Αριθμός 5/2015
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
__________________
Σήμερα,
στις 31 Μαρτίου 2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 16.00 συνήλθε στο κατάστημα του
Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας
αποτελούμενο από τα μέλη του: Φ. Αρναούτογλου, Αντιπρόεδρο, Προεδρεύοντα, σε
αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Αθ.
Ράντο, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Ειρ. Σαρπ, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της
Επικρατείας και τους Συμβούλους Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ.
Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.
- Ελ. Κωνσταντινίδου, Α. - Γ. Βώρο, Π. Ευστρατίου, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι.
Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Γ. Τσιμέκα, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Σπ. Χρυσικοπούλου,
Η. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ.
Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ.
Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β.
Αναγνωστοπούλου - Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α. - Μ.
Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Β. Κίντζιου, Θ. Τζοβαρίδου και Κ. Νικολάου. Τα
λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη
επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας
του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζητήσεως σύμφωνα με την πρόσκληση
του Προέδρου, ήταν η έγκριση της 3/2014 αποφάσεως και του 1/2014 πρακτικού της
Ολομελείας του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων, περί τροποποιήσεως του
κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας.
Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της
υποθέσεως, Σύμβουλο Επικρατείας, Ε. Κουσιουρή.
Σ κ έ φ θ
η κ ε κ α τ ά τ ο
Ν ό μ ο
1.
Επειδή, με το 2556/22.12.2014 έγγραφο του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων υποβλήθηκε
στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση η απόφαση 3/2014 της Ολομέλειας των
Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων, με την οποία επιχειρείται η
τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Ήδη
κατόπιν της από 17.3.2015 πρόσκλησης του Προέδρου του Συμβουλίου της
Επικρατείας εισάγεται προς έγκριση η απόφαση αυτή.
2.
Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού
Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε
με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή
εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος
συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές
ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 4 του αυτού στοιχείου και άρθρου, όπως η
παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 παρ. 1 του ν. 4055/2012, Α΄ 51)
«4. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο
Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας του Ελεγκτικού
Συνεδρίου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών
δικαστηρίων και ο Πρόεδρος του οικείου Συμβουλίου Επιθεώρησης έχουν δικαίωμα να
ζητήσουν τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή αντικατάσταση κανονισμού, του
οικείου δικαστηρίου και δικαιοδοτικού κλάδου». Τέλος, κατά την παρ. 7, όπως η
παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι
κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες
ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης,
τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον
αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι
κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των
ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».
3.
Επειδή, με το 2556/22.12.2014 έγγραφο του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων
υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω
διατάξεων, η απόφαση 3/2014 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Χανίων, με την οποία επιχειρείται η τροποποίηση του Κανονισμού
Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου, ως ήδη αυτός ισχύει μετά την
2/2011 απόφαση της Ολομελείας του αυτού Πρωτοδικείου (83568/2011 απόφαση
Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
– Β΄ 2450/2011). Η υποβαλλόμενη τροποποίηση, η οποία αφορά αποκλειστικώς στο άρθρο
2 του Κανονισμού «Αριθμός δικασίμων και υποθέσεων κατά δικάσιμο και δικαστή - Ημέρες
και ώρες συνεδριάσεως», κρίθηκε αναγκαία κατόπιν της διάταξης του άρθρου 39 του
ν. 4274/2014 (Α΄ 147), με την οποία καταργήθηκε η μεταβατική έδρα Ρεθύμνου του
Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων, και εν όψει «… της ανάγκης αύξησης του αριθμού
των κατ’ έτος ανατιθέμενων στους Δικαστές του Δικαστηρίου υποθέσεων και
ρύθμισης λοιπών λεπτομερειών σχετικών με τη χρέωσή τους …», ελήφθησαν δε υπόψη
οι υποδειχθείσες τροποποιήσεις με το 3585/22.10.2014 έγγραφο της Γενικής
Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων.
4.
Επειδή, όπως έχει γίνει δεκτό (Πρακτικά 10/2012, 12/2012, 5/2013, 6/2013,
8/2013, 21/2013, 3/2014, 6/2014, 15/2014, 16α/2014 της Ολομέλειας του Συμβουλίου
της Επικρατείας σε Συμβούλιο),καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν
στην σκέψη 2, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο,
ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού
διοικητικού δικαστηρίου ή τροποποίηση αυτού, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να
υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου,
να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές
που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του
δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραίωσης των εισαγόμενων σ’ αυτό
υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό, και να υποδεικνύει την προσθήκη
σχετικών ρυθμίσεων. Εξάλλου, οι ανωτέρω διατάξεις δεν απονέμουν στο Συμβούλιο
της Επικρατείας γνωμοδοτική απλώς αρμοδιότητα. Είτε σε σχέση με τις ευθέως
υποβαλλόμενες προς κρίση διατάξεις κανονισμού είτε σε σχέση με άλλες διατάξεις
υφισταμένων κανονισμών, για τις οποίες ειδικώς κρίνεται ότι, λόγω συναφείας, το
Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αρμοδιότητα διατύπωσης παρατηρήσεων, οι δε
διατυπούμενες παρατηρήσεις είναι από τη φύση τους δεσμευτικές ως προς την
υποδεικνυόμενη κατεύθυνση και το προτεινόμενο βασικό περιεχόμενο των προς
θέσπιση ρυθμίσεων ή τροποποιήσεων. Περαιτέρω, κατά την έννοια των αυτών
διατάξεων, δεν είναι επιτρεπτή η αντικατάσταση ή τροποποίηση θεσπισμένων ήδη
κανονισμών δικαστηρίων, με την εισαγωγή ρυθμίσεων, που οδηγούν, αμέσως ή
εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδίκασης των υποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν,
δεν πρέπει να εισάγονται ρυθμίσεις με αντικείμενο την μείωση του αριθμού
δικασίμων ή του αριθμού των υποθέσεων οι οποίες προσδιορίζονται σε κάθε
δικάσιμο, καθώς και εκείνων, τις οποίες χρεώνεται κάθε δικαστής. Αντιθέτως,
ενδείκνυται, έστω και προσωρινά, μέχρι τον ουσιώδη περιορισμό της εκκρεμότητας
κάθε δικαστηρίου, η αύξηση των ανωτέρω αριθμών. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ι.
Γράβαρης και Η. Τσακόπουλος, οι οποίοι διατύπωσαν την ακόλουθη γνώμη: Ρυθμίσεις
που αφορούν την ποσότητα και την ταχύτητα στην παροχή δικαστικής εργασίας,
παράλληλα με την επιδίωξη του επίκαιρου της απονομής της δικαιοσύνης, είναι
αυτονόητο ότι οφείλουν σε κάθε περίπτωση, αφ’ ενός μεν να διασφαλίζουν το
ποιοτικό εκείνο επίπεδο που συνιστά την ουσία της δικαιοδοτικής κρίσης, αφ’
ετέρου δε να μην παραγνωρίζουν τις σωματικές και ψυχικές αντοχές των δικαστικών
λειτουργών. Κατά την έννοια, επομένως, των πιο πάνω διατάξεων, ερμηνευομένων εν
όψει των παραδοχών αυτών, όταν θεσπίζονται ή τροποποιούνται διατάξεις
κανονισμού διοικητικού δικαστηρίου που άπτονται των εν λόγω ζητημάτων, η
αρμόδια, κατ’ αρχήν, ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου οφείλει να συνεκτιμά
όλους τους σχετικούς παράγοντες και να προκρίνει αιτιολογημένα τη ρύθμιση
εκείνη που, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες, ικανοποιεί κατά τον καλύτερο δυνατό
τρόπο τα προεκτεθέντα κριτήρια. Εν όψει δε των αυτών κριτηρίων ελέγχεται
ακολούθως η ρύθμιση από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο, κατά τον έλεγχό
του αυτό, οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψη του τις αιτιολογίες του οικείου
διοικητικού δικαστηρίου, καθώς και την κατά το Σύνταγμα λειτουργική ανεξαρτησία
των δικαστών που το συγκροτούν.
5.
Επειδή, εν προκειμένω, οι επιχειρούμενες με την υπό έγκριση 3/2014 απόφαση της
Ολομέλειας του Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων ρυθμίσεις στο άρθρο 2 παρ. 1, 2
και 9 του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου, ως προς τα
Τμήματα συνεδριάσεων και του αντικειμένου αυτών, ως προς τον αριθμό των
δικασίμων (δέκα τακτικές δικάσιμοι κατά τη διάρκεια του δικαστικού έτους για
έκαστο εκ των δύο Τμημάτων του Δικαστηρίου και επιπλέον μία δικάσιμος εκάστου
Τμήματος κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, πλην του μηνός Αυγούστου)
και τις ημέρες και ώρες συνεδριάσεων δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να
εγκριθούν. Ομοίως, η πρόβλεψη των περιπτώσεων αποχής δικηγόρων και απεργίας των
υπαλλήλων δεν προκαλεί παρατήρηση και πρέπει να εγκριθεί (άρθρο 2 παρ. 6
προτεινόμενης τροποποίησης). Αντιθέτως, η προτεινόμενη με την παρ. 3 του άρθρου
2 του Κανονισμού ρύθμιση ως προς τον αριθμό των ανατιθεμένων σε κάθε δικαστή
υποθέσεων (180), δεν εγκρίνεται, κατά τα εκτεθέντα ανωτέρω στη σκέψη 4. Ως προς
το σημείο αυτό ενδείκνυται η τροποποίηση του Κανονισμού, με την εισαγωγή
ρύθμισης που να διασφαλίζει ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά
δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά
Πρωτοδίκη χρέωση να μην είναι κατώτερη από τις 210 υποθέσεις ετησίως,
συνυπολογιζομένων, κατά την πρόταση, των αποφάσεων επί αιτήσεων συμμόρφωσης της
Διοίκησης προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων (ν. 3068/2002) και των
αιτήσεων για δίκαιη ικανοποίηση, όχι, όμως, και των αιτήσεων διόρθωσης ή
ερμηνείας. Αν η ολομέλεια του πρωτοδικείου επιθυμεί να τροποποιήσει την πρότασή
της περί μη συνυπολογισμού υποθέσεων που αφορούν «ένδικα βοηθήματα ή μέσα
προφανώς αβάσιμα ή απαράδεκτα», την οποία φαίνεται να συνδέει με την κατά τα
ανωτέρω μη εγκριθείσα ρύθμισή της ως προς τον αριθμό των ανατιθεμένων σε κάθε
δικαστή υποθέσεων, επισημαίνεται ότι οι υποθέσεις εν συμβουλίω κατά τη
διαδικασία των άρθρων 126Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και 34Α του π.δ.
18/1989 θα πρέπει να συνυπολογίζονται μόνον κατά το ήμισυ, κατ’ αποδοχή της
ρύθμισης που προτείνεται με το 3585/22.10.2014 έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου
της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και έχει ήδη γίνει δεκτή
επί ελέγχου έτερων Κανονισμών (βλ. ενδ. Πρακτικό Ολομέλειας εν Συμβ. ΣτΕ
21/2013 επί του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κέρκυρας). Οι αιτήσεις προσωρινής
προστασίας, ενόψει του μεγάλου ετήσιου αριθμού εισαγωγής τους (256 το έτος
2014), θα συνυπολογίζονται μόνον κατά το ήμισυ, κατά μερική αποδοχή της
ρύθμισης που προτείνεται με το ως άνω έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου της
Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων (να μη συνυπολογίζονται).
Περαιτέρω, πρέπει να ορισθεί ότι η μηνιαία χρέωση ανά Πρωτοδίκη ανέρχεται σε
τουλάχιστον είκοσι (20) υποθέσεις, ενώ σε κάθε Πρωτοδίκη ανατίθενται
τουλάχιστον 10 υποθέσεις κατά τη δικάσιμο των τμημάτων των δικαστικών διακοπών.
Σε συμφωνία και προς το άρθρο 15 παρ. 7 περ β΄ υποπερ. δδ΄ ΚΟΔΚΔΛ εγκρίνεται η
ρύθμιση σε σχέση με τον καθ’ υπέρβαση των 210 υποθέσεων προσδιορισμό κατά 20%
σε επείγουσες περιπτώσεις (άρθρο 2 παρ. 3 προτεινόμενης τροποποίησης). Η
πρόβλεψη του άρθρου 2 παρ. 5 περί του ότι στον αριθμό υποθέσεων που
ανατίθενται κατά μήνα σε κάθε δικαστή να περιλαμβάνονται και οι εισαγόμενες
έπειτα από προδικαστική απόφαση προς συμπλήρωση των αποδείξεων γίνεται δεκτή
υπό την προϋπόθεση ότι η υπόθεση χρεώνεται μετά την έκδοση της προδικαστικής
απόφασης σε έτερο εισηγητή, εφόσον ο αρχικός εισηγητής της υπόθεσης δεν
υπηρετεί πλέον στο Δικαστήριο (βλ. και άρθρο 2 παρ. 8 προτεινόμενης
τροποποίησης) ή στο αρμόδιο Τμήμα. Επισημαίνεται, τέλος, ότι, σε συνέχεια των
ανωτέρω παρατηρήσεων της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας που οφείλει
να συμπεριλάβει το Διοικητικό Πρωτοδικείο Χανίων στον Κανονισμό του, πρέπει
επιπλέον να περιληφθούν στον υπό έγκριση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που
προτείνονται στο ανωτέρω 3585/22.10.2014 έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου της
Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) τον καθ’
υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων ή υποθέσεων με ζητήματα επιλυθέντα
αμετακλήτως και β) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε
περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο του τμήματός του για
οποιοδήποτε λόγο. Ειδικώς, ως προς το υπό β΄ ζήτημα, η προτεινόμενη στον υπό
έγκριση Κανονισμό διάκριση ανάλογα με το αν ο δικαστής λαμβάνει αναρρωτική
άδεια λόγω ασθενείας δεν εγκρίνεται, αφενός για λόγους ενιαίας αντιμετώπισης
του ζητήματος μεταξύ των διοικητικών δικαστηρίων (πρβλ. Πρακτικό Ολομέλειας ΣτΕ
εν Συμβ. 5/2013), αφετέρου διότι σκοπός της εν λόγω διάταξης είναι, σε
περίπτωση όλως βραχυχρόνιας αδυναμίας άσκησης καθηκόντων για οποιοδήποτε λόγο,
τούτο να μη συνεπάγεται την κατ’ έτος μείωση των προς ανάθεση υποθέσεων ανά
δικαστή. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ι. Γράβαρης και Η. Τσακόπουλος, οι οποίοι,
σύμφωνα με τη γνώμη που διατύπωσαν στην προηγούμενη σκέψη, εκτιμούν ότι και οι
προτεινόμενες ως άνω ρυθμίσεις θα έπρεπε να εγκριθούν στο σύνολό τους. Διότι,
με την κρινόμενη απόφαση της Ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Χανίων αιτιολογείται και τεκμηριώνεται πλήρως ότι οι ρυθμίσεις
αυτές, εν όψει των ειδικών συνθηκών του συγκεκριμένου δικαστηρίου, συνδυάζουν
με τον ενδεδειγμένο, κατά τ’ ανωτέρω, τρόπο τις ποσοτικές και ποιοτικές
παραμέτρους για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του δικαστηρίου
αυτού.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Εγκρίνει
την εισαγόμενη με την απόφαση 3/2014 της Ολομέλειας των Δικαστών του
Διοικητικού Πρωτοδικείου Χανίων τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας
του δικαστηρίου κατά το σκεπτικό και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό δικαστήριο
προς τροποποίηση και συμπλήρωση.
Για την
πιστοποίηση των ανωτέρω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος Η Γραμματέας
Φ.
Αρναούτογλου Μ.
Παπασαράντη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου