Γνωστοποίηση της υπ'αριθ. 289/2024 απόφασης του Δ’ Τμήματος του ΣΤΕ, η οποία δημοσιεύτηκε στο πλαίσιο «δίκης-πιλότου», κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010 (Α’ 213): Κατάπτωση παραβόλου προδικαστικής προσφυγής σε περίπτωση παραίτησης. Άρ. 363 παρ. 5 περ. γ ν. 4412/2016. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως και ακυρώσεως. Αντίθεση με οδηγία 89/665/ΕΟΚ και άρ. 47 ΧΘΔΕΕ.

 ΣτΕ 289/2024 Δ΄ Τμ. 7μ.

Πρόεδρος : Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου, Αντιπρόεδρος
Εισηγητής : Ουρανία Νικολαράκου, Πάρεδρος

Πιλοτική δίκη. Παράβολο προδικαστικής προσφυγής. Πρακτικό Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. περί κατάπτωσης του παραβόλου σε περίπτωση παραίτησης από την προδικαστική προσφυγή μετά την πάροδο δέκα ημερών από την κατάθεση αυτής κατ’ άρθρο 363 παρ. 5 περ. γ ν. 4412/2016. Εκτελεστή διοικητική πράξη. Κατ’ αυτής ασκείται το ένδικο βοήθημα της αίτησης αναστολής εκτελέσεως και ακυρώσεως του άρθρου 372 ν. 4412/2016. Αντίθεση της ρύθμισης του άρθρου 363 παρ. 5 περ. γ ν. 4412/2016 με τις διατάξεις της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ και του άρθρου 47 ΧΘΔΕΕ.

Το πρακτικό που συντάσσεται από την Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. σε περίπτωση υποβολής παραίτησης από προδικαστική προσφυγή, κατά το μέρος που με αυτό διατάσσεται η επιστροφή ή η κατάπτωση του κατατεθέντος για την προδικαστική προσφυγή παραβόλου, έχει τον χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξεως. Για την παροχή δικαστικής προστασίας κατά της πράξεως αυτής εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 372 του ν. 4412/2016, με τις οποίες προβλέπεται ότι κατά των αποφάσεων της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. ασκείται το ένδικο βοήθημα της αιτήσεως αναστολής εκτελέσεως και ακυρώσεως.
Ο επίμαχος διαγωνισμός δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και, συνεπώς, η ένδικη διαφορά δεν καταλαμβάνεται ευθέως από τις διατάξεις της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ. Δεδομένου, όμως, ότι οι διατάξεις του Βιβλίου ΙV του ν. 4412/2016 εφαρμόζονται, σύμφωνα με το άρθρο 345 παρ. 1 του νόμου, ενιαίως σε όλες τις διαφορές από την ανάθεση συμβάσεων εκτιμώμενης αξίας άνω των 60.000 ευρώ [και ήδη, μετά την τροποποίηση του άρθρου 345 με το άρθρο 134 του ν. 4782/2021, άνω του χρηματικού ορίου για την απευθείας ανάθεση] και, επομένως, ο εθνικός νομοθέτης, κατά την προσαρμογή του ελληνικού δικαίου προς τις διατάξεις της δικονομικής οδηγίας, επέλεξε να εναρμονίσει τη ρύθμιση των περιπτώσεων που δεν καταλαμβάνονται από την ως άνω οδηγία, με τις περιπτώσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της, χάριν της διασφάλισης της ομοιόμορφης ερμηνείας και εφαρμογής των σχετικών διατάξεων, πρέπει σε κάθε περίπτωση να ελέγχεται το συμβατό των ρυθμίσεων του νόμου με τις διατάξεις της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ και του άρθρου 47 του ΧΘΔΕΕ.
Η ρύθμιση του άρθρου 363 παρ. 5 περ. γ ν. 4412/2016, με την οποία θεσπίζεται συγκεκριμένο χρονικό όριο σχετικά με την υποβολή παραίτησης από την προδικαστική προσφυγή (δέκα ημέρες από την κατάθεση της προσφυγής), ως προϋπόθεση προκειμένου να επιστραφεί στον προσφεύγοντα το ποσό του παραβόλου, περιορίζει τη δυνατότητα επιστροφής του ποσού αυτού σε βαθμό πέραν του αναγκαίου, επαγόμενη για τον προσφεύγοντα την οριστική απώλεια του καταβληθέντος ποσού σε περίπτωση υποβολής παραίτησης σε μεταγενέστερο χρόνο, χωρίς η δυσμενής αυτή έννομη συνέπεια να συνδέεται αναγκαίως με την επίτευξη του επιδιωκομένου σκοπού. Τούτο δε εφ΄ όσον δεν προκύπτει ότι ο καθορισμός του ανωτέρω χρονικού ορίου συνδέεται με εκτιμήσεις σχετικές με τη λειτουργία του παραβόλου ως μέσου αποτροπής άσκησης προδήλως αβάσιμων ή καταχρηστικών προσφυγών. Συνεπώς, η ανωτέρω ρύθμιση δεν είναι συμβατή με τις διατάξεις του άρθρου 1 της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ και του άρθρου 47 του ΧΘΔΕΕ.