
Δικαστηρίου και ιδιαίτερα τον περίπλοκο χαρακτήρα της υπόθεσης, την
συμπεριφορά του προσφεύγοντα και των αρμοδίων αρχών καθώς και την
σημασία που έχει η διαφορά για τους ενδιαφερόμενους (βλ. μεταξύ πολλών
άλλων Frydlender κατά Γαλλίας [GC], αρ. 30979/96, §43, CEDH 2000-
VII).
13. Το Δικαστήριο έχει εξετάσει επανειλημμένως υποθέσεις που
εγείρουν θέματα παρόμοια με αυτό της υπό κρίση υπόθεσης και διαπίστωσε
την παραβίαση του άρθρου 6§1 της Σύμβασης (βλ. προαναφερθείσα
Frydlender).
14. Έχοντας υπόψη τη νομολογία του επί του θέματος, το Δικαστήριο
θεωρεί ότι στην υπό κρίση υπόθεση η διάρκεια της επίδικης διαδικασίας,
στην οποία το Συμβούλιο της Επικρατείας χρειάστηκε περίπου τέσσερα έτη
και δέκα μήνες για να αποφανθεί επί της αίτησης της προσφεύγουσας, είναι
υπερβολική και δεν ανταποκρίνεται στην απαίτηση της «λογικής
προθεσμίας».
15. Επομένως, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6§1.
ΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ
16. Η προσφεύγουσα επικαλείται επίσης το άρθρο 6§1 και παραπονείται
ότι η απόφαση υπ’αρ. 1802/2009 του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν ήταν
επαρκώς αιτιολογημένη. Τέλος, επικαλούμενη το άρθρο 1 του
Πρωτοκόλλου υπ’ αρ. 1, παραπονείται ότι η απρόσμενη τροποποίηση της
υπουργικής απόφασης προσέβαλε την αρχή της εύλογης εμπιστοσύνης του
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
5
διοικούμενου προς την διοίκηση και της προκάλεσε σημαντική οικονομική
ζημία (έξοδα για την εκπόνηση του συστήματος πληροφορικής καθώς και
διαφυγόντα κέρδη).
17. Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που έχει στην
διάθεσή του, και στον βαθμό που είναι αρμόδιο να κρίνει για τους
ισχυρισμούς που έχουν διατυπωθεί, δεν εντοπίζει καμία ένδειξη παραβίασης
των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που προστατεύονται από τη
Σύμβαση. Επομένως, το Δικαστήριο συμπεραίνει ότι το τμήμα αυτό της
προσφυγής είναι προδήλως αβάσιμο και πρέπει να απορριφθεί σύμφωνα με
το άρθρο 35 §§3 (α) και 4 της Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ
ΣΥΜΒΑΣΗΣ
18. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης
«Εάv τo Δικαστήριo κρίvει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή τωv Πρωτoκόλλωv της,
και αv τo εσωτερικό δίκαιo τoυ Υψηλoύ Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς δεv επιτρέπει παρά μόvo
ατελή εξάλειψη τωv συvεπειώv της παραβίασης αυτής, τo Δικαστήριo χoρηγεί, εφόσov
είvαι αvαγκαίo, στov παθόvτα δίκαιη ικαvoπoίηση.»
Α. Ζημία
19. Η προσφεύγουσα ζητεί το ποσό των 2.602.983,4€ για την υλική
ζημία που υπέστη και το οποίο αντιστοιχεί στα έξοδα στα οποία
υποβλήθηκε για την εκπόνηση συστήματος πληροφορικής, στα διαφυγόντα
κέρδη καθώς και στους πιστωτικούς τόκους. Ζητεί επίσης 1.000.000€ λόγω
ηθικής βλάβης που υπέστη λόγω της παύσης των δραστηριοτήτων της
επιχείρησής της και της διάρκειας της διαδικασίας.
20. Η Κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ
της επικαλούμενης υλικής ζημίας και της αιτίασης που αντλείται από την
λογική προθεσμία της διαδικασίας και καλεί το Δικαστήριο να απορρίψει το
αίτημα αυτό. Υποστηρίζει ότι η διαπίστωση της παραβίασης αποτελεί
επαρκή ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.
21. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι δεν υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα
στην διαπιστωθείσα παραβίαση και την επικαλούμενη υλική ζημία και
απορρίπτει το αίτημα αυτό. Αντίθετα, θεωρεί ότι η προσφεύγουσα υπέστη
ηθική βλάβη λόγω της διάρκειας της διαδικασίας. Αποφαινόμενο με
δικαιοσύνη, της επιδικάζει 4.000€, συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται
ως φόρος.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
6
Β. Έξοδα και δικαστική δαπάνη
22. Η προσφεύγουσα δεν ζητεί κανένα ποσό για έξοδα και δικαστική
δαπάνη. Επομένως, δεν συντρέχει λόγος να της επιδικαστεί κανένα ποσό
για τον λόγο αυτό.
Γ. Τόκοι υπερημερίας
23. Το Δικαστήριο κρίνει ότι αρμόζει να υπολογισθούν οι τόκοι
υπερημερίας επί του επιτοκίου διευκολύνσεως οριακού δανεισμού της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης, προσαυξημένου κατά τρεις ποσοστιαίες
μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΟΜΟΦΩΝΑ,
1. Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή ως προς την αιτίαση σχετικά με
την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας και απαράδεκτη για τα περαιτέρω
2. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1 της Σύμβασης
3. Αποφαίνεται ότι
α) Το καθ’ου η προσφυγή Κράτος πρέπει να καταβάλει στην
προσφεύγουσα, εντός τριών μηνών, το ποσό των 4.000€ (τεσσάρων
χιλιάδων ευρώ), συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος,
για ηθική βλάβη,
β) Από την εκπνοή της προθεσμίας αυτής και μέχρι την καταβολή, το
ποσό αυτό θα αυξάνεται με απλό τόκο με επιτόκιο ίσο προς το ισχύον
κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα επιτόκιο διευκολύνσεως οριακού
δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προσαυξημένο κατά
τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
4. Απορρίπτει το αίτημα δίκαιης ικανοποίησης για τα περαιτέρω.
Συντάχτηκε στα γαλλικά και στην συνέχεια κοινοποιήθηκε εγγράφως στις
14 Μαρτίου 2013, σύμφωνα με το άρθρο 77 §§2 και 3 του Κανονισμού.
Ο Αν.Γραμματέας Η Πρόεδρος
André Wampach Elisabeth Steiner
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No Φ 092.22/2065
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
7
Ακριβής μετάφραση από το συνημμένο έγγραφο
Η μεταφράστρια
Μαρία Καραμπάτσα

(Προσφυγή υπ’αρ. 46059/09)

ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
Υπόθεση κατά Ελλάδας
(Προσφυγή υπ’αρ. 46059/09)
Απόφαση
Στρασβούργο, 5 Απριλίου 2011
Η απόφαση αυτή είναι οριστική. Μπορεί να επέλθουν μερικές αλλαγές στην μορφή.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
1
N.K.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
Στην υπόθεση κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Πρώτο
Τμήμα) αφού συνεδρίασε σε Επιτροπή με την ακόλουθη σύνθεση :
Anatoly Kovler, Πρόεδρο
Χρήστο Ροζάκη,
Γεώργιο Νικολάου, Δικαστές,
Και André Wampach, Αναπληρωτή Γραμματέα Τμήματος,
Αφού διασκέφθηκε σε Συμβούλιο, στις 15 Μαρτίου 2011,
Εξέδωσε την απόφαση που υιοθετήθηκε την ημερομηνία αυτή :
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση προέκυψε μετά από προσφυγή (αρ. 46059/09) που
κατέθεσε κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, ένας Έλληνας υπήκοος, ο κος
(«ο προσφεύγων»), ο οποίος προσέφυγε στο
Δικαστήριο στις 11 Ιουλίου 2009, σύμφωνα με το άρθρο 34 της Σύμβασης
Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών
Ελευθεριών («η Σύμβαση»).
2. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπήθηκε από τον
αντιπρόσωπό της, την κα Γ.Παπαδάκη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου
του Κράτους.
3. Στις 4 Μαΐου 2010, η Πρόεδρος του Πρώτου Τμήματος αποφάσισε
να κοινοποιήσει την προσφυγή στην Κυβέρνηση. Κατ’ εφαρμογή του
Πρωτοκόλλου αρ. 14, η προσφυγή παραπέμφθηκε σε Επιτροπή.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ
ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΥΠΟ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4. Ο Προσφεύγων γεννήθηκε το 1933 και κατοικεί στην Αθήνα.
5. Στις 5 Δεκεμβρίου 2000, προσέφυγε στο Διοικητικό Συμβούλιο του
Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης των Δημοσίων Υπαλλήλων με ανακοπή
κατά τη πράξης του ταμείου που καθόριζε το ποσό της επικουρικής του
σύνταξης. Η ανακοπή αυτή απορρίφθηκε με απόφαση του Διοικητικού
Συμβουλίου της 21ης Δεκεμβρίου 2000 (πρακτικό υπ’αρ. 87).
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
2
N.K.
N.K.
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
6. Στις 12 Μαρτίου 2001, ο προσφεύγων προσέφυγε κατά της
απόφασης αυτής ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών ζητώντας
την αναπροσαρμογή της σύνταξης του.
7. Στις 30 Ιουλίου 2002, το Δικαστήριο έκανε εν μέρει δεκτή την
προσφυγή και αποφάσισε ότι το ποσό της επικουρικής σύνταξης του
προσφεύγοντα έπρεπε να αυξηθεί κατά 14/50. Η απόφαση αυτή
κοινοποιήθηκε στα μέρη στις 22 Νοεμβρίου 2002.
8. Στις 16 και 18 Δεκεμβρίου 2002, το Ταμείο και ο προσφεύγων
άσκησαν έφεση.
9. Στις 29 Μαΐου 2003, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών επικύρωσε την
προσβαλλόμενη απόφαση (απόφαση υπ’αρ. 2389/2003). Η απόφαση αυτή
κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα την 1η Δεκεμβρίου 2003.
10. Στις 22 Δεκεμβρίου 2003, ο προσφεύγων άσκησε αναίρεση.
11. Στις 16 Φεβρουαρίου 2009, με απόφαση με μακροσκελή αιτιολογία,
το Συμβούλιο Επικρατείας απέρριψε την αναίρεση, σημειώνοντας μεταξύ
άλλων ότι το άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου δεν μπορούσε να
ερμηνευτεί με τρόπο που να δίνει δικαίωμα σε μια σύνταξη καθορισμένου
ποσού (απόφαση υπ’αρ. 527/2009). Η απόφαση αυτή καθαρογράφηκε και
επικυρώθηκε στις 20 Μαρτίου 2009.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ
Ι. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
6 §1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
12. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η διάρκεια της διαδικασίας
παραβίασε την «εύλογη προθεσμία» όπως προβλέπεται από το άρθρο 6 §1
της Σύμβασης, που ορίζει τα εξής :
«Παv πρόσωπov έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς τoυ δικασθή … εvτός λoγικής πρoθεσμίας υπό
δικαστηρίoυ, … τo oπoίov θα απoφασίση … επί τωv αμφισβητήσεωv επί τωv δικαιωμάτωv και
υπoχρεώσεώv τoυ αστικής φύσεως.»
13. Η Κυβέρνηση αντιτίθεται στην θέση αυτή.
14. Η υπό κρίση περίοδος άρχισε στις 12 Μαρτίου 2001, όταν ο
προσφεύγων προσέφυγε στα Διοικητικά Δικαστήρια και ολοκληρώθηκε
στις 20 Μαρτίου 2009, με την καθαρογραφή της απόφασης υπ’αρ. 527/2009
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
3
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
του Συμβουλίου Επικρατείας. Επομένως διήρκεσε οκτώ έτη περίπου για
τρεις βαθμούς δικαιοδοσίας, εκ των οποίων πέντε έτη και τρεις μήνες
περίπου για την διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας.
Α. Επί του παραδεκτού
15. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι προδήλως
αβάσιμη υπό την έννοια του άρθρου 35 §3 της Σύμβασης. Σημειώνει επίσης
ότι δεν αντίκειται σε κανένα άλλο λόγο απαραδέκτου. Επομένως θα πρέπει
να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Επί της ουσίας
16. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας
μιας διαδικασίας κρίνεται ανάλογα με τις περιστάσεις της υπόθεσης και
σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει καθιερώσει η Νομολογία του
Δικαστηρίου, συγκεκριμένα την δυσκολία της υπόθεσης, την συμπεριφορά
του προσφεύγοντα και αυτή των αρμόδιων αρχών καθώς και την σημασία
της διαφοράς για τους ενδιαφερόμενους (βλ. μεταξύ πολλών άλλων
Frydlender κατά Γαλλίας [GC], αρ. 30979/96, §43, CEDH 2000-VII).
17. Το Δικαστήριο εξέτασε επανειλημμένως υποθέσεις που εγείρουν
θέματα παρόμοια με αυτό της υπό κρίση υπόθεσης και διαπίστωσε την
παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης (βλ. προαναφερθείσα
Frydlender).
18. Αφού εξέτασε όλα τα στοιχεία που του υποβλήθηκαν, το
Δικαστήριο θεωρεί ότι η Κυβέρνηση δεν εξέθεσε κανένα πραγματικό
περιστατικό ή επιχείρημα που να μπορεί να οδηγήσει σε κάποιο
διαφορετικό συμπέρασμα στην υπό κρίση υπόθεση, ιδίως όσον αφορά την
διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας. Έχοντας
υπόψη τη νομολογία του επί του θέματος, το Δικαστήριο θεωρεί ότι στην
υπό κρίση υπόθεση η διάρκεια της επίδικης διαδικασίας είναι υπερβολική
και δεν ανταποκρίνεται στην απαίτηση της «εύλογης προθεσμίας».
Επομένως υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1.
ΙΙ. ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΩΝ
19. Ο προσφεύγων επικαλείται το άρθρο 6 §1 της Σύμβασης και
παραπονείται για την ερμηνεία και την εφαρμογή του εθνικού δικαίου που
έδωσαν τα διοικητικά δικαστήρια στην υπόθεσή του. Επικαλείται επίσης το
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
4
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου και παραπονείται ότι στερήθηκε των
δικαιωμάτων του σε σύνταξη.
20. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με το άρθρο 19 της
Σύμβασης, έχει ως έργο να διασφαλίζει την τήρηση των υποχρεώσεων που
προκύπτουν από την Σύμβαση για τα Συμβαλλόμενα μέρη. Ειδικότερα, δεν
είναι αρμοδιότητα του Δικαστηρίου να κρίνει για πραγματικά ή νομικά
σφάλματα που τα μέρη ισχυρίζονται ότι έκανε ένα εθνικό δικαστήριο ,
εκτός αν, και στο μέτρο που θα μπορούσαν να έχουν προσβάλει τα
δικαιώματα και τις ελευθερίες που καθιερώνονται από την Σύμβαση (βλ.
ιδίως, Garcia Ruiz κατά Ισπανίας [GC], αρ. 30544/96, § 28 CEDH 1999-I).
21. Στην υπό κρίση υπόθεση, τίποτε δεν επιτρέπει να σκεφτεί κανείς ότι
η διαδικασία, κατά την οποία ο προσφεύγων μπόρεσε να παρουσιάσει όλα
τα επιχειρήματά του, δεν ήταν δίκαιη. Πράγματι το Δικαστήριο δεν
εντοπίζει καμία ένδειξη αυθαιρεσίας στην διεξαγωγή της δίκης ούτε
παραβίαση των δικονομικών δικαιωμάτων του ενδιαφερομένου.
22. Επίσης, το Δικαστήριο σημειώνει ότι οι αξιώσεις του προσφεύγοντα
βασίζονται σε απλό υπολογισμό. Ζητώντας την αναπροσαρμογή της
σύνταξής του, ήταν σε θέση απλού αιτούντα και οι αξιώσεις του δεν είχαν
αναγνωριστεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, πράγμα που καθιστά μια
αξίωση βέβαιη και απαιτητή, και επομένως αντικείμενο προστασίας του
άρθρου 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου. (βλ. Ελληνικά Διυλιστήρια Στραν και
Στρατής Ανδρεάδης κατά Ελλάδας, 9 Δεκεμβρίου 1994, σειρά Α αρ. 301-Β).
23. Συνάγεται ότι το τμήμα αυτό της προσφυγής είναι προδήλως
αβάσιμο και πρέπει να απορριφθεί σύμφωνα με το άρθρο 35 §§ 3 και 4 της
Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ
ΣΥΜΒΑΣΗΣ
24. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης ,
«Εάv τo Δικαστήριo κρίvει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης ή τωv Πρωτoκόλλωv της,
και αv τo εσωτερικό δίκαιo τoυ Υψηλoύ Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς δεv επιτρέπει παρά μόνo
ατελή εξάλειψη τωv συvεπειώv της παραβίασης αυτής, τo Δικαστήριo χoρηγεί, εφόσov
είvαι αvαγκαίo, στov παθόvτα δίκαιη ικαvoπoίηση.»
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
5
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
Α. Ζημία
25. Ο προσφεύγων ζητά 77.000 € για την υλική ζημία που ισχυρίζεται
ότι υπέστη. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο συνολικό ποσό των αξιώσεών
του σχετικά με τα συνταξιοδοτικά του δικαιώματα. Επίσης, ζητά 30.000 €
λόγω ηθικής βλάβης.
26. Η Κυβέρνηση καλεί το Δικαστήριο να απορρίψει το αίτημα για
υλική ζημία. Υποστηρίζει επίσης ότι το αιτούμενο ποσό λόγω ηθικής
βλάβης είναι υπέρμετρο και ότι η διαπίστωση της παραβίασης θα
αποτελούσε επαρκή δίκαιη ικανοποίηση. Σε κάθε περίπτωση, η Κυβέρνηση
καλεί το Δικαστήριο να μη επιδικάσει ποσό που να υπερβαίνει τις 4.000 €.
27. Το Δικαστήριο δεν θεωρεί ότι υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα
στην διαπιστωθείσα παραβίαση και την επικαλούμενη υλική ζημία και
απορρίπτει το αίτημα αυτό. Αντίθετα, θεωρεί ότι συντρέχει λόγος να
επιδικαστεί στον προσφεύγοντα το ποσό των 4.000 € λόγω ηθικής βλάβης,
συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος.
Β. Έξοδα και δικαστική δαπάνη
28. Ο προσφεύγων δεν παρουσίασε κανένα αίτημα για έξοδα και
δικαστική δαπάνη. Επομένως, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος
να του επιδικάσει ποσό για το λόγο αυτό.
Γ. Τόκοι υπερημερίας
29. Το Δικαστήριο κρίνει σωστό να υπολογίσει το ύψος των τόκων
υπερημερίας με βάση το επιτόκιο διευκολύνσεως οριακού δανεισμού της
Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας προσαυξημένου κατά τρεις ποσοστιαίες
μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΟΜΟΦΩΝΑ,
1. Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή σχετικά με την αιτίαση ως προς
την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας και απαράδεκτη για τα περαιτέρω,
2. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 §1 της Σύμβασης,
3. Αποφαίνεται
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
6
ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL TRANSLATION
No 2575
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
REPUBLIQUE HELLENIQUE, MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES, SERVICE DE TRADUCTION
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION SERVICE
7
α) ότι το καθ’ου η προσφυγή Κράτος πρέπει να καταβάλει στον
προσφεύγοντα, εντός τριών μηνών, 4.000 € (τέσσερις χιλιάδες ευρώ) λόγω
ηθικής βλάβης, συν κάθε ποσό που μπορεί να οφείλεται ως φόρος,
β) ότι από την παρέλευση της προθεσμίας αυτής και μέχρι την
καταβολή, το ποσό αυτό θα αυξάνεται με απλό τόκο με επιτόκιο ίσο προς
το ισχύον κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα επιτόκιο διευκολύνσεως οριακού
δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προσαυξημένου κατά
τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
4. Απορρίπτει την αίτηση δίκαιης ικανοποίησης για τα περαιτέρω.
Συντάχτηκε στα γαλλικά, στην συνέχεια κοινοποιήθηκε εγγράφως στις 5
Απριλίου 2011, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 77 §§ 2 και 3 του Κανονισμού.
André Wampach Anatoly Kovler
Αναπληρωτής Γραμματέας Πρόεδρος
Ακριβής μετάφραση από το συνημμένο έγγραφο
Η μεταφράστρια
Μαρία Καραμπάτσα

(Προσφυγή αριθ. 45481/09)

EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
1
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ κατά ΕΛΛΑΔΑΣ
(Προσφυγή αριθ. 45481/09)
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ
17 Απριλίου 2012
Η παρούσα απόφαση είναι οριστική. Μπορεί να υποστεί τυπικές διορθώσεις.
Π.Ζ και Ε.Ζ.
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
2
Στην υπόθεση κατά Ελλάδας,
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (πρώτο
τμήμα), συνεδριάζοντας σε Επιτροπή αποτελούμενη από τους:
Anatoly Kovler, πρόεδρο,
Λινό-Αλέξανδρο Σισιλιάνο,
Erik Møse, δικαστές,
και τον André Wampach, αναπληρωτή γραμματέα τμήματος.
Αφού διασκέφθηκε σε συμβούλιο στις 27 Μαρτίου 2012,
Εκδίδει την πιο κάτω απόφαση, η οποία ελήφθη την ημερομηνία
αυτή:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1. Η υπόθεση έχει εισαχθεί με μία προσφυγή (αριθ. 45481/09)
στρεφόμενη κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας από δύο υπηκόους του
Κράτους αυτού, τις κυρίες («οι
προσφεύγουσες»), οι οποίες προσέφυγαν ενώπιον του Δικαστηρίου στις 28
Ιουλίου 2009 δυνάμει του άρθρου 34 της Σύμβασης για την προστασία των
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών («η
Σύμβαση»).
2. Η Ελληνική Κυβέρνηση («η Κυβέρνηση») εκπροσωπείται από
τους απεσταλμένους του αντιπροσώπου της, κύριο Ι. Μπακόπουλο και
κυρία Γ. Κοττά, δικαστικούς αντιπροσώπους του Νομικού Συμβουλίου του
Κράτους.
3. Στις 2 Δεκεμβρίου 2010, η προσφυγή κοινοποιήθηκε στην
Κυβέρνηση.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Π.Ζ και Ε.Ζ.
Π.Ζ και Ε.Ζ.
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
3
ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
4. Οι προσφεύγουσες έχουν γεννηθεί το 1946 και το 1986
αντίστοιχα και κατοικούν στην Αθήνα.
5. Στις 22 Νοεμβρίου 1999, ο Α.Ζ., σύζυγος και πατέρας αντίστοιχα
των προσφευγουσών, κατέθεσε ενώπιον του διοικητικού πρωτοδικείου
Αθηνών αίτηση ακύρωσης της άρνησης του Ταμείου Συντάξεων του
προσωπικού του υπουργείου Οικονομικών να του χορηγήσει ένα
συμπλήρωμα σύνταξης.
6. Στις 28 Νοεμβρίου 2001, το διοικητικό πρωτοδικείο Αθηνών
έκανε δεκτή την αίτησή του και του επιδίκασε το αιτηθέν συμπλήρωμα
σύνταξης (απόφαση αριθ. 7749/2001).
7. Στις 23 Απριλίου 2012, το Ταμείο Συντάξεων του προσωπικού
του υπουργείου Οικονομικών άσκησε έφεση.
8. Στις 8 Δεκεμβρίου 2003, το διοικητικό εφετείο Αθηνών έκανε
δεκτή την έφεση, εξαφάνισε την απόφαση αριθ. 7749/2001 και απέρριψε
την αίτηση του Α.Ζ. (απόφαση αριθ. 5033/2003).
9. Στις 20 Σεπτεμβρίου 2004, ο Α.Ζ. άσκησε αίτηση αναίρεσης. Το
2005, ο Α.Ζ. απεβίωσε και οι προσφεύγουσες, ως κληρονόμοι του,
συνέχισαν τη διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
10. Στις 16 Φεβρουαρίου 2009, το Συμβούλιο της Επικρατείας
απέρριψε την αίτηση (απόφαση αριθ. 528/2009). Από τον φάκελο
προκύπτει ότι η απόφαση αυτή καθαρογράφηκε και θεωρήθηκε στις 20
Μαρτίου 2009.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
4
Ι. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6
§ 1 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
11. Οι προσφεύγουσες υποστηρίζουν ότι η διάρκεια της διαδικασίας
παραγνώρισε την αρχή της «λογικής προθεσμίας» όπως αυτή προβλέπεται
στο άρθρο 6 § 1 της Σύμβασης, το οποίο έχει ως εξής:
«Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς του δικασθή (…)
εντός λογικής προθεσμίας υπό (…) δικαστηρίου (…), το οποίον θα
αποφασίση (…) επί των αμφισβητήσεων επί των δικαιωμάτων και
υποχρεώσεών του αστικής φύσεως (…)»
12. Η Κυβέρνηση δεν υπέβαλε παρατηρήσεις.
13. Η περίοδος που πρέπει να ληφθεί υπόψη άρχισε στις 22
Νοεμβρίου 1999, με την άσκηση της αίτησης ακύρωσης ενώπιον του
διοικητικού πρωτοδικείου Αθηνών από τον Α.Ζ., και περατώθηκε στις 20
Μαρτίου 1999 με την καθαρογραφή της απόφασης αριθ. 528/2009 του
Συμβουλίου της Επικρατείας. Διήρκεσε επομένως εννέα έτη και τέσσερις
μήνες περίπου για τρεις βαθμούς δικαιοδοσίας.
Α. Επί του παραδεκτού
14. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτίαση αυτή δεν είναι
προδήλως αβάσιμη με την έννοια του άρθρου 35 § 3(α) της Σύμβασης.
Σημειώνει επιπλέον ότι αυτή δεν προσκρούει σε κανέναν άλλο λόγο
απαραδέκτου. Πρέπει επομένως να κηρυχθεί παραδεκτή.
Β. Επί της ουσίας
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
5
15. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο εύλογος χαρακτήρας της
διάρκειας μιας διαδικασίας εκτιμάται σύμφωνα με τις συνθήκες της
υπόθεσης και λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων που έχουν καθιερωθεί
από την νομολογία του, και ειδικότερα της πολυπλοκότητας της υπόθεσης,
της συμπεριφοράς των προσφευγουσών και εκείνης των αρμοδίων αρχών,
καθώς και του αντικειμένου της διαφοράς για τους ενδιαφερόμενους (βλέπε,
μεταξύ πολλών άλλων, Frydlender κατά Γαλλίας [GC], αριθ. 30979/96, §
43, CEDH 2000-VII).
16. Το Δικαστήριο έχει χειριστεί πολλές φορές υποθέσεις που
εγείρουν ζητήματα παρόμοια με εκείνα της προκείμενης υπόθεσης και έχει
διαπιστώσει την παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης (βλέπε την πιο
πάνω απόφαση Frydlender).
17. Λαμβανομένης υπόψη της νομολογίας του επί του ζητήματος
αυτού, το Δικαστήριο εκτιμά ότι, εν προκειμένω, η διάρκεια της επίδικης
διαδικασίας είναι υπερβολική και δεν ανταποκρίνεται στην απαίτηση της
«λογικής προθεσμίας».
Συνεπώς, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1.
ΙΙ. ΕΠΙ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΩΝ
18. Επικαλούμενες το άρθρο 6 § 1 της Σύμβασης, οι προσφεύγουσες
παραπονούνται για την ερμηνεία του εσωτερικού δικαίου την οποία
εφάρμοσαν τα διοικητικά δικαστήρια. Επικαλούμενες τέλος το άρθρο 1 του
Πρωτοκόλλου αριθ.1, παραπονούνται για προσβολή του δικαιώματός τους
στο σεβασμό της περιουσίας τους.
19. Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των στοιχείων που έχει στην
κατοχή του, το Δικαστήριο, στο μέτρο που είναι αρμόδιο να εξετάσει τους
διατυπωθέντες ισχυρισμούς, δε διέκρινε καμία ένδειξη παραβίασης των
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
6
δικαιωμάτων και ελευθεριών που εγγυάται η Σύμβαση ή τα Πρωτόκολλα
αυτής.
20. Έπεται ότι αυτό το τμήμα της προσφυγής είναι προδήλως
αβάσιμο και πρέπει να απορριφθεί κατ’εφαρμογή του άρθρου 35 §§ 3 και 4
της Σύμβασης.
ΙΙΙ. ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 41 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
21. Σύμφωνα με το άρθρο 41 της Σύμβασης,
«Εάν το Δικαστήριο κρίνει ότι υπήρξε παραβίαση της Σύμβασης
ή των Πρωτοκόλλων της και εάν το εσωτερικό δίκαιο του Υψηλού
Συμβαλλομένου Μέρους επιτρέπει την ατελή μόνον επανόρθωση
των συνεπειών της παραβίασης αυτής, το Δικαστήριο επιδικάζει
στον ζημιωθέντα διάδικο, εφόσον συντρέχει λόγος, μία δίκαιη
ικανοποίηση.»
Α. Ζημία
22. Οι προσφεύγουσες αξιώνουν 25.060 ευρώ για την υλική ζημία
την οποία υποστηρίζουν ότι υπέστησαν λόγω της απόρριψης της αίτησής
τους. Αξιώνουν επιπλέον 15.000 ευρώ για ηθική βλάβη.
23. Η Κυβέρνηση αντικρούει αυτές τις αξιώσεις. Εναλλακτικά,
σημειώνει ότι το επιδικαστέο για ηθική βλάβη ποσό δεν μπορεί να υπερβεί
τα 4.000 ευρώ.
24. Το Δικαστήριο δε διακρίνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας
μεταξύ της διαπιστωθείσας παραβίασης και της επικαλούμενης υλικής
ζημίας και απορρίπτει αυτό το αίτημα. Απεναντίας, εκτιμά ότι συντρέχει
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
7
λόγος να επιδικάσει από κοινού στις προσφεύγουσες 5.000 ευρώ για ηθική
βλάβη, πλέον οποιουδήποτε ποσού μπορεί να οφείλεται ως φόρος.
Β. Έξοδα και δικαστική δαπάνη
25. Οι προσφεύγουσες δεν προέβαλαν κανένα αίτημα για έξοδα και
δικαστική δαπάνη. Συνεπώς, το Δικαστήριο εκτιμά ότι δε συντρέχει λόγος
να τους επιδικαστεί κάποιο ποσό για την αιτία αυτή.
Γ. Τόκοι υπερημερίας
26. Το Δικαστήριο κρίνει προσήκον να βασίσει το επιτόκιο των
τόκων υπερημερίας στο επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας προσαυξημένο κατά τρεις εκατοστιαίες μονάδες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΟΜΟΦΩΝΑ,
1. Κηρύσσει την προσφυγή παραδεκτή ως προς την αιτίαση την
ελκόμενη από την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας και
απαράδεκτη κατά τα λοιπά.
2. Αποφαίνεται ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της
Σύμβασης.
3. Αποφαίνεται
α) ότι το εναγόμενο Κράτος οφείλει να καταβάλει από κοινού στις
προσφεύγουσες, εντός τριών μηνών, 5.000 (πέντε χιλιάδες) ευρώ,
πλέον οποιουδήποτε ποσού μπορεί να οφείλεται ως φόρος, για ηθική
βλάβη,
EΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRADUCTION OFFICIELLE OFFICIAL
TRANSLATION No. Φ.092.22/2899
Μεταφραστική Υπηρεσία Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα
SERVICE DES TRADUCTIONS DU MINISTERE DES AFFAIRES ETRANGERES
DE LA REPUBLIQUE HELLENIQUE, ATHENES
HELLENIC REPUBLIC, MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS, TRANSLATION
SERVICE, ATHENS
8
β) ότι, από τη λήξη της προθεσμίας αυτής και μέχρι την καταβολή,
το ποσό αυτό θα προσαυξηθεί με τόκους υπολογιζόμενους με
επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας, το οποίο θα ισχύει κατά την εν λόγω περίοδο,
προσαυξημένο κατά τρεις εκατοστιαίες μονάδες.
4. Απορρίπτει το αίτημα δίκαιης ικανοποίησης κατά τα λοιπά.
Συντάχθηκε στη γαλλική γλώσσα και στη συνέχεια κοινοποιήθηκε
εγγράφως στις 17 Απριλίου 2012, κατ’εφαρμογή του άρθρου 77 §§ 2 και 3
του κανονισμού.
(υπογραφή) (υπογραφή)
André Wampach Anatoly Kovler
Αναπληρωτής Γραμματέας Πρόεδρος
Ακριβής μετάφραση του συνημμένου
εγγράφου από τα γαλλικά.
Αθήνα, 26 Απριλίου 2012.
Ο μεταφραστής
Αλέξανδρος Πετρουτσόπουλος